Қаржы пирамидасын құрушылар ақша салатын банк карточкасын өз атына рәсімдемейді. Қарағанды облысында бір азамат аңғалдығымен қаржы пирамидасын ұйымдастырушылардың бірі болғанын білмей қалған.
Қарағанды облысында 45 миллион теңгені қалтасына басты деген айыппен 4 азамат ұсталды. «Бизнес Лайн» қаржы пирамидасын ұйымдастырушылар қаражатты банк карталарына қабылдап, 5 күн ішінде 50 пайыз үстемемен қайтаруға уәде берген. Полицияның мәліметінше, 4 күдікті өткен жылдың маусым айынан тамыз айының соңына дейін «Бизнес Лайн» атты қаржы пирамидасын құрған. Олар банк карталарына қолма-қол ақша салдырып, 5 күн ішінде 50 пайыздық үстемемен қайтаруға уәде береді. Алайда кейін түскен ақша қайтарылмайды. «Қазір Қарағанды облысы тұрғындарынан 34 өтініш келіп түсті. Еліміздің 14 өңірінен барлығы 114 жәбірленуші анықталды. Қаржы пирамидасын ұйымдастырушылар келтірген зиянның болжамды сомасы шамамен 45 миллион теңгені құрайды. Қылмыстық кодекстің 217-бабы, 3-бөлігі «Қаржы пирамидасын құру» бойынша қылмыстық іс қозғалды. Күдіктілердің екеуі уақытша ұстау изоляторына қамалды. Іс бойынша тергеу жалғасуда», – дейді Қарағанды облысы Полиция департаментінің баспасөз қызметі. Сәтін салғанда, «Бизнес Лайн» қаржы пирамидасын құрғандар ұсталды. жәбірленушілер шағымданып, ақша аударғандарын дәлелдей алады. Ал қарағандылық бір азамат осындай пирамида құрушылардың қатарына қосылып кеткенін кейін білген. Пирамидаға сеніп, ақша салушы ретінде алданса бір жөн. Ұйымдастырушы ретінде қалың жұртқа қалай қарыз болғанын өзі де кеш біліп, сан соғып отыр. С. деген ақсақал – ауылда малын бағып, еңбегінің зейнетін көріп отырған қария. Қаржы пирамидасынан хабары жоқ. Адал еңбекпен тапқан малдың жайын күйттеп, немересін бағып, қамсыз жатқан ақсақал. Елге сыйлы, бір әулеттің тұтқаұстары. Күндердің күнінде қарияға балалары төлем жасап, ақша аударуға ыңғайлы деп KaspiGold карточкасын ашып береді. Ауыл адамына бұл таңсық дүние, дегенмен қолданбағаннан кейін ақсақал карточканың бар екенін ұмытып та кетеді. Сол карточка бүгінде кенеттен пайда болып, оның ішінде миллиондаған қаржы айналып, қарияны істі қылып, бір әулетті әуреге салып қойды. Ақсақалдың бір баласы жақын досынан жұрттың бәрі аз уақытта ақшасын еселеп жатқанын естиді. Бұрыннан таныс, шаңырағында талай рет дәм татқан, жақын араласқалы біраз болған. Ол да қаржыдан қиналып жүрген жас отбасынан көмегін аямайды. Келген сайын базарлығын үйіп-төгіп әкеледі. Жақын туысы жасамаған жақсылықты жасайды. Мұндай қамқорлыққа көңілі жібіген жас жігіт досының айтқанына сенеді. Басында өзі азын-аулақ ақшасын салады, үстінен пайда көреді. Оны сүйіншілеп, туыстарына хабарлайды. Олар да жапа-тармағай ақша салуға көшеді. Жұрт ақсақалдың өтірік айтпайтын, кісі ақысын жемейтін баласына сенеді. Ол досының айтуымен таныстарына әкесінің карточка нөмірін береді. Досына көзсіз сенеді. Кейін үстеме ақша сап тыйылғанда, досы да жоғалады. Бүгінде ақсақал қаржы пирамидасына байланысты ашылған қылмыстық істе басты күдікті. Алаяққа алданып қалған жанның барлығы ақшасын сол кісінің карточкасына салған екен. Банктен түбіртек шығарғанда айналған қаржының көлемі 90 миллионның төңірегінде болғанын көргенде естерінен танып қала жаздайды. Бүгінде ақшасы қайтпаған жанның барлығы берешегін ақсақалдың ұлынан сұрайды. Оның қалтасы тесік, өзі қарызға белшеден батқан, кірерге тесік таппай жүр. Жұрттың қаражатын қайтаруға тұқым-жұрағаты түгел жиналып жылу жинаса да жетпейтін деңгейде. Осылайша, қаржы пирамидасы бір отбасын құрдымға құлатып, қаншама жанның көз жасын жазықсыз жанның мойнына іліп қойды. Өткен жылдың күзінде ғана Қарағандыда «Крутой» атты қаржы пирамидасын жасады деген күдікпен 58 жастағы әйел ұсталды. Оған бизнеспен айналысатын азамат үстінен пайда табамын деп алданып, 9 млн теңгесін ұстата салған. Соңынан бір жыл жүгіріп, ақырында өз ақшасына жете алмаған соң полицияға шағымданды. Былтыр күзде Қарағанды облысы бойынша Экономикалық тергеу департаментінің қызметкерлері тағы бір қаржы пирамидасын анықтады. B2B Jewelry деп аталатын қаржы пирамидасы зергерлік бұйымдар салонының атын жамылған. Қаржы пирамидасы елдің басқа да облыстарындағы зергерлік дүкендер желісі аясында жұмыс істеген. Кіру жарнасы 180 мың теңгені құраған. Қылмыстық схемаға сәйкес жеке тұлғалар компания филиалдарында «кэшбек» түрінде сыйақы алып, 15 мыңнан 3,5 млн теңгеге дейінгі сомаға қағаз сертификаттар сатып алған. Қазақстанда қаржы пирамидаларының қызметіне заңмен тыйым салынған. Сондықтан алаяқтар оларды заңды бизнес ретінде жасырып, сауда-саттықпен байланыстырады. Одан 2 жыл бұрын Қарағандыда «Финансоптогруппа» атты қаржы пирамидасының директоры Елена Колесникова қамалды. Салымшылар «Оптовкаға» кем дегенде 50 мың теңге салып, бір аптаның ішінде 7 пайызға көбейтіп алып отырған. Компания жиналған қаражатқа ыдыс-аяқ, жиһаздар алуды да ұйымдастырған. Жазда құрылған компанияның қаржысы күзде 3 миллиард теңгені құрайды. Бір қызығы, Е.Колесникованы қамап жатқанда салымшылардың барлығы құқық қорғау органдарына қарсы шықты. Халық кедергісіз пайда тауып отырған олжадан айырылғысы келмеді. Полицейлердің айтуынша, Е.Колесникова ашқан компания 752 адамды тақырға отырғызған. 2017 жылы сот Е.Колесниковадан 385 млн теңгені салымшылар пайдасына өндіртуді жүктеп, 4,5 жылға бас бостандығынан айырды. Дегенмен Е.Колесникова темір тордың ар жағынан мерзімінен бұрын, биыл шықпақ. Оның тергеуде болған бір күні бір жарым тәулікке теңестіріліп, уақытынан бұрын шығуы мүмкін. Қарағандыда қаржы пирамидасына алданып, тұзағына түскендер сотқа шағымданып, жауапқа тартылуда. Дегенмен жеңіл байлықты армандағандар бұл оқиғалардан сабақ алар емес.Ләззат ҚОЖАХМЕТ, Қарағанды облысы