Есенберлиннің тыйым салынған романы

Есенберлиннің тыйым салынған романы

Ілияс Есенберлин атын­дағы қор белгілі жазушының толық әңгімелер жинағы басылып шыққанын хабарлады. Жинақта оқырмандар назарына бұрын-соңды жарық көр­меген туындылар ұсынылады.

Жинаққа Ілияс Есенберлиннің «Мұхиттан өткен қайық» атты үл­кен романы да енді. Қор өкілдерінің айтуынша, бұл туындыға жазушы­ның көзі тірісінде Кеңес уақытында цензурамен тыйым салған екен. Есенберлин өз шығармасында Кеңес билігі мен Қазақстан халқы арасындағы өзара байланысты, Дінмұхамед Қонаев пен басқа да зиялы қауым өкілдерін мысал етіп бейнелеген. «Ілияс Есенберлиннің еңбек­терін зерттеп-танымайынша, қазақ тарихын толық танып-білу мүмкін емес. Біз ата-бабамыздың күрделі, алайда ерлікке толы жүріп өткен жолын мәңгі есте сақтауымыз керек. Жазушының «Көшпенділер» трилогиясы және «Алтын Орда» романы біздің тарихты қалпына келтіруге үлкен ықпал етті. Қазақ халқының патриоттық рухын кө­теретін Ілияс Есенберлиннің туындылары біздің қасиетті жеріміздің тарихына деген қарым-қатынасты қастерлеуге үйретеді», – деп жа­зыл­ған Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың оқырмандарға арналған үндеуінде. Шығармалар жинағына «Аққу құстар қуанышы» мен «Алыстағы аралдар» атты бұрын орыс тіліне аударылмаған, кеш жазылған романдары да енді. Сондай-ақ жи­наққа поэмалар мен өлеңдер және Брусиловский мен Байқадамовтың музыкасына жазылып, 50-жылдары жарық көрген әндер мәтіні де енген. Ілияс Есенберлиннің шығар­машылығы Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде кеңінен танымал. Оның кітаптары әлемнің 30-дан ас­там тіліне аударылған, кітап­та­ры­ның жалпы таралымы 7 мил­лионға жуық.

Айбике ЖАНАСЫЛ