Мұздағы жалын

Мұздағы жалын

Шорт-тректен өткен Әлем кубогы кезеңінде Қазақстан ерлер құрамасы бес мың метрге эстафеталық жарыста күміс медаль иеленді. Құрамамыз ерлер эстафетасында осыдан бес жыл бұрын қоланы місе тұтқан-ды. Аталған спорт түріне айтарлықтай көңіл бөлінбесе де, спортшылар әлемдік додаларда барын салып жүр. Әлем кубогы Канаданың Монреаль қаласында өтті. Шорт-трекшілер бес мың метр қашықтықта эстафетаның жартылай финалында Канада құрамасына жол берді. Жапония мен Қытай құрамаларынан ба­сым екенін көрсетті. Осылайша, олар фи­нал­да Италия, Канада мен Оңтүстік Ко­рея­ға қарсылас атанды. Абзал Әжіғалиев, Нұртілек Қажығали, Әділ Ғалиахметов пен Денис Никиша шешуші кезеңде барын салды. Жігіттердің табандылығының арқасында Оңтүстік Кореядан кейінгі екінші орынға қол жеткізді. Бұлай деуімізге финалда 44 айналымнан кейін тартыс қыза түсті. Мәре сызығына жақындағанда екінші болып келе жатқан Денис Никишаға қарсы итальян шорт-трекшісі тәртіп бұзған-ды. Бейнеқайталаудан соң аталған құраманың ереже бұзғаны анықталды. Сәйкесінше, алаң иелері отандас­тарымыз­дан кейінгі үшінші сатыға жайғасты.

«Шорт-тректен Қазақстан командасы әлем кубогы кезеңінде ерлер эстафетасы­нан күміс жүлдегер атанды. Бұл – біздің ел үшін көптен күткен жүлде. Ерлер эстафета­сында командамыз соңғы рет осыдан бес жыл бұрын, 2017 жылғы әлем кубогында қола медаль еншілеген болатын. Спортшы­лар мен жаттықтырушылар құрамын құттықтаймыз! Жарайсыздар! Тек қана алға!» – деген еді федерацияның баспасөз қызметі.
Айта кетерлігі, бұл бапкер Нұрберген Жұмағазиев үшін айтулы оқиға. Өйткені командаға бас болған алғашқы жылы осындай нәтижеге жетіп отыр. Өзі де әлеу­меттік желіде қолдау білдірген, сенген барша жанға алғысын білдірді. Әрі бапкер жанкүйерлердің ары қарай да команданы қолдағанын қалайды. Өйткені биыл әлем кубогы төрт емес, бес кезеңнен тұрады. Иә, 2022-2023 жылғы маусым қызыққа толы болмақ. Себебі алда Монреальдағы тартыстың жалғасы күтіп тұр. Екінші кезең АҚШ-тағы Солт-Лейк-Ситиде 4-6 қараша күндері өтеді. Кейіннен желтоқсан айында құрлық мықтылары Алматыда кездеседі. Оған қоса, Алатау бөктерінде әлем кубогының екі кезеңі өтеді. 9-11 желтоқсан мен 16-18 желтоқсан күндері жанкүйерлерді тартысқа толы бәсеке күтіп тұр. Осы тұста 2018 жылдан бері Алматыда аталған спорт түрінен әлем кубогы өтпегенін айта кету керек. Бұл еліміздің қысқы спорт өкілдеріне айтарлықтай дем береді. Ал шорт-трекшілер 2023 жылды Еуропа чемпионатымен бастайды. Ақпан айында әлем кубогы сериясы аяқталады. 3-5 ақпанда Дрезденде, Дордрехтте 10-12 ақпан күндері кіл мықтылар жүлдені сарапқа салады. Шешуші кезеңде кімнің жеңіске жететіні, қалай өнер көрсетері қызық. Сарапшыларды аталған кезеңнің бәрінде Оңтүстік Корея мен Қытай спорт­шы­лары жарысқа қатысып-қатыспайтыны ойландырады. Өйткені аталған екі құрама Азиядағы мықты құраманың қатарына кіреді. Абзалдың айтқаны Естеріңізде болса, ақпан айында шорт-трекші Абзал Әжіғалиевтің мәлімдемесі жұртты дүр сілкіндірген-ді. Саладағы олқы тұстарды әшкере еткенде оны қостағандар көп болды. Байқағанымыз, баласын шорт-трекке бергісі келетін ата-ана көп. Осы тұста Әжіғалиевтің Астанадағы «Алау» мұз айдыны ғана бар талапқа сай келетіні жайын­да айтқаны ойға оралады. Одан бөлек, Алматыдағы «Халық аренада» ұлт­тық құрама мүшелеріне жағдай жасал­мағаны бар. Яғни, билік бұқаралық спорт­ты дамытуға ден қойдық дегенімен, қала, облыс пен ауданда шорт-тректің деңгейі мен жағдайы мәз емес. Спортшының да­был қаққаны – жаттығуға орын мен қара­пайым конькиге дейін мәселе мемлекеттің тапсырыс деңгейінде шешілетіні.
«Бізге керекті құрал жабдықтарды тек заңда рұқсат етілген шамада ғана алып береді. Инвентарь алуды біз үшін мұздан кейінгі үлкен мәселе деп айтар едім. Дәл осындай проблемаға Токионың алдында садақшылар да тап болды. Осы проблема барлық спортшының басынан өтеді және спортшылар әрдайым осыны айтып келеміз. Бірақ оған министрлік немесе басқармалар мән беріп отырған жоқ. Көңіл аударса да тек Олимпиаданың алдында есіне алады. Кәсіби спортқа тек Олимпиада кезінде емес, үнемі, тұрақты назар аударып, жұмыс істеп отыру керек. Біздің спорт үшін веложаттығулар өте маңызды. Оған велостанок, велосипед, конькиімізді қайрайтын гейч пен күш өлшейтін техника керек. Барлық елдің командасы аталған­дармен толық қамтамасыз етілген, біз оларды онсыз да жеңіп жүрміз. Бірақ бізге берілген уәде уәде күйінде қалады. Әр­дайым әңгіме инвентарьға келіп тірелгенде мемлекеттік сатып алу процестеріне байланысты кешіктіріліп жатыр деп сылтауратады. Халықаралық жаттығулар біздің жабдық­тары­мыз жоқ деп тоқтап тұрмайды. Нәти­жесінде біздің механиктер өз қалталарынан ақша шығарып, конькиге арналған қосалқы бөлшектерді сатып әпереді. Немесе біз «заңда рұқсат етілмеген» деп айтқан соң кейбір құралдарды өз ақшамызға жинап алуға тура келеді. Себебі, біз инвентарь жоқ немесе жетпейді деп бір жарысқа қатыспай қоя алмаймыз. Біздің жарыстар тендер қашан өтетінін күтіп отырмайды. Бұл тек биыл емес, жылда қайталанатын нәрсе», – деген еді спортшы.
Расымен, шорт-трекшілер өздеріне тірек болып талай сында топ жарып жүр. Осы жазбада айтқандай, Олимпиада мен әлем кубогы чемпиондарынан басым түскенін көз көрді. Алайда қысқы спорт түрлері Олимпиаданың, одан қалса жазғы спорт түрлерінің тасасында қалатыны жасырын емес. Сондықтан спортшылар «Алау» мұз айдынына емін-еркін кіріп, затын іліп, алаңсыз жаттығу жасайтын күн келерін күтіп жүр.

Айзат АЙДАРҚЫЗЫ