Кітапханада заманауи ELAR PlanScan – әртүрлі форматтағы, кітаптар мен түптелген, күрделі, ескірген немесе зақымдалған құжаттарды цифрлауға арналған әмбебап кітап сканері, аспан сферасын жұлдыздар, планеталар мен серіктермен, кометалар мен метеорлармен демонстрациялайтын ғылыми және оқу орны бар. Сонымен қатар күн мен айдың тұтылуы, Айдың, Марстың, Венераның панорамалары және жер шарының климаттық аймақтарын тамашалайтын Планетарий залы, электронды форматқа көшірілген кітаптарды тыңдауға арналған аудио зал Led Экран техникаларымен жабдықталған. Жыл басынан бері 300-ге жуық іс-шара өтті. Біздің кітап қорымызды ұлғайтуға өңіріміздің тұрғындарынан бөлек, белгілі азаматтар да үлкен үлесін қосып келеді. Композитор-әнші Құралай Сәтмұхамбетова әпкеміз, ақын Бахытжан Алдияр да үйінде тұрған көптеген құнды кітапты оқырмандарға сыйлады. Менің түсінігімде тозығы жеткен, мазмұны ескірген кітап болмайды. Мысалы, Кеңес үкіметі кезінде үйіне том-том кітап жинағандар бар. Кейбіреулер отқа жағып жіберіп жатады. Ол тарих, тарихты өртеп жібере алмайсыз. Дәл сол тақырыпты зерттейтін адамдар болады.
– Оқырмандарға кітап оқыту үшін қандай амал-тәсілдер жасап жатсыздар? Биылғы «Балалар жылына» нендей үлес қоса алғандарыңыз жөнінде де айтып кетсеңіз...
– Кітапханаға келушілерге барлық жағдай жасалған. Мұнда оқырмандарға қызмет көрсету бөлімдерімен қоса, мәжіліс залы, «Әл-Фараби» залы, аудио зал, планетарий, «Қайрымды қала» залы, коворкинг орталығы жұмыс істейді. Оқырмандарды тарту, кітапқа қызықтыру үшін түрлі шаралар ұйымдастырып тұрамыз. Байқаулар, шығармашылық кештер, дебаттар, турнирлер, кездесулер, кітап көрмелеріне тұсаукесер рәсімдері оқырмандарды қызықтырмай қоймайды. Креа-тивті форматта жаңалыққа жаны құмар жастарды заманауи квест ойынын пайдалана отырып, әлем таныған әл-Фарабидің рухани, ғылыми мұрасын насихаттау мақсатында өткен NIGHTQUEST кітапханалық түні жастардың есінде қалар ерекше шара болды. Шараға қала қонақтары, ЖОО студенттері, өнерлі балалар студиясының ансамблі қатысты. Осы тұста қаламыздағы педагог мамандарды даярлайтын шығармашыл жастары көп Оңтүстік Қазақстан педагогикалық университетінің ұстаздары мен студенттерінің кітапханаға жиі келетінін, бізбен тікелей байланыс орнатқанын айта кеткім келіп отыр. Университет қабырғасында құрылған «Алқа» әдеби бірлестігі негізінен кітапханамен жұмыс істейді. Аталған бірлестік бір кітапты таңдап алады да, сол кітаптың авторымен осы жерде кездеседі. Ол – үздіксіз жүріп отыратын жоспарлы да, жоспардан тыс өткізе беретін шарамыздың бірі. Республикалық «Бір ел – бір кітап» акциясы да кітап оқытудың тәсілі ретінде сәтті жоба болғанын айта кету керек. Одан бөлек, республикалық «Оқитын ұлт» жобасының аясында «Шымкент – оқитын қала» жобасы да өз жемісін беріп келеді.
– Жуырда «Әл-Фараби мұрасы – өркениет қазынасы» тақырыбында республикалық ғылыми көпшілік конференциясын өткіздіңіздер. Онда қандай мәселелер сөз болды?
– Бұл – жаңғыртудан өткеннен кейінгі ғұлама ғалымға қатысты екінші үлкен шара. Былтыр халықаралық деңгейде, биыл республика көлемінде өтті. Ұлы даланың ұлы тұлғасы әл-Фарабидің рухани мұралары кеңінен насихатталған халықаралық ғылыми көпшілік конференцияда былтыр марқұм академик Әбсаттар Дербісәлі, Қазақстан ҰҒА академигі Ғарифолла Есім, академик Саттар Мажитов есімі әлемге танылған ойшыл туралы баяндама оқыды. Ал Францияның еңбек сіңірген профессоры Альберт Фишлер, Огайо университетінің профессоры Джеймс Патрик, Ыстанбұл университеті Фараби ғылыми-зерттеу орталығының директоры Абдуллақ Қызылжық құттықтау сөз алып, Фараби мұраларының әлем деңгейіндегі ұлылығына, әлі де талай зерттеулерді қажет ететіндігіне тоқталған. Ал биылғы шараға фарабитанушы ғалым Жақып Алтаев, Алматы қаласынан Әсет Құранбек, Астанадан Болат Қорғанбеков келіп, әл-Фараби мұрасын сақтау, ҚР Ұлттық академиялық кітапханасы қорын құнды материалдармен толықтыру, әл-Фараби атындағы қалалық кітапхананы әлемдік деңгейдегі кітапханалар қатарына ілгерілетуге бірлескен жобаларды жүзеге асыру шаралары қаралды. Конференцияда әл-Фарабидің еңбектері, оның насихатталуы, шетелдегі әл-Фараби орталықтары туралы айтылды.
– Биыл тұңғыш рет кәсіби мерекелеріңізді атап өттіңіздер. Жалпы, «Кітапханашылар күні» сіздерге қалай әсер етті?
Атаулы күн қарсаңында кітапхана директорының орынбасары Гүлмира Алпысбаева ҚР Мәдениет және спорт министрі Д.Абаевтың қолынан «Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісін алып келді. Мұндай мәртебеге 30-40 жылдап еңбек етіп, жете алмай кеткен қайраткерлеріміз бар. Мұндай құрмет бізге үлкен жауапкершілік жүктейді. Сонымен бірге биыл министрліктің қолдауымен, ҚР Ұлттық академиялық кітапханасының бастамасымен республика бойынша қыркүйек айында KitapTime фестивалі алғаш рет жарияланды. Аталмыш фестиваль аясында әл-Фараби атындағы қалалық ғылыми-әмбебап кітапханасында KitapTime республикалық кітап мерекесі өтті. Онда Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, ақын, ұстаз Абай Қалшабек оқырмандармен кездесіп, «Тәубе» кітабының таныстырылымын өткізді. Біз бұны кітапханашыларға деген биліктің оң көзқарасының бастамасы деп білеміз.
– Сұхбатыңызға рақмет!
Шымкент қаласы