Сәйкесінше, сұраныс бар жерде жаңа кәсіп көзі де пайда болған. Ұсынысын заң мен бизнес қағидаларына бейімдеп, клининг қызметінің арқасында миллиондап табыс тапқан жастың бірі – Нұрхан Нұрмаханбетов.
Үй тазалау үшін де кәсіби білім керек
Ең алғаш рет клининг қызметі Англияда ХІХ ғасырда пайда болған. Кәсіби тазарту мамандарының бірінші тұтынушылары байлар мен ресми мекемелер еді. Аталған сұраныс ұлғая келе British Institute of Cleaning Science атты тазалау ғылымының институты құрылды. Әкімшілік, медициналық, білім беру ғимараттарының қатары көбейген сайын тазалау қызметінің сұранысы арта түсіп, жұмысты жеңілдету үшін әрі тиімділікті арттыру мақсатында арнайы машиналар ойластырылды. 1955 жылы әлемде бір дискілі машина құрастырылды, одан кейін 1969 жылы «Таски» атты жабдық құрастырылып, таза және кір суды түспен ажырататындай ерекшелікпен жасалды. Ал 1970 жылдары су ағызып қана қоймай, оны қайтадан сорып алатын құрылғылар пайда болды. Кілем секілді түкті дүниелерді жууға қолданылатын экстракторлар мен еден жуатын машиналар күні бүгінге дейін клинерлердің жиі қолданатын жабдықтары болып саналады.
Соңғы жылдары елімізде клининг қызметі кеңінен таралып, табысты бизнестің түріне айналды. Нұрхан Нұрмаханбетов жоғары оқу орнында IT мамандығы бойынша білім алған. Бірақ оқуынан бос уақытта қосымша табыс табуды жөн көрген жас кәсіпкер бүгінде жеке клининг компаниясын ашқан.
– Студент кезімде Тараз қаласындағы қымызханада да жұмыс істедім. Ал 2018 жылы Алматы қаласындағы бір клининг компанияға жұмысшы болып кірдім. Сабақтан бөлек 3 ай демалысымда сол жерде 3 жыл жұмыс істедім. Сол кезде клининг қызметіне деген халықтың сұранысының артып келе жатқанын көріп, «неге жеке компания ашпасқа?» деген ой келді. Бір жағынан, тазалықты жаным сүйеді. Екінші жағынан, бақ пен береке тазалық болған жерде болады. Қазір командамда 100-120 қызметкер бар. Клининг саласындағы білімімді жетілдіру үшін 2020 жылы Ресейден қосымша білім де алдым. Кейін командамдағы қызметкерлерді де сол жақта білім алуға жібердім. Себебі үй тазалау үшін де кәсіби білім керек. Клининг қызметін ашамын деген адам ең бірінші жанына сенімді, еңбекқор команда жинай алуы тиіс. Сосын тапсырыс берушілермен тығыз қарым-қатынас орнатуы қажет. Мен командаға апта сайын тренинг өткіземін. Бір үйді тазалауға 6-7 сағат кетеді, – дейді Нұрхан Нұрмаханбетов.
Клининг қызметін бастауға көп қаржының қажеті жоқ. Клинингтік компаниялардың 3 түрі бар: бірі пәтер мен кеңсе тазалауға бағытталса, екіншілері коммерциялық жылжымайтын мүліктерге күн сайын қызмет көрсетуді қолға алады. Ал енді бір компаниялар қызметтің бір ғана түрін таңдайды, мысалы кілем жуу, киімдерді химиялық тазалау қызметін ұсынады. Компания үлкейген сайын оның көрсететін қызмет түрлері де артады. Сондай-ақ клинингтік компанияға арнайы кеңсе қажет емес. Тапсырыс қабылдау үшін телефонға жауапты адам болса болды. Уақытылы тапсырыс қабылдап, жұмысшыларды жөнелтіп отырса жеткілікті. Әрине, кеңсесіз фирманы елестету қиын. Уақыт өте келе тұтынушылар қатары көбейген соң, қызметкерлердің қатары да, қолданатын заттар да артады. Сол уақытта жайлы әрі қолайлы кеңсе жалдауға тура келді.
Құрал-жабдықтарды шетелден алдырады
Кейіпкеріміздің айтуынша, пәтер, кеңсе тазалауға тапсырыс берушілер гипоаллергенді заттардың болғанын қалайды. Үй жануарларын асыраушылар арнайы иіс кетіретін, тазартатын құралдарға тапсырыс береді. Сонымен қатар мамандарды оқытып, қай жұмысқа қандай химиялық затты пайдалануды білетіндей деңгейге жеткізу – табысты бизнестің көзі. Клинер тапсырыс түріне қарай қолданылатын құралдарды өзі біліп, таңдап, орынды істей алатын дәрежеге жетуі керек.
– Бір өкініштісі, елімізде үй тазалауға арналған кәсіби аппараттар жоқ. Сондықтан біз керекті құрал-саймандарымызды, жуатын кәсіби қоспаларымыздың барлығын Германиядан алдырамыз. Көп жағдайда адамдар үйлерін толыққанды тазаламайды. Негізі біз істеп жүрген қызметті үйде де жасай алады. Бірақ олар дәл біз сияқты үйдің қуыс-қуысын, қай жерде микробтардың көп жиналатынын аңғармайды. Сондықтан оқырмандарға айтар кеңесім – азық-түлік сақтайтын орындарды, микротолқынды пештің ішін, аспалы шамдар мен түсқағаздарды да ерінбей тазалау керек, – дейді Нұрхан Нұрмаханбетов.
Клининг саласындағы кәсіби жуғыш құралдардың барлығы – шетелдік өнім. Бұл кәсіпті бастауға кір сабын мен қарапайым дезинфекциялық құралдар жарамайды. Үйдегі әр заттың өзіне тән жуғыш құралы болады.
– Күніне бізге 20-30 тапсырыс түседі. Айлық табысым 15 миллионнан кем емес. Қазір үлкен қалаларда құрылыс жұмыстары қарқынды жүргізіліп жатыр. Үй көбейген сайын біздің клининг қызметіне деген сұраныс та артып келеді. Көбіне азаматтар бос уақытын үй жинауға жұмсағанша, пайдалы іспен айналысуды таңдайды. Сол кезде клининг қызметін шақырады, – дейді жас кәсіпкер.
Әлеуметтік желі қолданушылары «жігіт болып үй тазалағаннан ұялмайсың ба?» деп Нұрханды жиі сынайды. Бірақ кейіпкеріміз адал еңбек етуден ұялмайтынын айтты.
– Қазір жұмыс істеймін деген жастарға мүмкіндік көп. Мен біреудің ала жібін аттасам, үйде жұмыссыз қол қусырып отырсам ұялар едім. Бірақ үй тазалағаннан еш ұялмаймын. Осы кәсібімнің арқасында бауырларыма үлгі болып жүрмін. Еден жуып жүріп, анамды қажылыққа апарып келдім. Баспаналы болдым, – дейді клининг компания жетекшісі Нұрхан Нұрмаханбетов.
Иә, ізденген адам әрқашан табыстың көзін табады...
Көктем ҚАРҚЫН