Енді, міне зағип жандардың таным көкжиегін кеңейтіп, рухани дамуына мүмкіндік беретін тағы бір жақсы жаңалық, жанды жоба жүзеге асты. Облыстағы «Қазақ зағиптар қоғамында» 544 адам тіркелген. Солардың 373-і Талдықорғанда орналасқан Сәкен Сейфуллин атындағы орталық кітапхананың оқырманы. Кітапхананың зағип және нашар көретін азаматтарға арналған бөлімі осыдан біраз бұрын «Жанарым жүрегімде» жобасын қолға алған.
Кітапхананың зағип және нашар көретін азаматтарға арналған бөлімі «Қазақ зағиптар қоғамының» ғимаратында орналасқан. Зағип жандардың оқуға деген құштарлығы керемет» дейді кітапханашылар. Кітапхананың бөлім меңгерушісі Гаухар Тәукебаеваның айтуынша, бөлімде 4 қызметкер жұмыс істейді. Олар асқан жауапкершілікті талап ететін өз міндеттерін барынша ыждаһатпен атқаруға тырысады. «Мұндағы оқырмандар – ерекше қажеттілігі бар жандар. Түйсіктің сезімталдығы арқылы олар барлық іске икемділігін көрсете алады. Көбіне зағип оқырмандар үйде отырып-ақ телефон арқылы тапсырыс береді, ол кітаптар инватакси қызметі арқылы жөнелтіледі», – дейді мамандар.
Мұнда орнатылған сканерлеп және дауыстап оқитын құрал «Сара СЕ» машинкасы, сөйлейтін ноутбук, Л.Брайль жүйесі бойынша оқитын және жазатын компьютер, грифель шрифті, Брайль алфавитін тізетін тақтайша, үлкейтіп оқитын лупа сияқты құрал-жабдықтар – ерекше оқырмандар үшін үлкен көмекші. Белгілі болғанындай, кітапхана 2016 жылдан бері Мәскеу қаласындағы «Логос» онлайн кітапханасы арқылы АV-3715 тіркеуіне тұрыпты, соның арқасында ондағы кітаптарды оқу мүмкіндіктері қарастырылған.
Бөлімде тифлоқұрылғалардың көмегі арқылы зағип оқырмандарға арналған «Жанарым жүрегімде» жобасы қолға алынғалы 5-ші жылға аяқ басыпты. Содан бері аталған жоба өзінің тиімділігін көрсетіп келеді. Жоба аясында зағип жандарды тифлокомпьютер сауаттылығына, яғни жеке компьютерді пайдалану негіздері мен интернет желісін пайдалана білуге үйрету қолға алынған. Осы арқылы оқырмандар әртүрлі бағыттағы кітаптар, журналдар, аудиокассеталар тыңдайды және өз көкейінде жүрген тақырыптары жайлы жазуға мүмкіндік алады.
– Жобаның негізінде зағип жандарға арналған арнайы Jaws for windows бағдарламасының көмегімен интернетті қолдану арқылы қажетті ақпаратты іздеуді, оны Ms word тексті өңдеу бағдарламасына көшіруді үйретіп жатырмыз. Яғни, оқырмандарымыз мәтінді компьютерде сканерлеп, ары қарай дыбысты бағдарламалардың көмегімен оқуға машықтануда. Сол сияқты бөлім қызметкерлері Қазақстанның Халық суретшісі Әбілхан Қастеевтың 120 жылдығына орай Жетісу облысының көркемөнер галереясында «Бейнелеу өнерінің хас шебері» атты тақырыпта зағип жандарға арнап экскурсия сағатын ұйымдастырдық. Алдағы уақытта да оқырмандарымызға пайдалы болатын тағы да басқа іс-шараларымыз бар, – дейді Гаухар Тәукебаева.
Кітапхананың тұрақты оқырмандарының бірі – талдықорғандық Шырынгүл Смағұлова көру қабілетінің қиындығына мойымай, кітапты үзбей оқуға тырысады. «Адам қандай жағдайда да үздіксіз рухани өсіп-жетіліп отыруы керек. Ол үшін үнемі кітап оқуға тырысамын. Өзім Брайль қарпіндегі Шыңғыс Айтматовтың «Жәмилә», Сейітжан Омаровтың «Өмір тынысы», Шерхан Мұртазаның «Жұлдыз көпір», Софы Сматаевтың «Елім-ай» шығармаларын оқып шықтым. Кітапхананың бұл арнайы бөлімі – біздің рухани шаңырағымыз, көкірегіміздің шамшырағы іспетті», – дейді ол.
Жалпы, Жетісу облыстық Сәкен Сейфуллин атындағы орталық кітапхананың зағип және нашар көретін азаматтарға арналған бөлімінде 30 281 кітап қоры бар. Оның 6 500-ге жуығы нүктелі бедерлі кітап, 3 300-дейі дыбысталған әдеби кассета, 1 098-і – электронды (аудиодиск) кітап.
Болат АБАҒАН,
Жетісу облысы