Кремний алқабының ең көрнекті венчурлық капиталистері келесі айда Дональд Трампқа қаражат жинайды. Бұл жаңалықты төрт күн бұрын (25 мамыр) Financial Times жариялады. Бұрыннан демократиялық партияны жақтап келген америкалық технологиялық элита неге республикашыл болып өзгергенін Aikyn.kz түсіндіреді.
Дэвид Сакс және Чамат Палихапития сияқты технологиялық инвесторлар 6 маусымда Сан-Францискода президенттіктен үміткер Трамптың қорына ақша жинау конференциясын өткізеді. Бұл шарада технологиялық элита өзінің таңдауы Дональд Трамп екенін жарияламақшы.
Калифорниядағы Ньюпорт-Бичте ұйымдастырылатын тағы бір қаражат жинау шарасы технологиялық элитаның Джо Байденді келесі 4 жылда президент ретінде көргісі келмейтінін анық білдіреді. Олардың ендігі таңдауы – Дональд Трамп.
Қаржы жинау конференциясына шақыру билетінің құны бір адамға $50 000 тұрады. Дегенмен кешкі ас кезінде «алдыңғы қатардағы орындар» мен экс-президентпен суретке түсу сияқты қосымша VIP бонустарды 300 000 долларға сатып алуға болады. Бұл қаражат тұтастай Дональд Трамптың президент сайлауындағы науқанын қаржыландыруға жұмсалады.
2020 жылғы Байденнің президенттік сайлау науқанына жүздеген мың доллар берген Palantir компаниясының басшысы Джейкоб Хелберг жақында Трамптың науқанына 1 миллион доллар қайырымдылық беретінін жариялады. Ол Демократиялық партиядан кетуіне бұрынғы президенттің шекара саясаты, сондай-ақ Израильді және Қытайға қарсы ұстанымдары ықпал еткенін айтқан.
«Палмер [Лакки], мен және Дэвид Сакс сияқты адамдар осы жолы Трампты ашық қолдаған кезде, сегіз жыл бұрынғыдай қоғамның қарсылығына тап болмаймыз», – дейді Хельберг. Бұдан америкалықтардың көңілі жасы келген Джо Байденнен әбден қалғанын байқауға болады.
Мұндай саяси көзқарастар Кремний алқабындағы мәдени өзгерісті білдіреді, ол ұзақ уақыт бойы либералдық ұстанымдардың бекінісі болып саналды және сөз бостандығы, технологиялық реттеу және салықтар сияқты мәселелерге алаңдаушылықтан туындаған деп ойлаймыз.
Енді Трампты қолдайтын технологиялық көшбасшылар X, Tesla және SpaceX қожайыны миллиардер Илон Маскты да бұрынғы президентті қолдауға үгіттеуде.
Бұған дейін Илон Маск Байденді, Хиллари Клинтонды және Барак Обаманы қолдағаны белгілі. Бірақ соңғы бір жылда ол АҚШ Жоғарғы сотын Трампқа қарсы сот қудалауларын доғаруға, оның іс-әрекеттерін қолдауға және оның әзіл сөздерін дұрыс түсінуге шақыруда. Бұл үшін өзінің X (Twitter) әлеуметтік желісінің әлеуетін қолданды және медианы Байденді жөнсіз қолдағаны үшін айыптаған.
«Трампқа жасалған шабуылдар жұртшылыққа қаншалықты әділетсіз болып көрінсе, ол сауалнамада соғұрлым жоғары болады», – деп жазды Илон Маск өткен аптада өзінің 185 миллион жазылушысы бар X (Twitter) желісіндегі аккаунтында.
Миллиардер Масктің демократиялық партияны жақтаушыдан әділет пен еркіндікті қолдаушыға дейінгі жолы әлеуметтік желілерден жақсы көрінеді. Ол өзі атаған «қайта оянған саясатқа» және негізгі бұқаралық ақпарат құралдарына сенбейтінін ашық білдіруде.
Сонымен бірге қазіргі АҚШ саяси билігінің медиаға аса күшті ықпалын сынап, Трамп сияқты өз қарсыластарынан тек қаскүнемдік іздеген оңшыл консерваторларды да аяусыз түйреген еді.
Ол сондай-ақ өзінің әлеуметтік желідегі жазбаларында бұрынғы президенттің «үнсіздік үшін ақша төледі» деп айыптаған сот ісін «заңның сыбайлас жемқорлығы» деп атады. Осы жазбаны Трамп көшіріп алып, өзінің әлеуметтік медиа платформасы Truth Social сайтында да жариялаған. Осылайша екі танымал тұлғаның арасында жылы қабақ таныту байқала бастаған.
Илон Маск президент Байденнің иммиграциялық саясатын, оның трансгендерлерге қатысты ұстанымын және оның «ақыл-ойының өткірлігін» ашық сынағаны белгілі.
«Байден не болып жатқанын әрең түсінетіні анық. Ол солшыл саяси машинаның қайғылы майданы», – деп жазды ол өткен айда X-те (Twitter).
Миллиардердің айналасындағылардың көпшілігі Трампты құрбан ретінде қабылдайды және Байден әкімшілігін Маскқа тым дұшпан деп санайды. Сонымен бірге өздерінің жеке мүдделеріне қауіп төнуі мүмкін деп қорқады.
«Егер олар Маскқа әділетсіз шабуыл жасаса, онда келесі жолы олар бәрімізге әділетсіз шабуыл жасауы мүмкін. Үшінші әлем осылай жұмыс істейді. Америка бұлай жұмыс істемеуі керек», – дейді Трамптың қолдаушысы, Маскқа жақын технологиялық венчурлық капиталист.
Әзірше, Илон Маск үміткерлердің ешқайсысына қолдау көрсетпеді, ешқайсысына қайырымдылық қаржы аудармады. «Сұрақтың үлкені мынада: Илон Маск чек жаза ма, жоқ па?», – дейді демократиялық партияның ұзақ уақыт доноры болып, партияға қаражат жинаушы Чарльз Майерс.
Маск пен Сакс Financial Times сұрауларына жауап бермеген, бірақ Трамп әкімшілігі кезінде АҚШ-тың Австриядағы елшісі болған Тревор Трейна:
«Менің ойымша, біз оның [Трампты мақұлдағанын] көріп отырмыз», – дейді.
Кремний алқабында Байденді қолдайтындар да бар, мысалы, венчурлық капиталист Винод Хосла және өткен жылдың соңында Байденнің науқанына 360 000 доллардан астам қайырымдылық жасаған Palantir-дің атқарушы директоры Алекс Карп.
Хосла Financial Times газетіне: «Джо [Байден] өте жақсы жұмыс жасады, ал Трамп демократияны жоймақшы. Экономика қазіргі медианың бетінде жазылған болжамдардан және адамдардың пікірінен де жақсы. Менің ойымша, мәселе қоғам жағдайды қалай қабылдайды, соған байланысты болды», – деген.
Бірақ Байденнің ең бай америкалықтарға салынатын салық мөлшерлемелерін екі есеге жуық арттыру туралы ұсынысы және оның Федералдық сауда комиссиясының басшысы Лина Ханның компаниялардың бірін-бірі қосып алуға қарсылығы көптеген іскер адамдарды үрейлендіріп жіберді.
«Егер сіз бастапқы кезеңдегі инвестор болсаңыз немесе технологиялық компанияның негізін қалаушы болсаңыз, сатып алу шынымен қиын, өйткені қазіргі әкімшіліктің монополияға қарсы саясаты бұл процестерді қатты шектейді», – дейді Хельберг.
Сәуірде Маск Голливудта Сакспен бірге Байденге қарсы кешкі ас өткізді, оның қонақтарының тізімінде миллиардер кәсіпкер Питер Тиль болған. Алайда Тиль қандай да бір кандидатқа қайырымдылық немесе қолдау көрсету жоспары жоқ екенін білдірген. Басқа миллиардер мен технологиялық көшбасшылар Маск бұрын Tesla-ға қарсы «күмәншіл» деп айыптаған Байденді емес, Трампты таңдауы өзінің бизнесін қорғау шарасы деп ойлайды.
Дегенмен Маск Дональд Трамптың Tesla мен инфляцияны жеңілдету туралы заңға тікелей зиян келтіретін электр көліктеріне арналған субсидияларды алып тастайды деп «алаңдауы» мүмкін. Трамптың бұрынғы елшісі Трейнаның айтуынша, ірі донорлар әлеуметтік сауалнаманы мұқият бақылап, болашақ Ақ үйдің басшысы кім болатынын күтуде.
Бірақ 2024 жылғы 5 қарашада өтетін президенттік сайлау мерзімі жақындаған сайын Кремний алқабының элитасы Трамптың жеңісі айқын бола түскенін көруде. Мұндай кезде президенттік науқандағы бәсеке мен сарай интригалары күшейіп, Ақ үй көп мәселені қоғам назарынан тыс көлеңкелі түрде шешеді деп күтілуде.
Сараптама, зерттеу мақала, күнделікті өзекті ақпаратты «Айқынның» TELEGRAM арнасынан табасыз.