Технологияның жаңа мүмкіндіктері

Технологиялардың шарықтаған заманында түрлі салада мүмкіндіктер ашы­лып жатыр. Мысалға алатын бол­сақ, биыл қыркүйек айында Өз­­­­­бекстанда өткен футзалдан Әлем чемпионатында Испания құрамасы Catapult тағатын смарт құрылғысын қолданды.

Озық технология жаттығулар мен матчтар кезін­де ойыншылардың өнімділігінің нақты уа­қыт режимінде талдауын қамтамасыз етіп, жаттықтырушыларға стратегияларды жақсартуға және ойыншылардың күрделі жарыстарға толық дайын болуын қамтамасыз етуге көмектесті.  

ГАДЖЕТТЕР БИЛЕГЕН ЗАМАН

Заманауи спортта гад­жет­тер жаттығу процесін оң­тайландыруда шешуші рөл ат­қарады. Фитнес-трекерлер, смарт сағаттар және заттар ин­тер­неті (IoT) технологиялары жү­рек соғу жиілігі, қандағы от­те­гі деңгейі, ұйқы және тіпті күй­зеліс  деңгейі сияқты маңыз­ды биометриялық көрсеткіш­тер­ді бақылай алады. Бұл дерек­тер жаттықтырушылар мен спорт­шыларға шамадан тыс пай­далану мен жарақаттанудан ау­лақ бола отырып, максималды нәтижеге жету үшін жаттығу жос­парларын реттеуге көмек­те­седі. Виртуалды және кеңей­тіл­ген шындық (VR және AR) нақ­­ты уақытта бәсекелестік жағ­дайларды модельдеуге және дағдыларды жақсартуға мүм­кіндік беретін инновация­лық оқыту әдістерін ұсынады. Қол мас­сажеры  мен ұй­қыны бақы­лау құрылғылары сияқты қалпы­на келтіру гаджеттері оңалтуды жылдамдатады және денешы­нық­тырудың жоғары деңгейін сақ­тайды. Технология спорт ин­дустриясын өзгертуде. Өйт­кені ол жаттығуларды тиімдірек және қауіпсіз етеді және адам­дар­ды үнемі жаттығуға ынталан­дырады.

«Бұрын уақытты ғана көр­се­тетін сағат қазір зертханаларда жүргізілген жаттықтырушылар мен навигацияны, денсаулық сы­­нақтарын ауыстырды», – дей­ді «Экстремалды атле­ти­ка­ның» басқарушы директоры Тимур Артюхин.

– Бұл – бұқаралық спортта ал­ған ең серпінді технологиялар­дың бірі. Бүгінде гаджеттер кез келген көрсеткіштерді, әл-ау­қатымызды, қалай ұйық­тай­ты­ны­мызды, не жейтінімізді бақы­лау­ға мүмкіндік береді, тіпті де­­ненің жүктемесі мен пара­метрлері туралы мезгіл-мезгіл ескертулер береді».

ТАҒАТЫН СМАРТ ТЕХНОЛОГИЯ – ЖАҢА ДӘУІР КӨРІНІСІ

Соңғы жылдары әлемде та­ғатын смарт техноло­гия­лар­дың өрісі кеңейді. Бұл же­­­тілдірілген құрылғылар спорт­­­шылардың жаттығу, жарыс және қал­пына келтіру тәсілдерін өз­гер­тіп, бұрын жинау мүмкін бол­маған құнды ақпарат береді.

Бұл құралдың негізгі ерек­шелігі – спортшылардың көрсеткіштерін жақсарту мүм­кін­дігін арттырады. Нақты уа­қытта деректерді жинау және тал­дау арқылы жаттық­тыру­шы­лар мен спортшылар жаттығу ре­жимдерін жақсартып, өнімді­лік­ті оңтайландыру үшін негіз­дел­ген шешімдер қабылдай ала­ды. Уақыт өткен сайын бұл құ­рал спорт әлемінде бәсеке­лестік артықшылыққа ие болғы­сы келетін кез келген адам үшін таптырмас технологияға ай­налу­да. Смарт сағаттар, фитнес-тре­керлер, смарт көзілдірік жә­не тағы басқаларын қоса, тағатын смарт  құрылғылардың түр-түрі бар. Әр­бір құрылғы өз мақсат­тары­на байланысты белгілі бір қызмет етеді.

– Coros гаджеттері бәріміз бі­летін қарапайым адам көрсет­кіш­терін ғана көрсетпейді. Олар­­­­да аяқ астының биіктігі, оң және сол аяқтың тепе-теңдігі және т.б. сияқты нақты көрсеткіштерді дәл­деп көрсетеді. Сонымен қа­тар Coros құрылғылары спорт­шы­ның ұйқысы мен қалпына кел­уін ба­қылауға көмектеседі, – дейді Coros Kazakhstan ресми өкілі Артем Якупов.  

Оның айтуынша, жақында Coros спорттық өнімділікті өл­шеуге және бақылауға көмекте­сетін өзінің Evolab платформа­сын ұсынды. Платформада жат­тығу деректері жүктеме, фит­нес, шаршау, қалпына кел­тіру және т.б. графиктер мен бол­жамдар түрінде ұсынылады. Қазірдің өзінде құрылғы­ла­рымыз «білектегі жаттықтыру­шы» деп аталып кетті. 

Тағатын смарт технология бүкіл әлем бойынша кәсіби спорт лига­ларының ажырамас бөлігіне айналды. Бұл құрыл­ғылар ко­ман­даларға бәсекелес­тік артық­шы­лықтарға қол жет­кізуге, ойын­­­­­­шылардың жұмы­сын жақ­сартуға және спортшының әл-ауқатын қамтамасыз етуге кө­мек­тесетін құнды дүние болып отыр. 

Мысалы, үздік спринтер­лер қозғалыс сенсор­ла­рын олардың жылдамдығы мен тиімділігін арттыратын тү­зетулер жасауға мүмкіндік бе­ре­тін жүгіру механикасын талдау үшін пайдаланады. Сол сияқты кә­сіби жүзушілер жарыста оң­тайлы өнімділікке қол жеткізуге кө­мектесу үшін инсульттің алдын алу тиім­ділі­гі мен жүрек соғу жиілігін ба­қылау үшін  та­ғы­латын смарт құрылғы­ларды пай­даланады.

Бұл технология жеке өнім­­ділікті өзгертіп қа­на қоймайды, сонымен қатар командалардың жұмыс істеу, стра­тегия құру және бәсекелесу тә­сілін де өзгертеді. Деректердің кү­шін пайдалана отырып, кә­сіби спорт лигалары мен эли­та­лық спортшылар жаңа жетісті­к­терге жетіп, өз салаларында бә­­­­се­келестік артықшылықты сақ­­тай алады.

ФИТНЕС-БАПКЕРЛЕР НЕ ДЕЙДІ?

Артық салмақтан құтылу, де­­нені бір қалыпта ұстау сияқты жаттығу залдарында бұл құрыл­ғылардың мүлде қажет емес еке­нін фитнес-бапкерлер жөн кө­реді. Солардың бірегейі боди­бил­дингтен ҚР чемпионы, сер­ти­фикатталған фитнес-бапкер Бақытжан Исмаилов:

– Қазіргі дамып жатқан гад­жет­терге өз басым сенбеймін. Құ­рылғы болғаннан кейін олар­дың істен шығуы немесе көрсет­кіштерді көрсетуден қате жіберу ықтималдығы жоғары. Өз клиент­­теріме күндік жоспар мен тәртіпті қағазға жазып беремін. Солай жасалған жаттығулар өнімді және пайдалы болады, – дейді.

Сонда да гаджеттердің фит­несті енді бастап жатқан адам­дар­ға көмегі тиері сөзсіз.

– Егер гаджеттер туралы кең ма­ғынада айтатын болсақ, онда жаттығуға дейін/кейін сізге нә­тижелер мен тәсілдер санын жа­зып алуға, жаттығулар жасау­ға және еске түсіруге арналған жа­ғын қолданған тиімді. Дұрыс таң­далған фитнес-гаджет сізге көзбен көріп қана қоймай, нә­ти­желерді дәл бақылауға және оларды талдауға көмектеседі. Сон­дай-ақ спортпен айналыс­қан­да диетаны жазуға және ба­қылауға арналған бағдарлама­лар­ды пайдалану  өте ыңғайлы. Одан бөлек, жаттығу кезінде му­зыка да көмекші құрал ретінде жү­реді, –  дейді MyFitness клу­бы­ның фитнес-бапкері Артемий Грачёв.

Артемийдің сөзінше, гад­жет­терді қозғаушы күш деп ойла­мауы­мыз керек. Нәтижеге қол жеткізу бұрынғыдай адамның өзіне байланысты. Спортзалда сапалы жұмыс болмаса, гаджет­термен толық жабдықталған бол­саңыз да нәтиже болмайды. Бұл ақылды «құрылғылар» де­неңіздің жұмысын бақылауға, жаттығу процесіне қажетті түзе­тулер енгізуге және жаттығу за­лындағы мақсаттарыңызға тиім­дірек жетуге ғана көмектесетінін естен шығармау керек.

Әсет ҚАЛИ