2019 жылы New York Times ұсынған «Жылдың 10 үздік кітабы» тізіміне енген бұл шығарма отбасылық зорлық-зомбылықтың жасырынып жатқан себептерін, әсері мен шешімдерін зерттейді. Шараға АҚШ-тың Қазақстандағы өкілдігі мен Steppe & World баспа үйі мұрындық болды.
Іс-шара Адам құқықтары күніне орай ұйымдастырылып, сонымен қатар АҚШ-тың Қазақстандағы Дипломатиялық өкілдігінің қолдауымен өткізілетін жыл сайынғы «Гендерлік зорлық-зомбылыққа қарсы 16 күндік белсенділік» науқанын қорытындылады. Бұл науқан гендерлік теңдік және зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелері бойынша қоғамды ақпараттандыруды және талқылауды мақсат етеді. АҚШ-тың Қазақстандағы Дипломатиялық өкілдігі Қазақстанның үйдегі зорлық-зомбылықты қылмыс деп тануда нақты ұстанымын қолдау үшін бұл еңбекті аударуға қаржылай қолдау көрсетті.
АҚШ-тың Қазақстандағы елшісі Дэниел Розенблюм шараны ашып, гендерлік зорлық-зомбылықтың қоғамдық денсаулыққа да, адам құқықтарына да зиян келтіретінін атап өтті. Оның айтуынша, бұл проблема Қазақстанда немесе АҚШ-та ғана емес, әлемнің барлық елдерінде болып отырған ақиқат.
«Гендерлік зорлық-зомбылық – жаһандық эпидемия және біз бұл тақырыпты барлық тілде, оның ішінде қазақ тілінде ашық талқылауымыз керек. Ауыр мәселелерден қашу тек зорлық-зомбылық жасаушыларға пайдалы болады. Бұл кітаптың тұсаукесері 2024 жылы өтіп жатқаны кездейсоқ емес, өйткені биыл Қазақстанның гендерлік зорлық-зомбылыққа қарсы күресінде үміт ұялаған жыл. Биыл Салтанат Нүкенованың қайғылы қазасынан кейін Қазақстан халқы бірігіп, гендерлік зорлық-зомбылыққа қарсы үн қосты, әйел мен баланы қорғау шараларын күшейтуді талап етті. Қазақстан Үкіметін, осы күреспен жылдар бойы айналысқан белсенділерді және халықты маңызды заңнамалық өзгерістерге қол жеткізулерімен құттықтаймын», – деді ол.
Ашылу салтанатынан кейін Steppe & World баспа үйінің редакторы Назгүл Қожабек, Мәжіліс депутаты Жұлдыз Сүлейменова, отбасылық психолог Ержан Мырзабаев және тележурналист, продюсер Дана Нұржігіттің қатысуымен талқылау өтті.
Рейчел Луиза Снайдердің «Сырты бүтін» (No Visible Bruises) кітабы зерттеу журналистикасын жеке оқиғалармен ұштастырып, үйдегі зорлық-зомбылықты жаһандық дағдарыс ретінде қарастырады. Бұл кітап қоғамның үйдегі зорлық-зомбылықпен күрестегі рөлі туралы маңызды пікірталас тудырды. Қазақ тіліндегі аударма осы бір маңызды еңбекті қазақтілді аудиторияға, соның ішінде гендерлік зорлық-зомбылықтың алдын алу және жәбірленушілерді қолдау бойынша жұмыс істейтін ҮЕҰ-лар мен белсенділерге қолжетімді етуді мақсат етеді. 2025 жылдың қаңтар айында кітап тұсаукесері Алматы және Шымкент қалаларында да өтеді.
Асыл ТҰМАР