Мелдектеген молшылықтың ортасында балқып отырмын. Құлпырған қырық қыз айналамда зыр жүгіріп, қызмет етіп жүр. Дастарқанда құстың сүті де табылады-ау шамасы.
Әй, мына қыздар қайтеді-ей? Үйме табақ жылқының сүбесі мен қазы-қартасын, жал-жаясын әкеле жатыр ғой. Ойбай, кері әкет. Қай жеріме жей беремін? Мені бір Көлтаусар немесе түйені түгімен, жылқыны жүгімен жұтып қоятын мешкей көріп пе едің?
Тегінде, мешкей деген жақсы ат емес. Соны білгендіктен ғой, Үкіметтен бастап, Ауыл шаруашылығы, Сауда және интеграция министрліктеріне дейін жабылып жүріп азық-түліктің бағасын күрт қымбаттатты емес пе? Біле білсеңіз, олар бізге жақсылық жасап отыр. Қамқорлық көрсетіп отыр. Кешегі заман болса, қарыны жер сызған Қарынбайлар мен Шығайбайлар адамның намысын келтіріп, шетелдіктердің алдында торайша қорсылдап жүрер еді. Мұны көрген шетелдіктер жата қалып күлер еді. Қарыны қабақтай, мойыны садақтай, беті табақтай қазақтарды көріп, «е, бұлар әлі феодалдық заманнан ұзамаған екен ғой» деп ой түйер еді. Сондықтан айналайын Үкімет сымдай тартылған сырықтай, бойы құрықтай заманауи қазақтарды көріп кетуге тиіс. Онсыз еліміздің еңселі беделіне елеулі нұқсан келуі бек мүмкін.
Япыр-ай, мына табақ-табақ етті не істесем екен? Жейін десем, қарын тоқ. Жемейін десем, амал жоқ. Қой, алдыма келген астан дәм татпасам болмас. Онсыз кісәпір адам атанармын. Жуан жіліктің бірін алдыма жақындатып, өткір бәкіммен қиялап турай бастадым. Бір түйірін көмекейге атып жібердім. Қаншама жыл жылқы етін жеп жүріп, мұндай дәмдісін жеп көрмекпін. Тіл үйіріп барады. Тағы да бір кесегін аш өзекке қарай аттандырдым. Бір кезде қарасам, жуан жілік жалаңаштанып қалыпты. Мұндай да ашқарақ болармын ба? Ұялғаным-ай! Қасымда қасқыр тұрғанда сөз жоқ, жерге кіріп кетер ме едім! «Әй, қазақ! Тым қомағай екенсің ғой» десе не дер едім? Құдай сақтады.
Артынша қырық қыздың бірі дәу шарамен сорпа әкелді. Шіркін, жылқы етінің сорпасына татитын не бар мына дүниеде? Әншейінде сырадан басқаны сүйіңкіремейтін ашқарақ қарным сорпаның нән бес кесесін қабылдады. Сонда да шөлім басылмаған сияқтанды. Ішіп жатырмын, ішіп жатырмын.
Бір кезде бүйірімнен біреу түртіп қалды. Шошып ояндым. Қағынған қатыным екен.
– Әй, түске дейін жатамысың талтиып? Қорылдап үйді басыңа көтердің ғой, тегі! Бар, базарға шап. Қайдан алсаң да екі-үш келі ет тап. Үйге құдалар келе жатыр. Жұтап отырған жүдеубастар екен деп сынап кетпесін. Сараңсып шандыр сатып алып жүрме. Былай майы бар семізін ал, – деп қолыма дорба ұстатып, жолға салып жіберді.
Базарды басыма көтеріп, сөре-сөрелерді аралап жау қуғандай алаөкпе болып келемін. Етегіме өрт тигендей дауылдатып келе жатқанымның да өзіндік сыры бар. Базар шіркінді айал аралаушы еді. Үйге керек азық-түлікті базардан сатып алу соның мойнына жүктелген болатын. Кей-кейде айалдың айдауымен базарға бас сұққаным болмаса, мұнда келе бермеуші едім. Құдай-ай, не болып кеткен тегі? Кешегі бай-бағландар сасық деп мұрын шүйіретін сиырдың еті бес мың теңге болып кетіпті. Қойдың еті де соған шамалас. Жылқы еті де ұшып тұр. Тіпті, құс тұмауы жұғып кетер деп сақтана жейтін тауық еті де қалта көтертпейді. Ол түгілі тауықтың балапаны, жо-жоқ жұмыртқасына дейін шіреніп аспанға қарайды. Ойбай-ау, құдалардан ұят болатын болды ғой. Қырдағы қасқыр шіркіндер бізден бақытты екен-ау. Әрине, олар біз сияқты ет сатып алмайды.
Ет сатып тұрғандарды басынан ұрып тұрып түгендеп шықтым. Біреуі де бір тиын түскісі келмейді. Не болып кеткен мына жұрт? Шеттерінен сараң! «Мал біткенді шетелге сатып жатыр. Үкімет қайда қарап отыр?» деп өзіме қарап дау айтты. «Делдал дегендер де адымымызды аштырмайды» деп тағы біреуі безек қақты. «Осылардың барлығын реттеуге болады ғой, мемлекет қайда қарап отыр?» деп бір қасапшы.