Үйіңіздегі Wi-Fi-ға бөтен адамның қосылғанын қалай тексеруге болады?

BGR материалына сүйенген Aikyn.kz қауіпсіздік протоколдарын қалай тексеруге болатынын түсіндіреді.

Кабельдік телевизияны «ұрлайтындар» сияқты, ниеті жаман адамдар үйіңіздегі Wi-Fi-ды да ұрлап, зиян тигізуі мүмкін. Жеке отбасылық Wi-Fi-ңызды бөгде адамдардың пайдалануына жол беру байланыс жылдамдығын ғана төмендетпейді. Желіңіздің қауіпсіздігі де бұзылады. Сондықтан желіңізді бақылауға және «шақырмаған қонақтарды» бұғаттауға мүмкіндік беретін құралдарды білу маңызды.

Ең дұрысы – үйдегі Wi-Fi паролін құпия сақтау және оны ешкімге жария етпеу. Егер отбасыңыздан тыс біреу бұл құпиясөзді біліп алса, ол сіздің құрылғыңызды еш бөгетсіз пайдалана алады. Сіздің желіңізге бөгде біреудің кіруі әрі қолайлылық, әрі қауіпсіздік тұрғысынан зиянды. Бақытымызға орай, Wi-Fi-ға қандай құрылғылар қосылғанын тексерудің және қажет болса оларды ажыратудың түрлі тәсілдері бар. Ол тәсілдер арнайы мобильді қолданбалар, үшінші тараптың утилиталары және маршрутизатордың өзінің кіріктірілген веб-интерфейсі арқылы қосылады.

Wi-Fi-ды «ұрлаушылар» жылдамдықты төмендетіп, отбасылық қауіпсіздігіңізге қауіп төндіруі мүмкін. Егер Wi-Fi жылдамдығын арттырғыңыз келсе, қауіпсіздікті сақтағыңыз келсе, рұқсатсыз қосылған құрылғыларды алып тастау жақсы нәтиже береді.

Үйдегі Wi-Fi тарифтері белгілі бір тұрғыда су құбыры жүйелеріне ұқсайды. Тіпті, аса қуатты маршрутизаторыңыз бен өте жылдам Wi-Fi-ңыз болса да, белгілі бір сәтте қолжетімді жылдамдық пен деректер көлемі шектеулі. Егер оны тек сіз және отбасыңыз пайдаланса, бұның бәрін оңай бақылауға болады.

Бірақ желіңізге біреу жасырын кірсе, жағдай тез нашарлауы мүмкін. Ол қазірдің өзінде сіздің Wi-Fi-ңызды «ұрлап» отыруы мүмкін. Демек, оны қалай және не үшін пайдаланатынына алаңдамайды. Егер ол өткізу қабілетін көп қажет ететін қосымшалар мен сервистерді қолданса, қалған пайдаланушылар үшін байланыс баяулап, тұрақсыз бола түседі. Бұған қоса, егер Wi-Fi тарифіңізде деректер лимиті болса, қаскөй пайдаланушы оны тез тауысып, бюджетіңізге артық салмақ салады.

Жылдамдық пен деректер көлемінен де маңыздырақ мәселе – желіңіздің қауіпсіздігі. Wi-Fi-ңызға бөгде адамдар кіріп алса, олар маршрутизаторыңызды өз «тыңшысына» айналдырып, жеке деректерді, хат алмасу немесе банктік ақпаратты айламен иемденуі мүмкін. Қаскөй сіздің Wi-Fi-ңызды заңсыз немесе зиянды әрекеттер жасауға қолдана алады. Сіз киберқылмыс жасамасаңыз да, егер ол сіздің желіңіз арқылы жүзеге асса, заңдық тұрғыдан құқықтық мәселелер сізге жүктеледі.

Желіңіздің кімге тиесілі екенін тексеруге көмектесетін қолданбалар, функциялар мен сервистер бар. Жеке Wi-Fi желіңізді кім немесе қандай құрылғылар пайдаланып отырғанын анықтау тәсілі көбіне сіздің желіңіздің түріне байланысты.

Түрлі қызметтер мен Wi-Fi құрылғылары қосылған құрылғыларды көруді жеңілдетеді. Егер сіз интернетке Google Nest Wi-Fi маршрутизаторы арқылы қосылсаңыз, желіні тексеру смартфондағы Google Home немесе Google Wi-Fi қолданбасын ашу сияқты қарапайым. Осы қолданбалардың кез келгенінде желіңізге дәл қазір қандай құрылғылар қосылғанын көріп, олардың деректерді пайдалану көлемі, IP-мекенжайы сияқты сәйкестендіру ақпараттарын ала аласыз. Егер сізге таныс емес мекенжай немесе құрылғыны байқасаңыз, дереу құпиясөзді ауыстыру керек.

Бұдан бөлек, компьютерге орнатуға болатын және желі күйін бақылауға пайдаланылатын Wireless Network Watcher және Fing сияқты әртүрлі утилиталар бар. Бұл қолданбалардың екеуі де маршрутизаторыңызға қосылған барлық құрылғылардың тізімін жасап, олардың атауын, мекенжайын, желілік адаптерін және өзге де дербес ақпаратты көрсетеді. Әсіресе, Fing қосымшасы қосылған құрылғыларды тікелей бұғаттауға мүмкіндік береді. Бірақ рұқсатсыз пайдаланушылардан құтылу үшін көп жағдайда Wi-Fi құпиясөзін өзгерту жеткілікті.

Сондай-ақ компьютерде веб-браузерді ашып, мекенжай жолына IP-мекенжайыңызды енгізу арқылы маршрутизатордың веб-интерфейсіне кіруге болады. Онда қосылған құрылғылар мен олардың мекенжайының тізімі көрсетіледі. Егер не іздеу керектігін нақты білмесеңіз, бұл ақпаратты түсіну сәл қиындау болуы мүмкін. Онда кәсіби маманға жүгінесіз.

Сараптама, зерттеу мақала, күнделікті өзекті ақпаратты «Айқынның» TELEGRAM арнасынан табасыз.