Қытай Коммунистік партиясы Орталық комитетінің 4-пленарлық отырысы өтті.
«Ұлттық экономикалық және әлеуметтік дамудың XV бесжылдық жоспары бойынша ҚКП Орталық Комитетінің ұсыныстары» қаралып, қабылданды. Құжатта көршілес елдермен даму интеграциясын тереңдету, бірлескен қауіпсіздікті нығайту, стратегиялық өзара сенімді қалыптастыру және көршілес мемлекеттермен ортақ болашақ қауымдастығын қалыптастыру қажеттілігі аталып өткен. Қытайда «Жақын көрші алыс туыстан жақсы» деген мақал бар. Тыныштық дамуды сенімді түрде жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Қытай төрағасы Си Цзиньпин атап өткендей, көршілес елдермен тығыз байланыс аймақтық орта мен жаһандық өзгерістер жағдайында Қытай көршілерімен ортақ болашақ қауымдастығын белсенді түрде құрып, жаһандық дамуға жаңа серпін беріп, ұлы державаның жауапкершілігін көрсетіп жатыр.
Бүгінде Қытай 17 көршілес елмен ортақ тағдырлы қауымдастық құру туралы ортақ түсіністікке жетті, 25 елмен «Бір белдеу, бір жол» бастамасы бойынша ынтымақтастық туралы келісімдерге қол қойды және 18 елдің ішіндегі ең ірі сауда серіктесі болып қала береді. Қытайдың Орталық Азияның бес елімен өзара әрекеттесуі «үштік біріктіру» мақсаты аясында жүзеге асырылады: толық қамтитын кешенді стратегиялық серіктестік, «Бір белдеу, бір жол» бастамасы бойынша ынтымақтастық құжаттарына толық қол қою және «Бір белдеу, бір жол» бастамасы бойынша толық қамтитын ынтымақтастық туралы келісімдерді жүзеге асыру.
Сонымен қатар әлем соңғы ғасырда бұрын-соңды болмаған ауқымдағы өзгерістердің жеделдеу кезеңіне аяқ басып келеді.
Төраға Си Цзиньпин Азия халықтары ұзақ уақыт бойы бейбітшілік дәстүрін қастерлеп, аймақты бейбіт қатар өмір сүрудің бес қағидасының бесігіне айналдырғанын атап өтті. Қытай мен Орталық Азияның бес мемлекеті аймақтық қауіпсіздік пен тұрақтылықты сақтау бойынша маңызды саяси келісімге келді. Биыл өткен екінші Қытай-Орталық Азия саммитінде алты ел бірлесіп Астана декларациясына қол қойды, бұл Қытай-Орталық Азия рухының қалыптасуын белгіледі және негізгі мүдделерді қорғауда өзара түсіністікке, құрметке және қолдауға уәде берді. Барлық алты ел «үш зұлым күшке» және трансұлттық ұйымдасқан қылмысқа бірлесіп қарсы тұруға, қауіпсіздікке төнетін қауіптерге қарсы тұру жөніндегі күш-жігерді үйлестіруге және Ауғанстанда бейбітшілік, тұрақтылық және дамуды қалпына келтіруге тезірек қол жеткізуге, осылайша, бейбітшілік пен ортақ тағдырға негізделген аймақтық қауіпсіздік жүйесін құруға міндеттемесін растады.
«Біз бәріміз біргеміз!» қағидатын басшылыққа ала отырып, Қытай көршілерімен бірге дағдарыстарды жеңіп, қиындықтармен күресіп, өзгермелі жағдайларға бейімделіп, жаңа даму перспективаларын ашып жатыр.
«Ортақ игілік» қағидатына сүйене отырып, «көрші елдердің өркендеуін» ілгерілету – үйлесімді қатар өмір сүруді және жаһандық ортақ игілікті бірлесіп дамыту.
«Бір белдеу, бір жол» бастамасы аясындағы ірі жоғары сапалы бірлескен жобалар, мысалы, Қытай-Қырғызстан-Өзбекстан теміржолы, Қытай-Қазақстан тасжолы және Ляньюньгандағы Қытай-Қазақстан халықаралық логистикалық базасы Орталық Азияда сәтті жүзеге асырылып, нақты нәтиже беріп жатыр. Қоғамдық әл-ауқат саласындағы «шағын, бірақ сапалы» жобалар арқылы ынтымақтастық өзара әрекеттесудің жаңа түрлерін қабылдап, көршілес елдерде барған сайын көп адамға пайда әкеліп жатыр. Мүдделерді үйлестіру, өзара тиімді ынтымақтастықты бірлесіп дамыту және тереңдету арқылы Қытай көпжақты сауда жүйесін және жаһандық жеткізу тізбектерінің тұрақтылығын сақтаудың жаңа тәсілдерін ұсынып, көршілес елдер арасындағы аймақтық ынтымақтастық үшін практикалық және тиімді жол ашып отыр.
Соңғы жылдары төраға Си Цзиньпин мен Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың жеке стратегиялық басшылығымен Қытай мен Қазақстан арасындағы қарым-қатынас дамудың жаңа, жоғары деңгейіне тұрақты түрде көтерілді. Сабақтастық пен болашаққа деген ұмтылысты біріктіретін осы тарихи бетбұрыс кезеңінде Қытай тарапы Қазақстан тарапымен бірлесіп, мемлекет басшылары дипломатиясының басшылығымен өзара саяси сенімділікті біртіндеп нығайтуға, даму стратегияларын үйлестіруді жеделдетуге және осылайша екіжақты қарым-қатынас пен аймақтағы ортақ тағдырлы қауымдастықты қалыптастыру үшін жаңа көкжиекті ашуға дайын екенін білдіреді.
Хань ЧУНЬЛИНЬ, Қытай Халық Республикасының Қазақстан Республикасындағы Төтенше және өкілетті елшісі