Ұлттық кеңес не ұсынады?

Ұлттық кеңес не ұсынады?

Өткен аптада Мемлекет басшысы бастамашы болған Ұлттық қоғамдық сенім кеңесі құрылды. Ал кеше сенім кеңесінің алғашқы отырысы өтті. Басқосуға кеңес мүшелері үлкен дайындықпен келгенін көрсетті. «Сырт көз – сыншы» демекші, қонақ ретінде қатысқан сарапшылар ұлттық кеңеске ұтымды кеңес пен ұсыныс айтып үлгерді.

Президент жанындағы Қа­зақстандық стратегиялық зерт­теулер институтының бөлім бас­­шысы Алуа Жолдыбали­на­ның айтуынша, Ұлттық қоғам­дық сенім кеңесіне халық сені­мін қалыптастыру қажет. Себебі, ақпарат құралдары мен әлеумет­тік желілердегі пікірлер ел ара­сында Ұлттық кеңес туралы нақ­­­ты түсінік жоқ екенін көр­сетіп отыр. Ұлттық кеңесті әкім­діктер мен меморгандар жаны­нан құрылған қоғамдық кеңес­термен шатастырып жатқандар бар кө­рінеді. Сондықтан Ұлттық кеңес­тің республикалық дең­гейде жұ­мыс істейтінін, ұлттық мәрте­бесі барын елге түсіндіру керек.

Алуа Жолдыбалина Еуропа, Америка, Малайзия тәжірибеле­ріне жасалған талдау нәтижесі бойынша, Ұлттық кеңес жұмы­сын ұйымдастырудың үш бағы­тын ұсынды. «Біріншіден, аза­маттардың арыздарының, ша­ғымдары мен сауалдарының нақ­ты жүйесін жинақтау қажет. Кез келген мемлекеттік органға түсетін арыз-шағымдарды да осы топқа жинақтау керек. Екін­шіден, жұмыс топтары мен жұмыс органы «азаматтық жю­ри» сияқты жаңа техноло­гия­ларды пайдаланғаны жөн. Үшін­ші кезекте әлеуметтік желі ар­қылы диалог жүргізу. Осы фор­маттарға Президент Әкімшілігі назар аударып, кеңес мүшеле­рінің жұмысын қамтамасыз етуі керек. Кеңес құрамы орынды ірік­телген. Енді сол құрамның жұмысын қамтамасыз ету ма­ңызды», – деді сарапшы.

Ұлттық қоғамдық сенім ке­ңесінің мүшесі Ерлан Саиров­тың пікірінше, қазіргі таңда елдегі қоғамдық-саяси палитра әркелкі. «Сайлау, митинг, БАҚ, саяси партиялар туралы заңдар­дың кейбір тармақтары заман талабына сай емес екенін уақыт көрсетіп отыр. Сондықтан осы тұрғыда ойлануымыз керек. Саяси процестерді орталық­сыздандырып, әртараптанды­руға сұраныс бар. Саяси шешім­дердің барлығы Нұр-Сұлтаннан шықпауы керек екенін айту­шы­лар көп. Жыл сайын Қазақстан­нан өз еркімен көшіп жатқандар көбейді. Ал шекаралық аудан­дар­дан халық орталықтарға кө­шіп жатыр», – деген саясатта­нушы шекараны шекарашылар ғана емес, жергілікті халық та күзетуі керек деп санайды. Оның айтуынша, Шығыстағы Қатон­қарағай, Марқакөл, Ақсуат, Мақаншы өңірлерінен ел көшіп кеткен. Бұрын Марқакөл ауда­нында 27 мың адам тұрған, бү­гінгі халқы 6 мың ғана. «Мұны гуманитарлық проблема деуге болады. Дәл осындай проблема Алматы облысында да бар. Бұл мәселені шешу үшін кезінде қыс­қарып қалған аудандарды қай­та құрып, шекаралық аймақ­тарды дамыту жөніндегі мемле­кеттік бағдарлама жасау керек. Бұл өте маңызды», – деді ол.

Саясаттанушының айтуын­ша, кеңес құрамында жұмысына үлгере алмағандар мен қоғам сенімін ақтамағандар орнын басқаларға беруі керек. Өзі ке­ңестегі миссиясын орындай ал­маса, орнын басқа адамға ұсы­натынын жеткізді.

Өткен жылы педагогика мамандығына 8 мыңнан астам грант бөлінді. Соның 4 мыңнан астамы ҰБТ-да 50-51 балл жи­наған талапкерлерге берілген. Біз балаларымызға білім беретін, тәрбие дәнін егетін ең маңызды істі кезінде нашар оқыған талап­керлерге тапсырдық. Бұл мәсе­лені Ұлттық кеңес мүшесі, «Та­лап» қолданбалы зерттеулер орта­лығының директоры Рахим Ошақбаев көтерді. «Мұндай сорақылықты мұғалімдердің жалақысын көтеру арқылы ғана шеше аламыз. 2020-2021 жыл­дар­дан бастап мұғалімдердің ең­бекақысы аймақтағы еңбека­қы­ның орташа көлемінен төмен болмауы керек. Қазақстандық мұғалімнің мәртебесін бірінші кезекте экономикалық ынталан­дыру арқылы көтеруді ұсына­мын», – деді ол.


Тұмар МЫРЗА