Оқушының киімі үлкен дауға себеп болды

Еліміздің Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері Айжан Ес­мағамбетова Білім және ғылым министрлігіне әлгіндей құбы­лыстың белең алуына биыл тос­қауыл қою керек деген ұсыныс жасапты. Сондықтан БҒМ алда қа­шықтан емес, дәстүрлі формат­та оқитын шағын жинақты мек­тептердегі және кезекші сы­ныптардағы оқушыларды мектеп формасын киюден босатты. Яғни, бұрынғыдай дресс-код жоқ, білім ордасы үшін бекітілген киім үлгісін сақтамаған бала үйіне қуылмайды. Дегенмен ведомство ата-аналарға жас өскіндерді сабағына аттандырғанда ең құрығанда «іскерлік, классикалық стильді» сақтауға кеңес берді. Бұл жайында 2020 жылғы 13 шілдеде қабылданған Білім және ғылым министрі Асхат Аймағам­бетовтің бұйрығында айтылады. Жаңа құжат 2016 жылғы 14 қаң­тарда, БҒМ-ды Аслан Сәрін­жіпов басқарып тұрған тұста өмірге жолдама алған «Орта бі­лім беру ұйымдары үшін міндетті мектеп формасына қойылатын талаптарды бекіту туралы» №26 бұйрыққа толықтыру енгізеді. «Тиісті мемлекеттік органдар шектеу іс-шараларын жүзеге асырғанда, төтенше жағдай енгі­зілгенде, әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы тө­тенше жағдайлар, форс-мажор жағдайлары туындағанда тиісін­ше шектеу іс-шаралары алын­ғанға, төтенше жағдай, форс-мажор жағдайлары тоқтатыл­ғанға дейін ата-аналар балаларды орта білім беру ұйымдарына киіп бара алатындай іскерлік, клас­сикалық стильдегі ыңғайлы киім­мен қамтамасыз етеді», – делінген министрдің жаңа бұй­рығында. Асхат Аймағамбетов бұл қа­дам «Қазақстан мектеп киімінен бас тартты» дегенді білдірмей­тініне назар аудартты. – 2020-2021 жаңа оқу жы­лын­да міндетті мектеп формасына қатысты талаптар жойылмайды. Яғни, 2016 жылғы №26 бұйрық­тың күші ары қарай сақталады. Дегенмен коронавирус инфек­циясының таралуына байла­нысты министрлік аталған нор­мативтік құқықтық актіге арна­йы тармақ қосты. Оған сәйкес, карантин және шектеу шаралары толық алып тасталғанға дейін балаларға сабаққа таза, клас­сикалық үлгідегі кез келген киімді киіп келуге мүмкіндік бе­ріледі, – дейді министр. Бір қызығы, құжатта көрсе­тілгендей, егер болашақта Қазақ­станда әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар енгізіле қалса, оқу­шыларға мектеп формасын кимеуге бірден рұқсат етілмек. Бұл жаңалыққа кейбір ата-аналар қуанды. Әйтпесе, Сә­рін­жіпов тұсында қабылданған бұйрық киімді тіпті түсі бойынша шектейтін. Бұдан бөлек, онда: «Ұлдарға арналған шалбарлар еркін тігілген және ұзындығы бойынша тобықты жауып тұра­ды» делінген. Жаңа бұйрықта бөксеге жабысып тұратын не­месе балағы қысқа шалбар киюге тыйым көзделмеген. Оқушылар солай киініп барса, мұғалімнің не дейтіні әзірге белгісіз. Бұл жаңалық бейғам, «бейбіт» заманда да ісі дөңгеленбеген жеңіл өнеркәсіп өкілдерін қа­мықтырды. Олардың айтуынша, мектеп формасын киюді тоқ­тататын бұйрық саланы орасан зор шығынға соқтырады. Отан­дық тігін фабрикалары мен цех­тары көктемнен бері медици­налық бетперде тігумен айна­лысып жатыр. Алайда әр бірлігі 100 теңге айналасында ғана ба­ға­ланатын маска өндірісінің табысы әр жиынтығы 30 мыңнан 80 мың теңгеге дейін баратын мектеп формасының кірісімен салыстыруға келмейді. Сол се­беп­ті кәсіпорындар оқу жылы­ның қашықтан дәстүрлі фор­матқа көшуін асыға күтіпті. Тіп­ті, бірқатары алдын ала тігуге кі­ріс­кен. Салдарынан, енді қой­ма­лары жүздеген миллион тең­генің өтпейтін тауарына толып тұр. Қазақстанның ішкі нарығы­ның қызығын негізінен Ресей, Қырғыз Республикасы және Өз­бекстаннан мектеп киімін таси­тын импорттаушылар көретін. Ондай бизнесмендер де табыссыз қалатын болды. Осы орайда, Қазақстанның жеңіл өнеркәсіп кәсіп­орында­рының қауымдастығы Білім және ғылым министрлігіне хат жазып, жағдайды түсіндіруді сұрады. Кәсіпкерлер мемле­кет­тің ата-аналарды қайтадан мек­теп формасын сатып алуға мін­деттегенін қалайды.  

Айхан ШӘРІП