Оның айтуынша, «Nur Otan» партиясы енгізген электронды дауыс беру механизмі саяси инновация болды. Егер де 581 104 адам онлайн дауыс берсе, 81 583 партия мүшесі сайлау учаскелеріне келіп дәстүрлі тәсілді қолданды.
– Праймериз арнайы ақпараттық жүйесін әзірлеу барысында жеті базалық қағидат ескерілді: қолжетімділік, автономдылық, айқындық, легитимділік, көпфункционалдық және қауіпсіздік. Қарбаластың тууы мүмкіндігін алдын ала болжап, мамандардың ұсынысы бойынша дауыс беру кезеңін үш күнге бөлдік. Техникалық қиындықтар да туындады. Дауыс берудің алғашқы сағаттарында бір мезетте сайтқа партиялықтармен, нәтижені бақылап отырған кандидаттармен бірге сырттан кіргендер өте көп болды. Мұның бәрі жүйенің жұмыс істеуіне салмақ түсірді, бұл өз кезегінде процеске кедергі келтіріп, сұранысты қайта қарау уақытын созуға әкелді. IT мамандар туындаған қиындықтарды тез арада жойып, сұраныстарды оңтайландырып, соның арқасында түрлі серверден дауыс беру мен нәтижені тексеру мүмкіндігін туғызды, – деп түсіндірді Арман Қырықбаев.Партия хатшысының айтуынша, партияішілік іріктеуге қатысушының рейтингі анық көрінетін барлық ақпарат толығымен ақпараттық жүйеге жүктеліп, көпшілікке қолжетімді.
– Үгіт-насихат кездесулері барысында әр облыс, қала, аудан үшін әзірленген партияның сайлауалды бағдарламасының 216 жобасы талқыланды. Тұрғындар өз ойларын ортаға салуда белсенділік танытып, 20 мыңнан астам ұсыныс есепке алынды. Ұсыныстардың басым бөлігі төмендегідей болды, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы – 21 пайыз, көлік және инфрақұрылым – 15 пайыз, әлеуметтік проблемалар – 11 пайыз, білім беру – 8 пайыз, денсаулық сақтау – 7 пайыз. Өңірлердің көптеген тұрғындары интернет-байланыс пен экологияға байланысты мәселелерді көтерді. Партия бағдарламасын толықтыру барысында азаматтардың барлық талап-тілектері ескерілетін болады, – деп хабарлады Арман Қырықбаев.Жалпы алғанда, үгіт-насихат кезеңі барысында кандидаттар 1,4 млн адам қамтылған 62 мыңға жуық іс-шара өткізді. Осыған байланысты, праймериз қатысушыларының басты назарды онлайн форматқа аударғанын айта кеткен ләзім. Брифинг барысында Партиялық бақылау комитетінің төрағасы, «Nur Otan» партиясы атынан Мәжіліс депутаты Павел Казанцев түрлі тәртіпбұзушылықтар үшін 34 кандидаттың праймеризге қатысу мүмкіндігінен айырылғанын, олардың 27-нің барлық үміткерлерге міндетті шарт болып саналатын дебатқа қатыспағаны үшін шеттетілгенін тілге тиек етті. Оның айтуынша, науқан ереже шеңберінде өткенімен, ұйымдастыру комитетінің жұмысында да, кандидаттардың іс-әрекетінде де кемшіліктер болған. Биылғы жылдың 17 тамызы мен 4 қазаны аралығында комитет пен барлық деңгейдегі партиялық бақылау комиссиялары 30-дан астам шағым мен өтінішті қарады. Праймериздің алғашқы кезеңі тәмамдалғанын айтқан Арман Қырықбаев жергілікті мәслихаттардағы партиялық тізімге енуге таласатын кандидаттар үшін партияішілік іріктеудің аяқталғанын жеткізді. – Олардың рейтингісіне жасалған сараптамадан кейін, әйелдер мен 35 жасқа дейінгілерге арналған квоталар ескеріліп, партиялық тізім жасақталады. Облыс пен республикалық маңызы бар қалалардағы мәслихаттарға, сондай-ақ Мәжіліске баруды жоспарлағандар үшін – күрес әлі алда. Олар конференциялардағы дебаттарға қатысады, – дей келе ол «Nur Otan» праймеризінің – бұқаралық саясаттың дамуына қарай жасалған үлкен қадам екенін тілге тиек етті.
– Біздің партия жаңа саяси дәстүрдің негізін қалады. Партияішілік демократияның нақты механизмін енгізді. Елдегі саяси пікірталастың мәдениетін қалыптастырып жатырмыз. Біз праймериздің партия үшін алдағы Мәжіліс пен барлық деңгейдегі мәслихаттар сайлауына дайындық екенін ашық айттық. Бізге алдағы сайлау науқанында да, билік органдарында да партияның өкілі бола алатын мықты лидер керек. Біз алдымызға праймеризді ашық және бәсекелі өткізу мақсатын қойдық. Ол мақсатымызға жеттік деп ойлаймын. «Nur Otan» партиясы барлық уақытта да өз қатарына жаңа мүшелерді тартуға қызығушылық танытып келеді. Жаңа күштер және кәсіби мамандармен партия қатарын толықтырып отырудың маңызы зор, – деді партия хатшысы.
Әбілмансұр ЖАСАН