– Күні кеше «Nur Otan» партиясының партияішілік праймеризінің дауыс беру қорытындысы жарияланды. Партияның аталған іс-шараны өткізудегі басты мақсаты – жаңа көшбасшыларды іріктеу болатын. Мақсатына жетті ме?
– «Nur Otan» партиясының партияішілік праймеризі бүгінгі таңда елімізде саяси плюрализмді, жаңа тұрпаттағы саяси мәдениетті қалыптастырудың таптырмас құралына айналды. Еліміздегі ең басты проблемалардың бірі бізде (облыстық, қалалық, аудандық деңгейде) қоғамдық саяси процесс жоқ. Сондықтан аймақтардағы қоғамдық процесті қалыптастыру керек. Бұл – еліміздің саяси жүйесін ілгерілетудің бірден-бір жолы. Міне, осы тұрғыдан алғанда праймериз дұрыс, уақытылы қолға алынған оңды қадам. Бірінші рет ұйымдастырылғаннан кейін түрлі кемшіліктер де болды. Сын да айтылды. Бірақ біз бір нәрсені жете түсінуіміз керек. Сыни көзқарас бүгінгі таңның саяси процесінің құрамдас бөлігі болуы тиіс. Осы тұрғыдан алғанда, праймериз елімізде күн тәртібіне өркениетті түрдегі дебат өткізу, адамдардың өзінің ойын еркін білдіре отырып бағдарламасын халыққа түсіндіре білу, әлеуметтік желілерде өзін таныстыру секілді тың, жаңа құбылыстарды алып келді. Қай тұрғыдан алып қарасақ та, праймериз елімізде демократиялық қоғам жасаудың үлкен қадамы болды деп айтуға толық негіз бар.
– Праймериз барысында лиганың мүшелері қанша өңірді аралады және оның қорытындысы бойынша не айта аласыз?
– Иә, расымен «Nur Otan» партиясының жақтастар лигасының өкілдері Қазақстанның барлық облыстарын, ауыл-аймақтарын аралап шықты. Сол кезде біз біраз жайтқа қанықтық. Бірінші мәселе, елімізде 216 әртүрлі деңгейдегі мәслихат бар болса, соның 3 335-і депутаттар құрайды. Өкініштісі, 2 пайызы – жастардың үлесіне тиесілі. Праймеризден кейін жастардың үлесі 26 пайызға артады. Бұл – қуантарлық жағдай. Тағы бір айта кетерлігі, мәслихаттардағы әйелдердің үлесі 11 пайыздан аспайды. Праймеризден кейін осы олқылықтың орны толтырылып, әйелдердің үлесі 30 пайызға дейін артады. Нақты сондай болжам бар. Олай болатын болса, мәслихаттардың баршасы ана мен баланы қорғау, жастар мәселесін көтеретін болады. Бұл мәселелерді көтеру – аймақтардағы адам индексін дамытудың бірден-бір жолы. Сол себепті де праймериз аймақтардың, халықтың әлеуметтік деңгейін өсірудің құралына айналып отыр.
– Саяси дода кезінде түрлі тәртіпбұзушылықтар болды. Бірнеше кандидат праймеризге қатысу мүмкіндігінен айырылды. Партия хатшысы Арман Қырықбаев науқан ереже шеңберінде өткенімен, ұйымдастыру комитетінің жұмысында да, кандидаттардың іс-әрекеттерінде де кемшіліктер болғанын хабарлады. Осы мәселелерді толықтыра кетсеңіз.
– «Nur Otan» партиясының жақтастар лигасы праймериз басталмай тұрып, праймеризді әділ әрі шынайы өткізу жөнінде мәлімдеме жасаған кезде бұл іс-шараны әділетті түрде өтуіне барлық деңгейдегі әкімдердің соботаж жасауы мүмкін деп айтқан болатын. Біз енді өңірлерге барған кезде әкімдердің праймеризге біраз кедергі жасауға тырысқанына куәгер болдық. Кей жерлерде әкімдер өздерінің адамдарын тықпалауға тырысты, кей аймақтарда әкімдер өзіне ұнайтын кандидаттарға дауыс беруге адамдарды көндіруге әрекет етті. Біз осындай фактілерді бірден партияның Орталық аппаратына жеткізіп отырдық. Соның арқасында әділетсіздікке жол берілмей, мәселелер оңтайлы шешіліп, тәртіпсіздіктерге тосқауыл қойылды. Дегенмен бірінші шара болғандықтан, көптеген жерлерде тәртіп бұзу фактілері тіркелді. Мұның бәрі праймериздің әдісі мен тәсілдерінен түсінбеуден деп те айтуға болады. Бұл мәселелерді Орталық аппараттың саяси менеджменті оперативті түрде шешіп отырды. «Көш жүре түзеледі» ғой. Праймериздегі тәртіпсіздіктер келешекте қайталанбайды деп ойлаймын.
– Партияішілік іріктеудің бірінші деңгейі мәресіне жетті. Енді алда нақты қандай жұмыстар жоспарға енгізілді? Өз кезегінде еліміздегі жетекші партияның жақтастар лигасы қандай жұмыстар атқарады?
– Праймериз кезінде жақтастар лигасының өкілдері еліміздегі бүкіл аймақтарға барып қайтты. Біз осы аймақтарда өзінің ойын ашық айта алатын, өзінің позициясы бар жастардың бар екенін көрдік. Саяси аренаға сондай жалынды жастарды шығарудың өзекті екенін түсіндік. Сонымен бірге сапар аясында көптеген азаматтармен кезігу нәтижесінде жақтастар лигасының біздің еліміздің саяси реформалары, еліміздегі әлеуметтік трансформация, ана мен бала мәселелерін шешу жөніндегі көптеген оңтайлы шешімдердің нақты ұсыныстары бар. Бүгінде «Nur Otan» партиясының сайлауалды бағдарламасына еліміздегі саяси реформа, әлеуметтік сферадағы Қазақстандағы кедейшілік мәселесін, халықтың екінші деңгейдегі банктерге қарызын оңтайлы шешу, ана мен бала мәселесін дұрыс жолға қоюға байланысты оңтайлы ұсыныс бар. Біз осыларды партияға арнайы дайындап жатырмыз. Ұсыныстар сайлауалды бағдарламаға енетін болса, халықтың басым көпшілігінің мүддесіне сай келетін халықтық бағдарлама әзірленеді. Осы мақсатта жақтастар лигасы қазіргі кезде жүйелі түрде еңбектеніп жатыр.
– Әңгімеңізге рақмет!
