Бизнесте – жатақхана құрылысы

Бизнесте – жатақхана құрылысы

Сарапшылар пікірі:


Ералы САУРАНБАЕВ,
Sheber Partners құрылыс компаниясының бас директоры:

«Шебер» компаниялар тобы құрылыс нарығында 12 жылдан астам еңбек етіп келеді. Осы уақыт ішінде 1 млн шаршы метрден астам тұрғын үй мен өнеркәсіптік нысандар пайдалануға берілді. Қазір біз ЖОО үшін жатақханалар салу бойынша бірнеше жобаны дайындап жатырмыз.

Біздің басты мақсатымыз – қоғамды, экологияны және корпоративтік мәде­ниетті қоса алғанда, біздің қызметіміздің әлеуметтік тиімділігін арттыру.

Мысалы, көптеген елдерде универ­ситеттер студенттердің жоғары оқу орындарының кампустарында тұруын талап етеді. Белгілі болғандай, көптеген сарапшылар «мұндай талапты қоюға университет жатақханаларында тұратын студенттердің жатақханада тұрмайтындармен салыстырғанда үлгерімі жоғары болатындығы негіз болған» деген пікірді ұстанады. Бұл фактіге студенттердің қолайлы ортасы, коммерциялық алаңдарда фитнес залдар, бассейндер, асханалар, кітапханалар және т.б. сияқты қосымша қызметтердің болуы ықпал етеді.

Айта кету керек, студенттік жатақханалар құрылысына жаңа көзқарас мемлекеттік ЖОО-ларды жекеменшік инвесторлардың есебінен заманауи әлеуметтік инфрақұрылым құру үшін жекеменшік кәсіпкерлермен серіктестік қарым-қатынас орнатуға ынталандырады.

Осы ретте, мемлекет барлық тараптардың мүдделерін ескеретін өте тартымды тетік ойлап шығарды. Қазір инвесторлар үшін, сондай-ақ жатақханалар құрылысына инвестиция салуға ниеті мен мүмкіндігі бар құрылыс компаниялары үшін өте қолайлы жағдай.



Гүлнар ТҮГІБАЕВА,
Best Realty Astana жылжымайтын мүлік агенттігінің басшысы:

Біздің агенттіктің қызмет бейіні ком­мер­циялық жылжымайтын мүлік бағытын қамтиды. Сол себепті мемлекеттің жеке­мен­шік сектор үшін ұсынып отырған сту­­­денттік жатақханаларды салу тетігінің қар­­­жы мо­де­лін қарастыру қызықты болды.

Бүгінгі таңда Қазақстанда қонақүй бизнесі күрделі кезеңді өткеріп жатқаны бел­гілі. Мәселе оның тоқырап қалуында емес, керісінше, бұл сегменттегі бәсе­ке күн­нен-күнге артуда. Соңғы он жылда жай­ғасу орындарының саны үш есе, ал нөмірлік қор 2,4 есе артып, шама­мен 70 мың бірлікті құрайды. Әйтсе де, кез келген бизнестің тиімділігін айқын­дайтын өзекті бір ұғым бар, ол – сұраныс. Бұл – қонақүйлердің толымдылығы. Шындығына келгенде, бүгінде бұл сан 30%-дан сәл ғана асады. Яғни, 200 орынға нөмірлік қор болса, оның небәрі 60-ы ғана толатынына үміттенуге болады. Бұл қызмет көрсету деңгейіне де байланысты.

Ендеше, басқа «зерттелмеген», әйтсе де, тұрғын үй на­ры­ғының ұқсас сегменті – студенттік жатақханаларды алып кө­рейік. Нарықтың ауқымын түсіну үшін бірден-бір маңыз­ды фак­тор – жатақханалар тапшылығын есеп­ке алуға болады. Ресми дерек­көздерге сәйкес, 90 мың­нан астам орынжайды құрайды. Яғни, еліміздегі барлық қонақүй бөлмелерін студенттерге бер­­геннің өзінде, 20 мың адам орынсыз қалады. Сондықтан кәсіп­керлер мен девелоперге осы тұрғын үй нарығын игеру жөнін­де ой­ланудың маңызы бар. Оның үстіне, жобаның әлеуметтік маңыз­­ды­лығы мем­лекет тарапынан қаржылық қолдауға үміткер болуға мүм­кін­дік береді.

 

Талғат ТҰРСЫНБАЕВ,
«Қазақстандық мемлекеттік-жекеменшік әріптестік орталығы»
АҚ вице-президенті:

2018 жылы студенттер үшін жатақха­наларда 75 мың орын енгізу туралы бастама жарияланған болатын. Соңғы 10 жылда Қазақстанда мемлекеттік қар­жыландыру кезінде барлығы 10 мың орын енгізілгенін ескере отырып, бұл жобаны өршіл деп санауға толық негіз бар.

Жобаға қатысуды жоспарлай отырып, біз басқа елдердің тәжірибесін жан-жақты зерттедік. Нәтижесінде, көптеген жағдайда ешкім жатақхана салмайтыны анықталды. Керісінше, қажеттілік болған жағдайда жұмыс істеп тұрған объектілерді сту­денттік жатақханалар етіп өзгертеді, сондай-ақ проблемалық актив­терді бизнесмендерге сенімді басқаруға береді. Осыған байланысты студенттерді жатақханамен қамтамасыз ету тетігіне реконструкция жасау опциясын енгізу дұрыс деп санаймын.

Жаңа құрылыс салу қашанда екі тәуекелмен байланысты болады, олар: құрылыс құнының және іске асыру мерзімінің ұлғаюы. Бизнес әлеуетін қолданыстағы активтер түрінде (салынып бітпеген объектілер, бизнес-орталықтар, тұрғын үй кешендері) пайдалану, сондай-ақ банктердің проблемалық кепіл базасын тарту құрылыспен байланысты тәуекелді болдырмайды, сондай-ақ осы әлеуметтік мәселені шешу үшін мемлекет қаражатын айтарлықтай үнемдейді.

Тұрақсыз заманда мемлекет төлемдерін қарастырған және қосымша табыс алу мүмкіндігі бар сегізжылдық келісімшарт жасасу әрі қарай дамуға ниетті кәсіпкер үшін өте тиімді.