Ақмола облыстық және Көкшетау қалалық мәслихаттары депутаттарының Көкшетауда кәсіподақ мүшелерімен және кәсіподақ белсенділерімен кездесуінде азаматтардың еңбек құқықтары мен әлеуметтік кепілдіктерін қорғау мәселелері талқыланды, – деп хабарлады «Nur Otan» партиясының Ақмола филиалы.
Отырыста Ақмола облыстық кәсіподақтар орталығының және үйлестіру кеңесінің төрағасы Қали Рахметов баяндама жасады. Ақмола облысында кәсіподақ құрылымы 1224 бастауыш кәсіподақ және 6 ірі кәсіподақ ұйымын біріктіретін 7 аймақтық филиалдан тұрады. Осы жылдың 1 қаңтарына кәсіподақ мүшелерінің жалпы саны 72 998 адам болды. Баяндамашының айтуынша, 2020 жылғы 30 қарашадағы жағдай бойынша облыста 84 703 еңбек шарты жасалып, бұл жоспардың 114 пайызы болған. Келісімшарттардың ең төменгі пайызы Қорғалжын (14,3%), Ерейментау (46,2%), Аршалин (83%), Біржан сал (83,8%) және Ақкөл (87%) аудандарында байқалады.
Спикер кәсіподақтардың негізгі қызметтерінің бірі – жұмыс орындарында қауіпсіз еңбек жағдайындағы жұмысшылардың мүдделерін қорғау және олардың денсаулығын сақтау екенін атап өтті.
– Біз «Қауіпсіз жұмыс» бағдарламасын жасадық, ол әлеуметтік серіктестік жөніндегі аймақтық үшжақты комиссия деңгейінде мақұлданғаннан кейін сәтті жүзеге асырылуда, – деп түсіндірді Қ.Рахметов. Әрине, спикер Ақмола облысының кәсіпорындарында болған апаттарға қатысты жағдайды да назардан тыс қалдыра алмады.
1 қарашадағы жағдай бойынша облыста 49 өндірістік апат тіркеліп, 57 жұмысшы жарақат алған. Оның 15-і өліммен аяқталса, қайтыс болған жұмысшылардың кінәсінің деңгейі 60-тан 100 пайызға дейін, ал алтауы топтық жазатайым оқиғалар болған. 49 апаттың 14-і ауыл шаруашылығы саласында анықталған. Мәселен, Степногорск қаласында «Қазақалтын» АҚ шахталарының филиалдарында ғана 14 апат болып, оның 1-і өліммен аяқталғанында жеткізді спикер өз мәлімдемесінде.
Қ.Рахметовтың айтуынша, жұмысшылардың еңбек құқықтары мен әлеуметтік кепілдіктерін қорғау жөніндегі шараларды күшейту үшін жарияланған төтенше жағдай өте өзекті болған. Үйлестіру кеңесінің шешімімен кәсіподақтың жедел штабы құрылды. Оларға шұғыл түрде еңбек және ұжымдық шарттарға тармағын енгізе отырып қосымша келісімдерге қол қоюы сұралып, төтенше жағдайға байланысты бос уақытты ресімдеу кезінде қызметкерлерге орташа айлық жалақы мөлшерінде өтемақы төлемдерінің сақталуына кепілдік беріледі. Сондай-ақ, қашықтықтан жұмыс істейтін қызметкерлердің жұмысына ақы толығымен төленуі тиіс. Әзірленген ұсыныстарда жұмысшылардың құқықтарын бұзған және оларды ақысыз демалысқа жіберуді көздеген жұмыс берушілерге түсініктемелер мен жазалар ұсынылған.
– Төтенше және карантин кезеңінде 42 500 теңге төлеуге 170 мың өтініш келіп түсті, 167 мың адам 17,8 миллиард теңге төлем қабылдады, – деп толықтырды спикер.
Отырыс барысында тақырып қызу пікірталас тудырып, тыңдаушылар бірқатар сұрақтар қойды. Заң бұзушылық болған кезді қалай түсінуге болады? Неліктен қызметкерлермен келісімшарт жасамай қабылдауға рұқсат етіледі? Сондықтан, кездесуге қатысушылар аталған мәселелердің барлығында әлеуметтік желілерде халықпен түсіндіру жұмыстарын жүргізу қажет екенін атап өтті.
Жергілікті бизнес өкілдері кәсіподақ құру саласындағы тәжірибелерімен бөлісті. Мәселен, Көкшетау автобус паркінің директоры Әсия Шәрімова автобустардағы цифрландыру ісі жұмыстың ашық түрде өтуіне көмектесетінін атап өтті. Осының арқасында кәсіпорын жұмысшыларына жалақы төлеу және салық төлеу уақытында жүзеге асырылатынында жеткізді. Кездесуге қатысушылар кәсіподақ ұйымы құрылған ұжымдарда бақылау да болады деген қорытындыға келді. Сонымен қатар, ауыл шаруашылығы саласында кәсіподақ ұйымдарын құру қажеттігі туындап отырғаны да баса айтылды. Кездесуді қорытындылай келе, қатысушылар талқыланған саладағы проблемалық мәселелерді «Nur Otan» партиясының алаңында егжей-тегжейлі қарастырып, заңнамада норма әзірлеуге немесе өзгертулер енгізуге шешім қабылдады.
