Қазақстанда студенттер курстық жұмыстан бастап дипломға дейін өзгеден көшіріп ала береді. Енді ЖОО-лар онлайнға көшкенде бұл тіпті өршіді. Сондықтан сессия барысында студенттердің барлық жазбаша жұмысы плагиатқа тексерілмек.
ЖОО-лар күзгі семестрге, сынақ-емтихандарға дайындалуда. Білім сапасын сақтау мақсатында БҒМ шектеу шаралары кезеңінде университет-академиялардың оқу процесін ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсыным әзірлепті. Бұл туралы ОКҚ-да өткен брифингте министрліктің Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім департаменті директорының орынбасары Бану Нарбекова хабарлады.
Оның айтуынша, әдістемелік ұсынымдарға сәйкес, ЖОО-лар аралық және қорытынды аттестаттау рәсімдерінің бәрін прокторинг жүйесімен қамтуы, сондай-ақ студенттердің барлық жазбаша жұмысын плагиатқа қарсы арнайы жүйелер арқылы тексеруі тиіс.
«Прокторингтің бірнеше түрі бар: автопрокторинг, жазбаша және синхронды. Бұл жүйелер әртүрлі функцияларға ие, соның ішінде тану, сәйкестендіру, көз қозғалысын талдау, айналадағы шу деңгейін анықтау, сынақ тапсырушы отырған бөлмені 360 градус режимінде бейнежазбаға жазу» деп түсіндірді Б.Нарбекова.
Әйтпесе студенттің жанында, компьютердің ту сыртында білгір біреу отырып, сынақ тапсырушыға көмектесуі мүмкін. Елімізде 99 ЖОО-да прокторинг жүйесі орнатылған. 113-де басқа авторлардың мәтінінен алынғанын анықтайтын Plagiat.pl, Strikeplagiarism.com, Turnitin және Unihub плагиатқа қарсы жүйелер жұмыс істейді.
«Прокторинг – бұл қашықта болған кезде студентті бақылауға мүмкіндік беретін электронды жүйе. Яғни, оның компьютері бақылауға алынады, студенттің көшірмей, өзі тапсырып отырғаны анық көрінеді. Себебі қазіргі студент – болашақ маман. Егер лайықты білім алмаған, лайықты оқымаған мамандарды даярласақ, ертең олар бізді қате емдейді, судья болып, теріс төрелік айтады, күнделікті мемлекеттік және басқа да қызметтерді сапасыз ұсынады», – деді Қазақ гуманитарлық заң университетінің ректоры Талғат Нәрікбаев.
Ерік ЕРДЕНОВ
