Шымкент бес жылда түрлене ме?

Премьер Асқар Маминнің төрағалығымен өткен Ми­нистр­лер кабинетінің отырысында Кешенді жоспардың негізгі бағыттары мен іс-шаралары туралы Шымкент қаласының әкімі Ғабидулла Әбдірахымов баяндады. Ал Ұлттық экономика министрі Руслан Дәленов құ­жатты іске асырудың қала және жалпы ел экономикасына қан­дай әлеуметтік-экономикалық пайда әкелетінін айтып берді.  

Жоспар аясында 10 бағытта жалпы құны 1 триллион 284 мил­лиард теңгеден асатын 89 іс-ша­раны жүзеге асыру жоспарланған. Соның ішінде 836 млрд теңгені немесе барлық қаражаттың 65%-ын – жеке инвесторлар құяды. Тағы 68,1 млрд теңге – МЖӘ тетігі арқылы тартылады. Бұл құжатқа сай енді қала құры­лысы ықшам жүргізіледі, яғни шаһар аумағы жайыла бермей, оңтайландырылады. Бұдан бөлек, инфрақұрылымды тиімді пайдалану қамтамасыз етілмек, сондай-ақ тұрғындар үшін қо­лай­лы және ыңғайлы жағдайлар тудырылады.

«Шымкент – Қазақстанның өнеркәсіптік, сауда-саттық және мәдени орталықтарының бі­рі», – деп атаған Үкімет бас­шы­сы мегаполисті одан ары дамы­туды қарастыратын бірқатар нақты тапсырма берді. Инвес­тициялық әлеуетті дамыту мақ­сатында «Жұлдыз» және «Шым­кент агро» жаңа индустриялдық аймақтарының құрылысын белсенді жүргізу, ал бұрыннан бар «Оңтүстік» АЭА аумағын ұлғайту тапсырылды.

Қаланы энергиямен және газбен жабдықтау үшін Премьер газ тарату стансасының ­(АГРС-3), сондай-ақ жеке ин­вестициялар есебінен қуаты 450 мегаваттық бу-газ қондыр­ғысының құрылысын аяқтауды жүктеді.

– Кешенді жоспар тұрғын үй құрылысының көлемін кезең-кезеңімен биылғы 500 мың шаршы метрден жылына 1 мил­лион шаршы метрге дейін арт­тыруға және баспанамен қамту көрсеткішін Шымкенттің әр тұрғынына шаққанда 30 шаршы метр деңгейіне дейін жеткізуге жол ашады. Мысалы, тек «Шым­кент Сити» жобасы аясында әлеуметтік инфрақұрылымы дайын 1,5 миллион шаршы метр тұрғын үй тұрғызылады, – деді Асқар Мамин.

Үкімет жетекшісінің па­йымдауынша, ол үшін тұрғын үй құрылысын дамытуды жалғас­тыру қажет. Бұл ретте қаланы жинақы салуға, баспана құры­лысының халықаралық стан­дарттары бойынша жұмыс іс­тейтін инвесторлардың тәжі­ри­бесін қолдануға екпін түсірілмек.

Өркендеу перспективалары туристік салада да кеңеюде. «Цитадель» ескі қалашығын реконструкциялау және ха­лықаралық деңгейдегі ойын-сауық саябағының құрылысын аяқтау саяхатшылардың қосым­ша ағынына серпін береді деген болжам бар. Мұның сыртында Шымкенттің Түркістан мен Таш­кентке жақын орналасуы да туристік инфрақұрылымының өрістеуіне және жаңа жұмыс орындарының ашылуына түрткі болып, синергиялық әсер беруге тиіс.

Алдағы 2020 жылы Шымкент қаласы «ТМД-ның мәдени астанасы» болып жарияланды. Осы орайда жауапты мемлекеттік органдарға әлеуметтік және инфрақұрылымдық нысандарды осы шараға уақытылы даяр ету туралы тапсырма берілді.

– Кешенді жоспарды іске асыру арқасында Шымкент қа­ласының жалпы өңірлік өнімі 2018 жылғы 2 триллион теңгеден 2023 жылға қарай 3,5 триллион теңгеге дейін жеткізіледі, – деді А.Мамин.

Өз кезегінде Ғ.Әбдірахымов 2023 жылға қарай 60 мыңнан аса жұмыс орны құрылатынын мәлім етті. Шымкент қаласының әкімі бюджетке түсер жүктемені азайту үшін жеке инвестициялар мен мемлекеттік-жекешелік әріптестікке барынша салмақ салынатынын нықтады.

Құжаттың «Тұрғын үй-ком­муналдық шаруашылық» бағы­тында 30 іс-шара көзделген. Қала халқын жылумен, электр энергиясымен, газбен қамту үшін АГРС-3 және АГРС-6 қо­салқы электр стансаларын салу жоспарланған.

«Көлік инфрақұрылымы» бағыты 11 іс-шарадан тұрады. Оған 2020 жылы әуежайда жаңа жолаушылар терминалын тұрғы­зу және теміржол вокзалын жаң­ғырту жұмыстарын аяқтау, ав­тожол салу және қайта жөндеу, сондай-ақ Ташкент даңғылының жалғасын, А2 айналма авто­жо­лын, Шымкенттің оңтүстік ай­налма жолында автожол көпірін салу кіреді. Бұл қаланың көлік әлеуетін және өткізу қабілетін арттыруға мүмкіндік береді.

«Тұрғын үй құрылысы» ба­ғытында әкімшілік, іскерлік шағын аудандарда, «Шымкент сити», «Тұран», Қошқар ата өзе­ні жағалауында көпқабатты тұрғын үйлер бой көтеруге тиісті. 2023 жылға дейін барлық қар­жыландыру көздері арқылы 319 көп қабатты үй, яғни 20 794 пәтер немесе 2 109,3 мың шаршы метр баспана іске қосылады деп жоспарланған. Бұл шағын аудан­дарға инженерлік желілер тартылуда.

«Білім беру» бағытында Шым­кентте 23 500 орындық 15 мек­тепті салу қарастырылған. Бұл 2023 жылға қарай мектеп­терді үш ауысымдық оқытудан арылтуға мүмкіндік береді. Со­нымен бірге, жекеменшік мек­тептер саны көбейтілмек.

«Спорт» бағыты бойынша дене шынықтырумен және спорт­пен жүйелі түрде айналы­сатын шымкенттіктер үлесін 2023 жылға қарай 30%-ға артты­ратын үш жобаны іске асыру жоспарланған. Арасында Қажы­мұқан Мұңайтпасов атындағы орталық стадионды реконс­трук­циялау жобасы бар, нәтижесінде, стадион UEFA және IAAF стандарттарына сәйкестен­діріледі.

«Мәдениет» бөлігі бойынша «Конгресс орталық» пен «Цита­дель» музейін салуға қатысты 2 ірі іс-шара қолға алынады.

Денсаулық сақтауды дамыту аясында жеке инвестициялар есебінен 1 000 орындық көп­бейінді аурухана тұрғызыламақ. Бюджет қаражатына 13 меди­циналық-санитарлық алғашқы көмек орталығы бой көтермек.

Еліміздің бас экономисі Руслан Дәленовтің дерегінше, 2023 жылы жоспарды орындау аяқталғанда, Шымкент тұр­ғындарының орталықтан­ды­рыл­ған сумен жабдықталу көрсеткіші 93%-дан 98%-ға дейін өсуге: табиғи газбен қамтылуы 92%-дан 98%-ға дейін жоғарылауға, қанағаттанарлық жағдайдағы жолдар үлесі 59,4%-ға (былтыр 53,7% болған) дейін жетуге тиіс. Сондай-ақ қызмет көрсету, өнер­­кәсіп, құрылыс, сауда сек­тор­ла­рының өңір экономи­ка­сындағы үлесін арттыру жүк­телген.

Осы мақсатта инвстициялар деңгейі жылына 1 трлн теңгеге де­йін ұлғайтылады. Бұл 2018 жыл­ғыдан 1,8 есе көп.

– Шымкенттің экономи­ка­лық әлеуеті зор. Инфрақұры­лымға, энергетикаға, туризмге және қызмет көрсету секторына қомақты инвестиция салынады. Осының арқасында өңірлік экономиканың нақты өсімі жыл сайын 5,5%-ға өсіп отырады. Экономикалық белсенділік тұр­ғындардың да әл-ауқатын арт­тырады, – деп түйді Р.Дәленов.