Елімізде биылғы 1 қазанда тіркелген жеңіл автокөліктің саны 3 755 890 болды. Бұл деректі статистика комитеті жариялады.
2019 жылдың қаңтар-қазан айлары аралығында Қазақстанда 646,7 мың жеңіл машина тіркелген, яғни былтырғы жылдың көрсеткішінен 7,2%-ға аз. Бір айта кетерлігі, жаңадан тіркелген көлік саны былтырғыдан аз болғанымен, жол апаты бір жылда 3,4%-ға көбейген. Биылғы тоғыз айда республика бойынша 11,5 мың жол-көлік оқиғасы тіркеліп, 17 мыңдай адам зардап шеккен.
Автокөлік саны жағынан аймақтар бойынша Алматы облысы (588 379) мен Алматы қаласы (544 187) көш бастайды. Ең аз көрсеткіш – БҚО (140 362) мен Қызылорда (145 333) және Атырау облыстарына (146 157) тиесілі. Ел астанасы – Нұр-Сұлтан қаласында 293 124 жеңіл көлік жүйткіп жүр.
Көліктің есебі естен жаңылдырғандай болғанымен, жылына келгенде ауыз толтыра айтатындай жетістік аз. 3 755 890 жеңіл көліктің 2 485 161-нің тарихы жиырма жылдай болыпты. Он жылдан жиырма жыл аралығында мінілгені –
959 263. Сонымен қатар миллионға жуық (918 324) машинаның жасы 3 жыл мен 10 жыл аралығын қамтиды. Шығарылғанына 3 жыл толмаған автокөліктің саны – 176 661.
Ал еліміздегі жеңіл көліктердің ішінде ең көп кездесетін марка – ВАЗ/Lada (757 960). Оның өзінің 40%-дан астамы КСРО кезінен бері келе жатқан көліктер, яғни 20 жылдан асқан. Одан кейін қазақстандықтарға танымал марка – Toyota (487 453). Сондай-ақ Тәуелсіздіктің алғашқы 10 жылдығында Қазақстанға кіріп үлгерген неміс машиналары – Volkswagen (297 мың), Audi (224 мың) және Mercedes-Benz (190 мың) автопаркімізді толтырып тұр.
Жылы жаңа автокөліктің дені еліміздің батыс аймағында және мегаполис Нұр-Сұлтан мен Алматыда тіркелген. Атырау облысындағы жеңіл машиналардың 23,6% жүрілгеніне 3 жылдан аспаған. Дегенмен биылғы көрсеткіш былтырғыдан (31,1%) төмен.
Екінші орын Нұр-Сұлтанда, жаңа көліктің үлесі 20,1% (бір жыл бұрын – 25,9%). Үштікті Батыс Қазақстан облысы түйіндейді: 15% (2018 жылы – 18,1%).
Жаңа көлік саны бойынша ТОП-5-ке Алматы қаласы (14,8%) мен Маңғыстау облысы (13,2%) кіреді. Аймақтар үлесінде 3 жылдан аспаған жеңіл көлік саны жөнінен ең төменгі көрсеткіш – Жамбыл (3,5%), Алматы (4,5%) және Шығыс Қазақстан облыстарына (4,9%) тиесілі.
Әрине, нарықтағы жан басына шаққандағы көліктің саны емес, сапасы, яғни шыққан жылы маңызды. Жаңа автокөлік белгілі бір деңгейде халықтың табысы мен экономикалық ахуалының көрсеткішін беретіні анық. Бұл тұрғыда Еуропа елдерінің көрсеткішіне үңіліп көрдік. Ең жаңа автопарк бойынша Люксембург мемлекеті алда келеді. Ол елде автокөліктің орташа жасы – 6 жыл. Одан кейінгі орында Бельгия (7 жыл) мен Дания (8 жыл) тұр.
Жалпы алғанда Еуропаның батысы мен шығысында айтарлықтай айырмашылық бар. Мәселен, Украина мен Польшада көліктің шыққан жылы бойынша көрсеткіш Люксембургтен 3 есе жоғары. Шығыс Еуропаның кейбір мемлекеттері үшін тебілген автокөлік әлі де сұраныста.