Аймақтағы бейбітшілікті, халықтардың бақуатты өмірін сақтау, мемлекеттердің әл-ауқатын жақсарту – ортақ жауапкершілік. Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Ресейдің Санкт-Петербор қаласында өткен ТМД-ға мүше мемлекеттер басшыларының бейресми кездесуіне қатысып, сөз сөйледі. Ел көшбасшысы аталған ұйымды реформалап, оны қазіргі жаһандық жағдайларға бейімдеу жолдарын ұсынды.
Биылғы соңғы бейресми саммитке достастыққа мүше мемлекеттер басшылары – Қазақстан лидерімен бірге Әзербайжан Президенті Ильхам Әлиев, Армения Премьер-министрі Никол Пашинян, Беларусь Президенті Александр Лукашенко, Қырғызстан Президенті Садыр Жапаров, Ресей Президенті Владимир Путин, Тәжікстан Президенті Эмомали Рахмон, Түрікменстан Президенті Сердар Бердімұхамедов, Өзбекстан Президенті Шавкат Мирзиёев қатысты.
Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев Петербордағы мемлекеттер басшыларының кездесуі ТМД аясындағы ынтымақтастықтың өзекті мәселелері жөнінде пікір алмасуға және келешекте атқарылатын міндеттерді айқындауға жақсы мүмкіндік беретінін жеткізді.
Ол Қазақстан ТМД-ға төрағалығы аясында достастықтың әлеуетін күшейту үшін бірқатар нақты шара қабылдағанын атап өтті.
– Жыл бойы 80-нен астам ірі шара өткізілді. Экономикалық ынтымақтастықты кеңейтуге, тығыз гуманитарлық байланыстарды сақтауға және ұйымның беделін арттыруға бағытталған көптеген бастама жүзеге асырылды. Біздің бірлескен күш-жігеріміз қазан айындағы Астана саммитінің қорытындысы бойынша қабылданған құжаттарда айқын көрінді. Жыл бойы, ең алдымен, ТМД-ның 2030 жылға дейінгі экономикалық даму стратегиясының міндеттерін іске асыруға ерекше назар аударылды. Бұл бағыттағы жұмыстар табысты болды. Қазақстанның ТМД-ға мүше мемлекеттермен арадағы тауар айналымы қаңтар-қазан айларында 11 пайызға артып, шамамен 30 миллиард долларға жетті. Былтыр осы кезеңде 26,5 миллиард доллар болды. Өсім шамамен 5 миллиард долларды құрады. Бұл – жақсы үрдіс, – деді Мемлекет басшысы.
Президент ішкі өңірлік сауда-саттықтың қарқынын сақтап, экономикалық саясатты қазіргі жағдайларға бейімдеу маңызды екенін айтты. Сондай-ақ ТМД-ға мүше мемлекеттер басшыларының назарын өзекті міндеттерді шешуге аударды.
– Сауда-саттыққа қолайлы жағдай жасауға баса мән беру керек. Ол үшін тарифтік және тарифтік емес кедергілерді жою, протекционизмге жол бермеу жұмыстарын жан-жақты жүргізген жөн. Азық-түлік қауіпсіздігі мәселелеріне қатысты іс-әрекеттерді жолға қою қажет. Келесі жылы Астанада өтетін ТМД-ға мүше мемлекеттер министрлерінің конференциясында осы бағытта ортақ тәсілдер қарастырылады. Осы саладағы министрлер оған белсенді қатысады деп сенеміз. ТМД кеңістігінде көлік-логистикалық жобалардың тиімділігін арттыру үшін ынтымақтастықтың жаңа механизмдері мен форматы керек. Осы тұста «Солтүстік–Оңтүстік» халықаралық дәлізінің маңызы артты, сондай-ақ «Қазақстан–Түрікменстан–Иран» теміржолы маңызды көлік бағыты ретінде зор рөл атқарады, – деді ол.
Мемлекет басшысы қауіпсіздік саласындағы іс-әрекеттерді келесі маңызды бағыт ретінде атады. Қазақстанның төрағалығы аясында қабылданған 2023-2025 жылдарға арналған терроризм мен экстремизмге қарсы күрестегі ынтымақтастық бағдарламасы бұл міндеттерді атқаруға толық сай келеді.
– Ұйымды қазіргі жаһандық жағдайларға бейімдеу үшін оның әлеуетін үнемі жетілдіріп, достастықтың халықаралық аренадағы беделін күшейтуге тура келеді. Жақын арада ТМД жанындағы бақылаушылар мен достастықтың серіктесі институттарын құруға қатысты құжаттарды әзірлеу жұмыстары басталады. ТМД кеңістігінде ортақ мәдени-гуманитарлық ынтымақтастық және тілдердің қолданыс аясын кеңейту ісінің мәні зор. Санкт-Петерборға достастықтың 2023 жылғы Мәдени астанасы ресми мәртебесін беру ТМД-ға мүше мемлекеттер арасындағы мәдени байланыстарды нығайтуға ықпал етеді, – деді Мемлекет басшысы.
Қасым-Жомарт Тоқаев жиынға шақырғаны және қонақжайлық көрсеткені үшін В.Путинге ризашылығын білдірді. Ал Садыр Жапаровқа Қырғыз Республикасының ТМД-ға алдағы төрағалығын табысты өткізуді тіледі.
