Облыстық Cанитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің мәліметіне сәйкес, 2023 жылдың басынан бері лабораториялық зерттеулер нәтижесімен өңірде қауіпті індеттің 619 жағдайы тіркеліпті. Нақтысын айтқанда, 531 жағдай 14 жасқа толмаған балаларда белең алса, оның ішінде 146 жағдай 1 жасқа дейінгі бүлдіршіндер арасында асқынып тұр. Ал ересек тұрғындардан 88 науқас анықталған.
Мамандардың айтуынша, қызылша індетіне шалдыққандардың басым бөлігі ауруға қарсы екпе алмаған жандар. Әсіресе, көп жағдайда екпеден бас тартқандар дертке душар болып, зардабын тартып жатқаны белгілі болып отыр.
«Қатерлі індетке қарсы қажетті екпе алмаудың салдары дерттің асқынуына соқтырып тұр. Соның ішінде вакцинадан бас тартқан тұрғындардың үлесі өңірде 44 пайызға жеткен. Сондай-ақ тиісті мерзімде жоспарлы вакцинаны алмай жүргендердің көрсеткіші 3,5 пайызды көрсетеді. Бұдан бөлек, 78 науқастың қызылшаға қарсы иммундық мәртебесі белгісіз екені анықталды. Бұл да өз кезегінде аурудың жылдам таралуына жол аша түсті. Жалпы, қызылша індетінің қауіптілігі Қызылорда облысы ғана емес, еліміздің көптеген аумағында айқын сезіледі. Соған орай індеттен сақтану және алдын алу шараларын күшейтпесе, жағдай біз ойлағаннан әлдеқайда қиындай түсуі мүмкін», – деп түсіндірді бұл жайында Қызылорда облысының Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысы Динара Жаңабергенова.
Департамент басшысы өз кезегінде ауырғандардың ішінде екпе алғандар да кездесетінін айтты. Дей тұрғанмен, індетті жұқтыруы қызылшаға қарсы екпенің толық курсын қабылдамауынан туындап отырғанын жеткізді.
Жалпы, облыс бойынша анықталған деректердің басым бөлігі, яғни 441 жағдай Қызылорда қаласының үлесінде екен. Ал аудандар бойынша Арал өңірінде – 54, Қазалыда – 25, Қармақшыда – 10, Жалағашта – 4, Сырдарияда – 7, Шиеліде – 71, Жаңақорғанда 7 жағдай тіркелген.
Негізінен, қызылша – қызба, интоксикация, дақты-папулалы бөртпе, энантема, конъюнктива және жоғары тыныс жолдарының зақымдалуымен сипатталатын жедел вирустық инфекциялық ауру. Дәрігерлердің айтуынша, бұл дерт адамнан адамға ауа тамшыларымен жөтелгенде, түшкіргенде, сөйлескенде жұғады екен. Соның салдарынан қызылшамен ауыратын адаммен тіпті қысқа уақыт қарым-қатынаста болған жағдайда да екпе алмаған адамдардың жедел жұқтыру қаупі өте жоғары болатын көрінеді.
«Қызылша пневмония, бронхит, энцефалит сияқты асқынулармен қауіпті. Медициналық көмекке кеш жүгінгенде және қызылшамен қатар басқа аурулар болған жағдайда бұл асқынулар өлімге әкелуі мүмкін. Катаральды құбылыстармен (қызба, бас ауруы, әлсіздік) аурудың алғашқы белгілері және бөртпе пайда болған кезде дәрігермен кеңесіп, оның барлық ұсынымын орындау керек. Қызылша ауруы бастапқы кезеңде суық тию сияқты көрінуі мүмкін. Сондықтан дәрігерге уақытылы барған жөн. Жіті респираторлық аурулардың белгілері бар балаларды мектепке дейінгі ұйымдар мен білім ошақтарына жібермеу керек. Сондықтан қызылшадан ең тиімді қорғану жолы – уақытылы вакцинация. Екпе тегін жіргізіледі», – дейді департамент басшысы.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы әлем бойынша бұл індетке байланысты эпидемиологиялық ахуалдың ушығуы коронавирус пандемиясы салдарынан халық арасында қызылша ауруына қарсы вакциналау барысының әлсіреуімен байланыстырады. Себебі ұжымдық иммунитет әлсіреген сайын ауруды жұқтырып алу қаупі күшейе түсетінін алға тартады.
Ербақыт ЖАЛҒАСБАЙ,
Қызылорда облысы