Көзі қарақты оқырман біледі, осы жазда Атырауда қайғылы жағдай болды. Дәлірек айтсақ, 26 маусым күні кешкілік қатты жауған жаңбыр мен ышқына соққан зәрлі жел жеті жасар бүлдіршіннің өмірін жалмап кетті.
Небәрі жеті жастағы Айару салмағы тоннадан асатын ескерткіштің астында қалып, көз жұмды. Бір әулеттің көз қуанышы, бала да болса арманы көп, айналасына шуағын шашып жүретін кішкентай құлыншақтың өмірден өткеніне үш айдан астам уақыт болды. Тұтас шаңырақты қара жамылдырған қайғылы оқиға ел арасында ұмытыла бастаса да, қайғы жұтқан отбасы үшін бұл оңай сынақ болып отырған жоқ. Біз ескерткіштің астында қалып, өмірден өткен кішкентай Айарудың әкесіне хабарластық. Қайғыдан қан жұтқан әке Айарудың өліміне қатысты ашылған қылмыстық істің әлі күнге дейін сиырқұйымшақтанып жатқанына алаңдаулы.
«Айаруымның өмірден өткеніне 100 күн болды. Шынымды айтсам, күні кеше ғана еркелеп, мойныма асылып, тәтті қылықтарымен қуантып жүрген қызымның енді жоқ екеніне әлі көндіге алмай жүрмін. Айаруымның өлімі, сол қарғыс атқан күн туралы еске алып, ол тақырыпты қозғай беру өзім үшін де қиын. Біз сәл ес жиып, өз-өзімізге келгеннен кейін, ескерткішті сапасыз салғандардың жазасын алуын талап етіп, полицияға арыз жаздық. Бірақ арада үш айдан астам уақыт өтті. Ал қылмыстық іс болса, әлі күнге дейін зерттелу үстінде. Үш айдан бері анық-қанығы нақтыланбайтын не қылған іс? Менің ойым да, отбасымның ойы да сол, біз тергеу амалдары әдейі кешіктіріліп жатыр деп қабылдап отырмыз. Бұлай болмайды», – дейді Айарудың әкесі Айдос Сабыров.
Біз Атырау облысы Полиция департаментіне осы іс бойынша түсінік беруін сұрап, хабарластық. Алайда Полиция департаментінің бізге берген жауабы қысқа болды. «Аталған факт бойынша Қылмыстық кодекстің 306-бап, 3-бөлігі және 371-бап, 2-бөлігі бойынша қылмыстық іс жүргізілуде. Өзге ақпарат тергеу құпиялығына байланысты жария етілмейді» делінген Атырау облысы Полиция департаментінің берген жауабында.
Қайғылы оқиға қалай болды? Арада 100 күн өтсе де, қылмыстық тергеу баяу жүріп жатқан қайғылы оқиғаның хронологиясын бірге еске түсіріп көрелік.
2024 жылдың 26 маусымы болатын. Жұмыстан тыс уақытын балаларына, отбасына арнайтын Айдос әдеттегіше бүлдіршіндерімен бірге сейіл құруға шықты. Жаз жылулыққа, қуанышқа толы мезгіл ғой. «Балаларыма тарихымыз туралы әңгіме айтайын, жақсы бір рухани кеш болсын» деген ниетпен Айдос Атырау қаласының орталығында орналасқан «Жеңіс» саябағына келеді. Ескерткіштердегі бейнелер, мәңгілік алау, оның мәні, жалпы «Жеңіс» саябағы туралы әңгіме айтып, балалардың сұрағына жауап беріп, қаннен қаперсіз келе жатқан әке мен қос балапанның әңгімесін кенеттен соққан қатты жел бұзды. Желге араласып қатты жауын жауып, әп-сәтте аласапыран басталды да кетті. Жауынның астында қалған адам не істеуі керек? Ықтасын іздейді ғой. Айдос та жалма-жан балаларын бауырына қысып, ең жақын орналасқан ескерткіштің ығына тұра қойған еді. Сол ескерткіш көзінің ағы мен қарасы болып отырған Айаруын жалмап кететінін білгенде, әке байғұс оның маңына да жоламаушы еді ғой.
Алайда қатты жауын да, зәрлі жел де тегіннен мінез көрсетпеген екен. Ескерткіш өзін ықтамақ болған әкені де, балаларды да басып қалды.
«Шыны керек, мен біткен жерім осы екен деп ойладым. Талықсып кеткен едім, қызымның «әке» деп айқайлаған жан дауысы шықты. Есімді жиып қарасам, Айаруым соңғы демін алған екен. Өзі кетіп бара жатса да, мені оятып кеткендей болды. Қызымның жанұшыра шырқырай шыққан дауысы әлі күнге дейін құлағымнан кетер емес», – дейді кемсеңдеген әкесі.
Өң мен түстің арасындай сүт пісірім уақытта болған оқиғаны балаларға ем көрсеткен дәрігер де күрсіне еске алды. «Қайғылы оқиға күні Атырау облыстық балалар ауруханасына 2015 және 2017 жылы туған екі бүлдіршін түсті. 7 жасар қыз ауыр дене жарақатымен демде реанимация бөлімшесіне жатқызылды. Жағдайының ауырлығына, жарақаттың күрделілігіне байланысты, өкінішке қарай бала қайтыс боп кетті. Баланың алған жарақаты оның өмір сүруіне мүмкіндік бермеді. Екінші бала травмпунктте қаралды. Қолдың жабық сынығы және ауыз қуыс тілдің жарақатына және бет жарақатына байланысты, науқасқа толыққанды ем көрсетілді», – дейді Атырау облыстық балалар ауруханасы басшысының орынбасары Ержан Есболаев.
Қала тұрғындарын дүр сілкіндірген қайғылы оқиғаға байланысты, Атырау қаласының әкімі Шәкір Кейкин де пікір білдірді.
«Мен өзім тәжірибелі құрылысшымын, сондықтан мұндай ауыр бюстің қалай құлағаны мен үшін де жұмбақ. Қайғылы оқиға болған жерге мен де бардым. Құлаған бюстты орнынан жылжытуға тырыстым, ол қозғалмады. Сондықтан бюст желдің әсерінен құлап кетті деу қиын. Осы оқиғадан кейін «Жеңіс» саябағында орнатылған барлық ескерткіш пен бюсттер тексерілуде», – деді Атырау қаласының әкімі Шәкір Кейкін.
Белгілі болғанындай, Жеңіс күні атыраулықтар тәу етіп келетін «Жеңіс» саябағындағы «Еске алу аллеясы» 2020 жылдың 9 мамырында ашылған. Онда Ұлы Отан соғысының батырлары, «Даңқ» орденінің толық кавалерлеріне арналған 14 бюст орнатылды.
«Бюсттер ардагерлердің есімдері жазылған гранит тұғырларға орнатылған. Барлық 14 бюст Орал қаласында кәсіпкерлер мен демеушілердің қаражатына дайындалды. Мемлекет бір тиын да қаражат жұмсамады», – деп нақтылады Атырау қаласы әкімдігінің баспасөз қызметі.
Иә, бюст те, ескерткіш те тексеріліп, кем-кетігі түзелер. Тіпті, кінәлілер де жауапқа тартылар. Тек кішкентай жүрегі арманға толы, бір әулеттің көз қуанышына айналған Айарудың енді келмейтіні өкінішті. Жеті-ақ жыл өмір сүріп, ата-анасына бақыт сыйлаған кішкентай ғана құлыншақтың артында мәңгілік періште бейнесі сақталған суреттері мен видеолары ғана қалды. Тіпті, қуыршақтарының өзі Айаруды жоқтап, күңіреніп тұрғандай...
«Ескерткіш те, аллея да орнатқан жақсы-ау. Тек тиын үнемдейміз деп, желкілдеп өсіп келе жатқан жас құрақтардың өмірін қиюға себепкер болып қалмайықшы...»
Бауыр еті баласынан айрылған әке мен ананың зары да, үні де осы қазір... Кешір бізді, Айару!
Баян ЖАНҰЗАҚ,
Атырау облысы