Төрт құрлық чемпионаты – конькишілер одағының мұрындық болуымен өтетін мәнерлеп сырғанаудан жыл сайынғы турнир. 1999 жылы алған бастау алған жарысқа Азия, АҚШ, Африка және мұхит елдерінің спортшылары ғана қатысады. Тарихқа көз жүгіртсек, бұл халықаралық турнирден Қазақстан құрамасының қоржынында екі медаль бар. 2015 жылы Денис Тен тұғырдың ең биік сатысына көтерілсе, екі жылдан кейін Элизабет Тұрсынбаева күміс жүлдегер атанды. Араға 10 жыл салып Сеулдің төрінде Михаил Шайдоров тағы бір алтынды қоржынға салды.
Бағымыз оттай жанды
Биыл Қазақстан құрамасының медаль еншілеуіне бірқатар себеп көмектесті. Әсіресе, ерлер арасындағы жекелей сында бағымыз жанды десек те болады. Себебі Сеулге әлемдік мәнерлеп сырғанау жұлдыздарының көбі, соның ішінде жапон спортшылары мен қазіргі әлем чемпионы, америкалық Илья Малинин келмеді. Малининнің қатыспауы түсінікті жағдай. Бапкерлерінің айтуынша, ол екінші рет әлем чемпионы атануға дайындалып жатыр. Оның үстіне, биыл әлем чемпионаты спортшының отаны – АҚШ-та өтпек. Наурыз айындағы басты жарысты Бостон қаласындағы TD Garden аренасы қабылдайды. Сол себепті де әлемдік жұлдыз басты додаға дайындалуды жөн көріпті.
Жапония құрамасы бұл жарысқа үш спортшыны тіркеген. Алайда олардың қатарында Юма Кагияма мен Шун Сато болмады. Сарапшылардың пайымдауынша, атақты спортшылар 2025 жылғы қысқы Азия ойындарындағы сәтсіздіктен кейін күйзеліске түсіп, қалыпқа келу кезеңін өткізіп жатыр. Сондай-ақ олар Харбинде жіберген қателігін түзеп, әлем чемпионатына мейлінше дайындықпен келуді көздеп отыр. Олардың жоқтығы басқа спортшылар үшін жаңа мүмкіндік ашқаны рас. Себебі төрт құрлық чемпионатының былтырғы жеңімпазы мен күміс жүлдегері дәл осы Кагияма мен Сато болған. Демек, Сеулде чемпиондық атақ қорғалмайды деген сөз. Дегенмен жапондардың құрамында Као Миура бар. Биыл ол жарқын өнер көрсете алмады. Әйтсе де, Као Миураның тәжірибесі мықты, 2023 жылы ол төрт құрлық чемпионатын жеңіп алды. Әсіресе, қысқа бағдарламасы өте мықты болды. Сондықтан жас спортшыны есептен шығара алмаймыз.
Сарапшылардың ойынша, биылғы басты фаворит – оңтүстіккореялық Ча Джун Хван. Ол маусым басында аса белсенді болмағанымен, Азия ойындарына қарай бабына келіп, алтын медаль алды. Қазір жігері тасып тұрған спортшы чемпионатқа сақадай сай келген. Алайда жарыстың Оңтүстік Кореяда өткені Джун Хваға үстемдік бермеді. Осы жарысқа үлкен үміт артқанымен, оған екінші орын бұйырды.
Шайдоров шаң жұқтырмады
Турнир басталмай тұрып қағаз жүзінде жүлдеден үмітті спортшылардың қатарында қазақстандық Михаил Шайдоров та болды. Азия ойындарының еркін бағдарламасында қарсыластары көп қателік жібергендіктен, Михаил үздік үштікке еніп, қола медаль иеленгені бәрімізге мәлім. Бұл – оның өз мүмкіндігін толық пайдалана алмағанына қарамастан жеткен нәтижесі еді. Былтыр қазақстандық спортшы алтыншы орын алды. Оған дейін екі рет бестікке жетті. Содан бері спортшы өз бағдарламасын күрделендіріп, техникалық деңгейін көтеріп жүрді.
Отандасымыз жарысты сәтті бастады. Ол қысқа бағдарламаны ойдағыдай орындап, көш басына шықты. Нәтижесінде, ол басымдықты жібермей, еркін бағдарламада еш қателіксіз төрешілердің шешімімен 190.37 ұпай жинады. Жалпы есепте 285.10 ұпайға қол жеткізіп, алтын тұғырға көтерілді. Екінші орынды 265.02 ұпаймен Оңтүстік Корея спортшысы Ча Джун Хван иеленсе, үшінші орынға 245.01 ұпаймен америкалық Джимми Ма тұрақтады.
Айта кетейік, Қазақстан құрамасы бұл жарысқа қысқы Азия ойындарында өнер көрсеткен құраммен қатысты. Ерлер арасында тағы бір қазақстандық Диас Жиренбаев мұзға шыққан еді. Бірақ спортшының жинаған ұпайы мұндай деңгейдегі жарыста бәсекеге түсуге жеткіліксіз болды – 166.34 ұпаймен 19 орынға жайғасты.
Қыздарға әлі тәжірибе керек
Әйелдер арасында Софья Самоделкина мен София Фарафонованың жүлдеге жету мүмкіндігі тым аз болғанына қарамастан, спортшылар аянып қалмады. Бұл санатта қатысушылар тізімінде мықтылар жетерлік. Бірнеше мәнерлеп сырғанаушы басты фаворит саналды. АҚШ құрамасында көшбасшы – 2022 жылғы әлем чемпионатының қола жүлдегері Алиса Лью. Жапонияның әйелдер құрамасы ерлер секілді бұл жарысқа қысқы Азия ойындарының қатысушыларын жібермеді. Бірақ бапкерлер штабы Монэ Тибуды жарысқа қосты. Ол былтыр төрт құрлық чемпионатын жеңіп алған. Биыл да чемпиондық атақ үшін таласты. Оңтүстік Корея өте мықты құраммен өнер көрсетті. Азия ойындарының жаңа чемпионы, 18 жастағы Ким Чхэ Ен мықтылығын тағы дәлелдеді. Ол 222,38 ұпаймен АҚШ-тың екі бірдей қызын сан қаптырып кетті. Осылайша, екінші орын 204,38 ұпаймен америкалық Брэдди Тэннелге бұйырса, үздік үштікті 200,03 ұпаймен тағы бір америкалық спортшы Сара Эверхард қорытындылады.
Ал Софья Самоделкина тұрақты даму үстінде. Харбиндегі Азиадада ол еркін бағдарламада таза өнер көрсетті. Алайда әзірге оның бағдарламасының күрделілігі жеткіліксіз. Еркін бағдарламада Самоделкина төрешілердің шешімімен 129,39 ұпай жинады. Жалпы есепте 193,37 ұпайға жетіп, ол жарысты жетінші орынмен аяқтады. Қазақстан құрамасы атынан мұздағы би жарысына Бойсангур Датиев пен Гаухар Наурызова қатысты. Өкінішке қарай, олар жүлдеден қағылды.
Михаил Шайдоров нағыз ерлік көрсетті. Денис Теннің жетістігін қайталап, елімізге үлкен қуаныш сыйлады. Ұлттық құраманың келесі межесі – әлем чемпионаты болмақ. Биыл наурыз айында АҚШ-тың Бостон қаласында өтетін әлем чемпионатында да бағымыз жанса екен дейміз.
Әсет ҚАЛИ