Жақында кондитерлік фабриканың қайта іске қосылатыны жайлы Қарағанды облысының әкімі Ермағанбет Бөлекпаев өңірдің журналистерімен кездесуде мәлім етті. Аймақ басшысының айтуынша, фабрика жаңадан салынады.
– Біз бүгін акционерлермен сөйлестік. Қазір Пришахтинск ауданында 20 гектардан астам жерді белгілеуді көздеп отырмыз. Бір айдың ішінде бұл мәселелерді шешеміз. Бұл қаланың ірі жобаларының бірі болмақ. Акционердің жеке қаражаты мен несиелік қаражат салынады, – деді облыс әкімі.
Жоба құны шамамен 200 млн АҚШ долларын құрайды. Фабрика ғимараты қайта салынады. Сондай-ақ өндірісті заманауи технологиялармен жабдықтау жоспарланып отыр. Жобаға Аустрия және Швейцария компаниялары қатысады деп күтілуде.
Әкімнің айтуынша, акционерлер экспортқа баса назар аудармақшы. Негізінен, өнім Біріккен Араб Әмірліктеріне жөнелтіледі деп жоспарланған.
– Акционерлер ішкі нарыққа шығып қана қоймай, экспортқа да баса назар аударуға ниетті. Бұл ретте экспорт Араб елдеріне бағытталады деп жоспарланып отыр. Себебі сұраныс бар. Сондықтан мұның барлығы егжей-тегжейлі пысықталатын болады, – деп қосты Ермағанбет Бөлекпаев.
Сонымен, бұрынғы фабриканы қайта жаңғыртпайтыны белгілі болды. Тек сол Қарағанды қаласының бренді болған «Қарағанды кәмпиттері» деген атаумен ғана шығуы мүмкін.
Айта кетейік, бұдан он жылдай бұрын жабылып қалған облыс орталығындағы Гоголь көшесі бойында орналасқан «Қарағанды кәмпиттері» фабрикасы жұмыс істеп тұрған кезінде 125 миллиард дана кәмпит шығарған. Ал жұмыс істеген қызметкерлер саны – 50 мың мұғдарында. Демек, білдей бір қала тұрғындарының санымен иық тіреседі. Зауытта орнатылған өндірістік желілердің жалпы ұзындығы 800 метрден асады, бұл – 6 футбол алаңының ұзындығы. Сөйтіп, асықпай аяңдап, жұмысын істеп, қолжетімді бағамен сапалы өнім ұсынған фабрика Кеңес Одағының осы салада жұмыс істейтін кәсіпорындары арасында алғашқы болып Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды.
Осындай жетістікке жеткен, өнімдері әлемге тарап тұрған фабрика жартығасырлық тарихында 1 миллион тоннаға жуық кәмпит шығарған екен. Бұған дейін қайта ашылады деп бірнеше рет айтылды. 3-4 жыл бұрын фабрика «модернизацияланып, 2024 жылы жұмысы жанданып, жылына 36,5 мың тонна тәтті шығара бастайды» деп халықты бір сендірді.
Өткенге оралсақ, жекешелендіру жүргенде кәмпит фабрикасының 90% акционерлік капиталы 2013 жылы сатылып кетті. Сол кездегі меншік иесі – Норманд аралдарында (Ұлыбритания) тіркелген Uig Limited оффшорлық компаниясы шешімін қарызымен байланыстырды әрі жығылғанға жұдырық болып, әлемдік экономикалық дағдарыс та сол кезге дөп келді. Сөйтіп, шетелдіктер қарық қылмаған фабрика отандық инвесторлардың қолына өтті. Дені қарағандылықтар – Руслан Шаекин мен Оразхан Қарсыбеков білек сыбана кірісіп, баяғы «Маймақ аю» мен «Қызыл телпектің» байырғы сапасы мен рецебін қалпына келтіреміз дегенімен, тағы істің қиыны қашты. 2019 жылы фабриканың жағдайының қиындығы туралы тағы айтыла бастады. Ал ғимараты жалға берілді. Фабриканың сол кездегі баспасөз қызметінің өкілі Қайрат Нұғманов: «Кәсіпорынның тоқтап тұрған кезінде жалға алушылардың пайда болуы – стандартты шешім. Фабрика табыс тауып отырған жоқ, ал ай сайынғы коммуналдық төлем, күзет қызметі тәрізді қызметтерге ақы төлеу керек. Сондықтан шығынның шағын бөлігін жабу үшін бос тұрған үй-жайды жалға беруге шешім қабылданды» деген болатын.
Әрине, «дайын тұрған фабриканы қайта жаңғыртуға қаражат құртқанша жаңадан салайық» деген шығар. Дегенмен «Айта айта Алтайды Жамал апай қартайды» дегеннің кері болмаса дейміз.
Әдебиет БЕЛГІБАЙҰЛЫ,
Қарағанды облысы