Қазақ ұлттық ойындары көп болғанымен, оның біразы ұмытылды. Бұл жайлы "Айқын" газетінің авторы өз мақаласында жазды.
"Бұғынай" ойыны. Ойынға қатысушылар дөңгелене отырады. Ойын жүргізуші балаларды «бірінші бұғынай, екінші бұғынай, үшінші бұғынай…» деп ең ақырғы ойыншыға дейін белгілеп шығады да, кенеттен бір санды атайды (мысалы, жетінші бұғынай). Сол санның иесі орнынан жылдам тұрады да, бір санды айтып, тез орнына отырады. Ол санның иесі де тез тұрып, келесі бір санды айтып орнына отырады. Әрбір айтылған санның иесі «бұғынай» деген сөзді қосып айтып, қайталаумен болады. Егер айтылған санның иесі тұра алмай қалса немесе оның орнына басқа біреу тұрып қойса, онда ойында белгіленген тәртіп бойынша жаза қолданылады (билеу, өлең айту, жұмбақ шешу, т.с.с.). Ол жазасын орындап болған соң бір санды айтып орнына отырады. Ойын жалғаса береді. Әркім өзіне берілген санды ұмытпауға, тез қимылдап, жедел шешім қабылдауға жаттығуы керек.
"Қимақ" ойыны. Бұл ойында жіп керіп, сол керілген жіпке әртүрлі ұзындықта сан алуан заттар байлап қояды. Қалам, өшіргіш, кәмпит, кітап, әртүрлі ойыншық және ойын көңілді болуы үшін бос қағазды да домалақтап орап қояды. Ойынның шарты: бір адамның көзін байлап, ойын бастаушы оның қолына қайшы ұстатып, «Осылардың ішінен қалағаныңды қиып ал», – дейді. Ол адам қиған затын алады. Егер бірінші рет қия алмаса, екінші рет әрекеттенуге болмайды.
"Айқұлақ" ойыны. Қасқыр болатын баланың екі шекесіне қияны тікейтіп, орамалмен маңдайын байлап, арқасына киім-кешекті тығып томпайтып, белін астынан буып «қасқыр» қылып болған соң балаларға жуытпай, анадай бір бұтаның тасасына жатқызады. Айқұлақ – көктемнен бастап жаз бойы ойнайтын ойын. Айқұлақты ойнау үшін кешке таман жұрт аяғы басылған соң балалар жиналып, өздерінің арасынан үш баланы шығарады: бірі – «қасқыр», бірі – «қойшы», бірі – «ит». Қойшы болатын баланың үстіне жыртық шапан, басына жаман бөрік кигізіп, қолына бір таяқ беріп, «ит» болған баланы қасына ертіп, қойлардың жанына жатқызады. Қалған бір топ баланы «қой» қылып көгендеп қояды. Біраздан соң «қойлар» дүр етіп үркеді, сол уақытта «ит» те абалап, «қасқырменен» арсылдасып қалған кезде «қойшы» да айтақтап, «лақ-қозыны» айырып қалады. Сөйтіп, «қасқыр» бірде құр кетіп, бірде алып кетіп жүріп, ақырында сол «қойлардың» бәрін де тауысады. Міне, ойын осылай бітіп, екінші басталғанда да сол бұрынғы тәртіппен өтетін болады. Бұл ойын жастарға таза ауада демалуға, көңіл көтеруге, шынығуға, өмірді түсініп, білуге жәрдемдеседі.
"Қазақтың ұмыт қалған ойындары" атты мақаланы толық оқу үшін сілтемеге өтіңіз.