Төрткүл дүниеде ала доптың артынан жүгірген спорт түрі әлі күнге дейін танымалдығы артпаса кеміген жоқ. Күнтізбеде 25 сәуір – қазақ футболы үшін ерекше күн. Тап осы күні қазақ футболы дүниеге келіп, тарихы жаңарды.
Аңыздар алаңда айқасты
1,602
оқылды

Айтулы мерекеге орай ел астанасында футбол тарихындағы әлемдік деңгейдегі жұлдыздар мен Қазақстан құрамасының бұрынғы ойыншылары жолдастық кездесу өткізді. 

Футболдың бастауы

Ұлтымызға аяқ доп со­нау Кеңес үкіметінің дәуі­рінде кірген. Алғашқы­лар­дың бірі болып Семейде «Олимп», «Лас­точка», «Ор­ля­та» және «Ярыш» командалары құрыл­ған. Қазақ әдебиетінің тау тұл­ға­лы жазушысы Мұхтар Әуе­зов өз заманында осы «Ярыш» клу­бында доп тепкен. Мұх­тар­мен ілесіп қазақ жас­тары да фут­болға кіре бастады. Се­мей­лік футбол жылнамашысы Ев­гений Один тапқан деректерге сүйенер болсақ, «Ярыш» ха­лық­аралық бәсекеге қатысқан алғашқы команда болып есеп­теледі. Әңгіме «Ярыштың» Се­мей қаласындағы Бірінші дү­ниежүзілік соғыс тұтқын­да­рынан жасақталған командаға қарсы өткізген кездесулеріне қа­тысты. Әскери тұтқындар арасында біздің командаға қар­сы 1912 жылғы Олимпиада ойын­дарының екі қатысушысы өнер көрсеткен. Қазақстандық фут­болдың қарлығаштары ал­ғашқы ойындарын Қазан төң­керісіне дейін күз сайын өткі­зі­летін атақты Семей жәр­мең­кесі өтетін алаңқайда өткізіп келді.

Бертінге дейін қазақ фут­болы талай эволюция­лық төңкерістен өтті. Ақыры еге­мендік алғаннан кейін 1992 жы­лы Қазақстан Футбол  фе­де­ра­циясы өз қазығын қадады. Одан тағы бірнеше жылдан кейін 2002 жылдың 25 сәуірінде ресми түр­де Еуропалық футбол қауым­дастықтар одағының (УЕФА) құра­мына кірдік. Дәл осы күннен бас­тап футболымызда жаңа леп пай­да болды.

Тірі аңыздар – Астанада

Елордамызда Қазақстан фут­бол қауымдастығының ұйым­дас­тыруымен аңыздар ойыны өтті. Жал­пы, футбол әлемінде аңыздар ойы­ны жиі болып тұрады. Өз за­ма­нының жұлдызы әрі шебер атан­ған ойыншылары өзара жол­дас­тық кездесу өткізіп, халықтың қо­шеметіне тағы бір бөленіп қайт­ты. Бұл – футбол тарихын дә­ріптеу, аңыз ойыншыларды құр­меттеу мақсатында өткізілетін ша­ра. Футболдың екі патшасы ата­нып кеткен Пеле мен Мара­до­на да сонау 90-жылдары бірге матч өткізген деседі. Содан бері бұл дәстүр жалғасын тауып келе жа­тыр.

Жолдастық кездесуге әлем аңыз­дары құра­ма­­­сы­ның сапында Пор­туда қақпашы бо­лып талай трофейді қанжы­ла­ған  Витор Байя, әйгілі Зидан­ның ба­сын кеудесімен тосқан Мар­ко Ма­терацци, Ин­терде ең көп матч өт­кізіп, ре­корд тір­ке­ген Хавьер За­нетти, әлем чем­пионы Крис­тиан Зак­кардо, өзінің жыл­дам­ды­ғымен елдің назарын аударт­қан  Дуглас Майкон, қорға­­­нысты бек ұстау­шы Макелеле және де үш түрлі клубпен Чемпиондар ли­гасын ұт­қан жалғыз футбол­шы Кла­ренс Зеедорф ойнады. Тірі аңыз­­дарды көргенде жан­күйер­лер ыстық қолдау көр­се­тіп, бір қуанып қал­ды.

Ал Қазақстан аңыздары құ­рамасы сапында Нұрбол Жұ­мас­қалиев, Давид Лория, Таңат Нөсербаев, Ұлан Қонысбаев және басқа да танымал футбол­шы­лар алаңға шықты.

Ойын басталғалы-ақ қа­зақстандық футбол­шы­лардың белсенділігі байқалды. Олар көбіне бірінші нөмірмен ойнады. Сондай сәттердің бі­рін­де шабуылшы Мұрат Тілешев португалиялық қақпашы Витор Байядан айласын асыра алмады. Көп ұзамай қазақстандықтар өз қақпаларына гол кіргізді. Голды Гаизка Мендиетаның өзі соқты.

Екінші таймда жерлестеріміз та­разы басын теңестіруге ты­рыс­ты. Нәтижесінде, Азат Нұр­ға­лиев өз мүмкіндігін сәтті орын­­дады. Бірінші голдан кейін ол лезде қарсыластың айып алаңын торуылдап жүріп, дәл кел­ген пасты қақпаға түзу тепті. Со­лай командасын алға шы­ғарды. Матч аяқталуға 10 минут қалғанда Давид Лория қорғаған Қазақстан футболының аңыз­дарының қақпасына пенальти белгіленді. Пенальти айып до­бын Англияда ең үздік сұрмер­ген атанып, атақты Манчестер Юнайтедтің атағын көкке кө­терген Димитар Бербатов еш мүлтіксіз орындады. Осылайша, жолдастық кездесу 2:2 есебімен тең аяқталды.

SMH SPORTS бас дирек­то­ры­ның орынбасары Ника Кев­хишвили ойын туралы қуаны­шын білдірді. «Біз Legends Match-ті Қазақстанға әкел­гені­міз­ге қуаныштымыз және жан­күйерлерге қазіргі заманның ең үздік футболшыларын көзбен көрудің бірегей мүмкіндігін бере­міз. Қазақстандағы ұлттық фут­бол күнінде мұндай матч жас та­ланттарды шабыттандырып, жанкүйерлердің басын бірік­тіріп, матчты одан да көп өткізу үшін барымызды саламыз», – деді ол.

«Біз Legends Match-ті қол­дап, Қазақстандағы спорттық рух пен футболға деген ынта-жігерді ілгерілетуге көмектесуге қуаныштымыз», – деді 1XBET қа­зақстандық маркетинг жө­нін­дегі директоры Юрий Матиун.

Әсет ҚАЛИ