Микрокредиттік қарыздан құтылудың нақты бес жолы бар, – деп хабарлайды Aikyn.kz сайты.
1. Қайта құрылымдау арқылы төлем кестесін жеңілдету
Егер төлем мерзімін өткізіп алудың қаупі байқалса, ең әуелі кредиторға жазбаша өтініш беріп, шартқа өзгеріс енгізу – пайыздық мөлшерлемені төмендету, жеңілдікті кезең қосу немесе төлемдерді ұзарту – мүмкіндігін пайдаланыңыз. 2024 жылдың 29 қаңтарында Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі микрокредит шарттарын өзгерту тәртібін жеңілдеткен жаңа қағидаларды бекітті; осыдан кейін микроқаржы ұйымдары борышкер өтінішін 15 күн ішінде қарауға және объективті негіз болса, жаңартылған график ұсынуға міндетті.
2. Рефинансинг пен субсидияланған бағдарламаларды пайдалану
Нарықтық базалық мөлшерлеме 2025 жылғы 11 сәуірде 16,5 пайызға дейін көтерілген соң, қымбат микрокредиттерді төмен пайызды өнімдерге ауыстыру тиімдірек бола түсті. Егер сіздің қарызыңыз кәсіпкерлік мақсатта алынған болса, «Даму» қорының 2021-2025 жылдарға арналған бағдарламасы арқылы 6-7 пайыздық субсидия алуға болады; бұл ұйым микрокәсіп иелерінің несиесін қайта қаржыландырып, артық төлемді 40-50 пайызға дейін қысқартуға мүмкіндік береді.
3. Өсімпұл мен заңсыз үстемелерді даулап, артық шығынды тоқтату
Кредитор немесе коллектор қосымша өсім есептеп, қысым көрсетсе, оны сотта даулауға құқығыңыз бар. «Үйіңді тартып аламыз» немесе «блоктаймыз» деген қоқан-лоқы заңда жоқ: мүлік тек сот шешімімен ғана тәркіленеді. Егер агенттік заңсыз жолмен байланысса немесе сыйақы мөлшерлемесі шарттағы шектен асса, шағымды Агенттікке немесе тікелей сотқа жолдаңыз; көбіне өсім сомасы толық немесе жартылай жойылады.
4. Табыс ағынын күшейтіп, ерте өтеу стратегиясын қолдану
Реструктуризация не рефинансинг бекітілген соң, қарыздың негізгі сомасын мүмкін болғанынша ертерек жабу – пайыздық шығынды айтарлықтай азайтады. Өзіңіздің негізгі табыс көзін сақтай отырып, фриланс, маусымдық жұмыс, цифрлық платформа арқылы қосымша табыс табу – әр төлемде артық 10-15 пайыз аударуға жағдай жасайды. Қазақстандағы микроқаржы шартына сай, ерте өтеу үшін айыппұл салуға тыйым салынған, ал қайта есептелген пайыз сол күні тоқтайды.
5. Жеке тұлғаның банкроттығы – соңғы, бірақ заңды мүмкіндік
Егер қарыздарыңыз 1 600 АЕК-тен (биыл 6 млн 291 мың тг) төмен емес деңгейге жетіп, бір жыл бойы төлем жасай алмасаңыз, 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап іске қосылған банкроттық рәсіміне жүгінуге құқылысыз. Соттан тыс банкроттыққа өтініш eGov арқылы беріледі; борышкердің жалғыз баспанасы сақталады, бірақ бес жыл жаңа несие ала алмайсыз және алты ай ішінде шетелге шығуға шектеу қойылады. Соңғы инстанция ретінде бұл рәсім микрокредиттен толық құтылып, нөлдік салдомен жаңа қаржылық бастау алу мүмкіндігін береді.
Микрокредиттік қарыздан құтылу – бір сәттік әрекет емес, бірақ заңды жолдар жүйелі қолданылса, бірнеше ай немесе жыл ішінде артық өсім мен моральдық қысымнан құтыла аласыз. Ең бастысы – жағдайды жасырмай, кредитормен келіссөзді уақытылы бастап, мемлекеттік реттеушілер ұсынған жеңілдіктерді толық пайдалану. Осы бес әдісті кезең-кезеңімен жүзеге асыра отырып, қаржылық тәуелсіздікке қайтып оралу – қолжетімді мақсат.