Дереккөздеріміздің мәліметі бойынша, елдің бұрынғы "бірінші ханымы" Сара Назарбаева Алматыдағы госпитальде ем қабылдап жатыр. Бұл туралы Aikyn.kz сайты Orda.kz-тегі материалға сүйене отырып, оның бастамалары мен олардың бүгінгі тағдырына қайта үңіледі.
Саяси сахна мен бизнеске келер болсақ, Назарбаевтар әулетінде дәл Сара Алпысқызы ғана ешқашан мансап немесе пайда қумаған секілді. Мұнысымен оның есімі ешбір жемқорлық дауы мен мүлік таласы төңірегінде аталған жоқ. Күйеуі мен қыздарынан өзгешерек Қазақстанның "бірінші ханымы" бүкіл ғұмырын қоғамдық-қайырымдылық жұмысына арнады.
Қоғамдық және қайырымдылық қызметі
«Бөбек» қоры (1992 жылдан)
1992 жылы Сара Назарбаева «Бөбек» халықаралық балалар қайырымдылық қорын құрды. Ұйымның мақсаты — балалар құқығы мен мүддесін қорғау, тұрмысы төмен отбасылардан шыққан дарынды өрендерді қолдау және мектептерді заманауи жабдықпен қамту. Қор сонымен бірге балалар денсаулығына қамқорлық жасап, оны қамтуға ден қойды.
Идея Сара Алпысқызынан шыққанымен, «Бөбек» ресми түрде әрдайым Білім министрлігіне қарасты құрылым болды. 2024 жылғы тамызда Оқу-ағарту министрлігі орталықты қайта ұйымдастыруды бастады: жобаға сай, ол «Үздіксіз инклюзивті білім берудің ұлттық ғылыми-тәжірибелік орталығы» мәртебесіне ие шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорынға айналмақ.
«SOS — Қазақстандағы балалар тұратын ауыл» қоры (1994 жылдан)
1994 жылы Сара Назарбаеваның бастамасымен SOS Kinderdorf International халықаралық ұйымының филиалы — «SOS — Қазақстанның балалар ауылдары» қоры құрылған. Мақсаты — жетім және ата-ана қамқорлығынсыз қалған балаларды отбасылық үлгідегі шағын «балалар ауылдарында» тәрбиелеу. SOS қорының құрылтайшысы ретінде тағы бір ұйым — NNEF қоры көрсетілген. 1998-ден бері жұмыс істейтін бұл құрылым балаларға арналған білім беру жобаларын қаржыландырады. 2023-ке дейін атауы «Нұрсұлтан Назарбаевтың білім қоры» болған. Оның құрылтайшысы — Динара Құлыбаева. Қор көп жылғы қызметі барысында 4,5 миллиард теңге салық төлеген.
Ресми құжаттарда Сара Назарбаеваның бұл қорға иелік еткені жөнінде дерек жоқ. Біз 2009 жылдан бергі мәлімет қана таптық: сол жылы Динара Құлыбаева қордың құрылтайшысы болып тіркелген. 1998-ден 2009-ға дейінгі нақты құрылтайшы кім болғаны беймәлім.
«Өзін-өзі тану» бағдарламасы
Сара Назарбаева ұсынған «Өзін-өзі тану» білім беру жобасы жас ұрпақтың рухани-адамгершілік құндылығын дамытуға бағытталған. Бағдарлама факультатив ретінде қазақстандық мектептерге енгізіліп, елдің білім жүйесінде кең таралды. Осы бастама аясында «Адамның үйлесімді дамуы ұлттық институты» атты акционерлік қоғам да құрылған, бірақ ол небәрі төрт жыл ғана жұмыс істейді әрі неге екені белгісіз, Қаржы министрлігінің жекешелендіру комитетінің иелігінде тұр. Оның Сары Алпысқызымен байланысы бар-жоғы күмәнді.
Мемлекеттік қызмет пен бизнеске қатысы
Сара Назарбаева ешқандай ресми мемлекеттік лауазым атқарған жоқ, бизнес құрылымдарға да араласпады. Дегенмен 2017 жылы ол жеке кәсіпкер ретінде тіркелген. Кәсіптің нақты қай түрі, қай қызметі екені байқалмайды: лицензиясы да, мемлекеттік келісімшарты да, сот дауы да жоқ. Тек қызық жайт: Бостандық аудандық ХҚКО оған жеке кәсіпкер мәртебесін кешкі 22:31-де, жұмыс күні аяқталғаннан кейін рәсімдеп берген.