Сонымен Қазақстан өз тарихында алғаш рет республикалық деңгейде төтенше жағдай жарияланды. Жаһандағы эпидемиологиялық жағдайдың ушығуына байланысты қабылданған бұл шешім ең алдымен отандастарымыздың қауіпсіздігі үшін қажет болғаны сөзсіз. Дегенмен мемлекеттің коронавирус кесірінен амалсыз барған бұл қадамы бұқараны алаңдатпауы тиіс. Бәрі де уақытша дүние.
Жыл басынан бері денсаулық сақтау саласының мамандары халықты қаншама рет ескерткенімен, кейбір азаматтардың салғырттығы мен немқұрайды қарауы вирустың елімізге де жетуіне себеп болып отыр. Әрине, әзірге дертті жұқтырғандар саны көп емес, алайда сақтық шаралары қабылданбаса, ол бірден өршіп кетуі мүмкін. Сол себепті бұқараның төтенше жағдай кезінде тиісті құрылымдар таратқан нұсқаулықтарды бұлжытпай орындағаны маңызды. Қолды жуып-шаю, маска тағу және жиын-тойдан аулақ болу қатарлы түрлі кеңестер қалжыңға айналдыратын дүние емес. Мұндай шаралар көптің амандығы үшін қажет. Оның үстіне, мемлекет те бұқараның күнделікті тұрмысына кері әсер етуі мүмкін факторлардың алдын алуға барын салып жатыр. Әрине, бірінші кезекте денсаулықтың маңызды екенін ескере отырып, мектеп оқушыларын демалысқа жіберіп, студенттерді қашықтан оқу жүйесіне көшірді. Көптеген мекемеде сақтық шаралары күшейтілді. Елден сыртқа шығуға және келуге шектеу қойылды. Бекеттерде арнайы орындар жабдықталып жатыр. Азық-түлік пен күнделікті тұтынатын тауарлардың бағасын бақылауды, олардың тапшылығын тудырмауды басты назарда ұстап отыр. Бұқараның арасында жұмыссыздық жайламас үшін кәсіпкерлікті қолдауға 300 млрд теңге қарастырды. Бір сөзбен айтқанда, күрделі кезеңде халықтың салы суға кетпеу үшін барлық шара ескерілді. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев «Мен мемлекет қызметінің тұрақтылығын қамтамасыз ету шаралары туралы Жарлыққа қол қойдым. Бұл құжат мемлекеттік органдардың тиімділігін арттырып, билік вертикалін нығайтып, дағдарыс жағдайында барлық қажетті шешімдерді жедел қабылдауға мүмкіндік береді. Қажет болса, салық саласын да қамтиды. Жарлық дәрі-дәрмек пен өзге де қажетті сатып алуды оңтайландырылған тәртіпте, әсіресе отандық өндірушілерден сатып алу құқығын береді» дей отырып, түрлі мемлекеттік мекемелердің төтенше жағдай кезінде айрықша режимде жұмыс істеуге көшкенін тұспалдады. Бұл мемлекеттің қосымша шаралар қабылдауға әзір екенін көрсетіп тұр.
Еуропа да тітіреп тұр
Соңғы деректерге қарағанда, COVID-19 вирусы жаһанда тек Океанияның бірнеше еліне ғана жетпегені белгілі болды. Қауіпті эпидемия өзге құрлықтардың барлығында тіркелген. Медицинасы дамыған Еуропа елдерінде де қазір жағдай өте күрделі. Сондықтан карантин тәртібін енгізген мемлекеттер қатары сәт сайын артып келеді. Мәселен, Испания 15 күндік карантин енгізді. Испандықтар енді үйлерінен тек азық-түлік алуға немесе өте маңызды шаруа болса ғана шығатын болады. Ел премьері Педро Санчес коронавируспен күреске армияны да жұмылдыруға даяр екенін мәлімдеді. Өйткені Испания Еуропада COVID-19 вирусынан өлгендер саны жөнінен екінші орынға шықты. Елде 6 мыңнан астам адам вирус жұқтырса, олардың 193-і көз жұмған. Ал Италияда індет жұқтырғандар саны 20 мыңға жақындап, 1 260-тан астам адам өмірден өтті. Италияда карантин 9 наурыз күні енгізілді. Сонымен қатар Еуропаның тағы бір қуатты мемлекеті Францияда да эпидемияға қатысты қатаң шаралар қабылданып жатыр. Бұл елде 4,5 мың адам індет жұқтырып, 100-ге жуығы көз жұмды. Сондықтан ел билігі азаматтардың қоғамдық орындарға, мейрамханалар мен дәмханаларға, кинотеатрлар мен түнгі клубтарға баруына, түрлі шара өткізуге тыйым салды. Тіпті, ірі сауда орталықтарының да қызметіне шектеу қойылды. Тек азық-түлік пен өте маңызды заттар сататын дүкендер ғана жұмыс істеп тұр. Қазір Еуропаның Германия, Ұлыбритания тәрізді елдерінде қозғалыс шектелген. Дания, Чехия, Словакия, Польша, Украина қатарлы елдер шетелдіктерді елге мүлдем кіргізбеуге бекінді. Өйткені Еуропа мемлекеттері індеттің өршіп кетуіне жол беріп алды да, қазір кәрі құрлық эпидемия орталығына айналып бара жатыр. Одан бөлек, АҚШ-та төтенше жағдай жариялады. Ал Қазақстан болса, төтенше жағдайды індет тарамай тұрып енгізу арқылы, COVID-19 вирусының кеңінен таралуының алдын алуға ұмтылуда. Демек, төтенше жағдайдың мемлекет пен азаматтар қауіпсіздігі үшін ұйымдастырылған шара екенін назардан тыс қалдырмаған дұрыс.Бәрі өзімізге байланысты
Еліміздегі төтенше жағдай режимі 15 сәуірге дейін созылады. Ресми түрде солай жарияланды. Алайда халықтың санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды орындауы, сақтану шараларын бұлжытпауы індеттің жайылуына жол бермеуі мүмкін екенін ескеру керек. Демек, құзырлы мекемелер таратқан нұсқаулықтарды орындау төтенше жағдайдың уақытын да қысқартуға септігін тигізуі мүмкін. Сондықтан көпшілік жиналатын орындарға бару, той-томалақ жасауға, шетелге шығуға ұмтылу құптарлық іс емес. Егер сақтану шараларына мұқият болсақ, індеттің таралу қаупі сейілсе, төтенше жағдай режимі 30 күннен аз болуы да ғажап емес.Ардақ СҰЛТАН