Жалпы, бала кезде алған психологиялық жан-жараның зардабын есейгенде шығады деп кесіп айтуға болмайды.
Адамның толуы, тырнағын тістелеп жеуі, жүрек айнуы, салмақтың аздығы немесе қан рагі балалық шақта пайда болуы мүмкін. Кішкентайынан қорғансыз болған жан, өзін-өзі қорғаумен болады. Бұл өмірде өзінен басқа сенетін ешкімі жоқ. Міне, олар осындай оймен өмір сүреді.Ондай адамдар өмірге өкпелі, өзгелерге қатыгездеу болып келеді. Соның кебін кимес үшін бойдағы жан жараны жазу қажет. Оған уақыт пен шыдамдылық таныту керек.