Заңда жұмыс берушінің де, жұмыскердің де құқығы толық жазылған. Егер құқығы бұзылса, жұмысшылар кімге жүгініп, кімнен араша сұрай алады? Пандемия жағдайында ұжымдық келісімшарттарды қайта пысықтап, өзгерту керек пе? Еңбек құқығын қорғау және азаматтардың әлеуметтік кепілдемелерін талқылаған Батыс Қазақстан облысындағы нұротандықтар аталған мәселелерді ортаға салды.
Олардың дерегінше, ұжымдық шарт жылдың басында жасалады. Ал індет көктемде басталып, зардабы әлі басылмады. Сондықтан келер жылы шартты бекітер кезде пандемия кезіндегі өзгерістерді ескерген жөн. Өйткені індет күшейген кезде көптеген мекеме-кәсіпорынның жұмыс тәртібі өзгеріп, көмекке мұқтаж жандардың қарасы артқан. – Бізге 300-ге жуық азамат шағымданды. Әсіресе, шағын және орта бизнес аясындағы азаматтардың шағымы көп. Соның қазір 40 пайызы оң шешімін тапты. Қалғанымен жұмыс істеп жатырмыз. Жұмыс берушінің кесірінен жұмыссыз қалса, болмаса жалақысыз қалса, біз оларды толыққанды қамтып, қорғау жұмыстарын күшейтіп отырмыз. Биыл мамыр айында «Nur Otan» партиясы мен кәсіподақтар ұйымы өзара меморандумға қол қойған еді. Мұндағы мақсат – қарапайым еңбек адамдарының құқығын қорғап, барлық мәселені бірге шешу. Әлеуметтің әлеуетін арттыру жұмысы басқа аймақтарда да жалғасуда. Мысалы, Білім және ғылым қызметкерлері кәсіподағының Алматы облыстық ұйымы көпбалалы және тұрмысы төмен отбасыларды азық-түлік себеттерімен қамтамасыз еткен. Сондай-ақ өңір бойынша 25 мың медициналық бетпердені тегін таратқан. Аймақтағы нұротандықтар бұл игі іс әрі қарай жалғасатынын жеткізді, – дейді «Nur Otan» партиясы БҚО филиалы төрағасының бірінші орынбасары Мұрат Мұқаев. Осы мәселе төңірегінде Атыраудағы Кәсіподақтар үйінде де облыстық мәслихат депутаттары – «Nur Otan» партиясы фракциясының мүшелері Айбек Габдуллин мен Гүлнәр Сәдуақасова кәсіподақ белсенділерімен кездесу өткізді. Жиынға Атырау облысы Кәсіподақтар бірлестігінің төрағасы Ізтұрған Баймұханов, облыстық салалық кәсіподақ төрағалары мен кәсіподақ қызметкерлері, мәслихат аппаратының қызметкерлері Е.Түркістанов пен А.Қуанышкереев қатысты. Кездесу барысында еңбек адамының құқығы мен мүдделерінің қорғалуы талқыға түсті. Әрбір саланың өз ерекшелігі бар, ал Еңбек заңнамасының негізгі талаптары барлығына бірдей. Мысалы, жұмысшы мен жұмыс беруші арасында жасалатын еңбек шартының талаптары, жұмыскердің құқықтары мен міндеттері жалпыға бірдей айқындалады. Заңмен қарастырылмаған өзге еңбек жағдайлары мен қарым-қатынастары жұмыскерлер мен жұмыс берушілердің өзара келіссөздер жүргізуі арқылы ұжымдық шартпен реттеледі. Атырау облысы бойынша жұмыс істеп тұрған мекемелер мен кәсіпорындарда ұжымдық шартпен қамтылу деңгейі 25 пайызды құрайды. Қалған 75 пайызында ұжымдық шарттар жасалмаған. Осы бағытта Атырау облысының кәсіподақ ұйымдары азаматтардың құқықтары мен мүдделерін қорғау, жұмыс жағдайын жақсарту, өмір сүру деңгейін көтеру мен әлеуметтік кепілдікті қамтамасыз ету мақсатында біршама жұмыс атқарды. Кәсіподақтар еңбек заңдылықтарын сақтау, еңбек қауіпсіздігі секілді мәселелерді басты назарда ұстайды. Кездесуде бұл мәселелер де талқыланды. Өз кезегінде депутаттар жұмысшылардың еңбек құқықтарын қорғау және әлеуметтік кепілдіктердің сақталуы партияның басты міндеттерінің бірі екенін көрсетіп, кәсіподақтарға алғыс білдірді, алдағы уақытта аталған мәселелерді сессияларда көтеретінін жеткізді.Әбілмансұр ЖАСАН