«Жыл сайын «Алматы жылу желілері» кәсіпорны жылу беру науқанында барлық жылу желісін қыстық маусымға дайындау бойынша тиісті жұмыстарды жүргізеді. 2022 жылы да барлық жылу желілері гидравликалық сынақтан және жөндеуден өтті», – деп жауап берді аталған мекеменің баспасөз қызметі.Осы жауапқа сенгіміз келгенімен, өкінішке қарай іс жүзінде бәрі мекеме мамандары айтқандай жақсы болмай тұр. Қыс қаһарына міне қоймай тұрып-ақ қаланың жылу желілерінде үш апаттық жағдай болды. Биылғы 20 наурызда кешкі сағат 20.00 шамасында Саин мен Ұлықбек көшелерінің қиылысында жылу құбыры жарылып, маңайындағы жүздеген көпқабатты үй бірнеше күн қатарынан ыстық сусыз және жылусыз қалды. Сол кезде де жауапты мекеме барлық желінің алдын ала тексеруден өткенін айтып, барлығына сәтсіздікті кінәлаған. Оған қоса, құбырды пайдалану мерзімі де өтіп кеткен.
«Диаметрі 700 мм құбыр жарылды. Апатқа құбырдың тозуы себеп болған. Ол 1989 жылы пайдалануға берілген. Мұндай құбыр 25 жылға ғана жарамды. Алайда оны 33 жыл бойы пайдаланып келген Жылу аралық кезеңдегі жылу желілерін гидравликалық сынау кезінде бұл құбыр барлық бақылау сынақтарынан сәтті өтті және қолдануға жарамды деп танылды. Бірақ сәтсіздік болды», – деп жауап берді «Алматы жылу желілері» ЖШС өкілі Ян Гирин.Ол жылу маусымы басталар-басталмастан, яғни 10 қараша күні қаладағы Гоголь мен Шәріпов көшелерінің қиылысында тағы да құбыр жарылып, тұтастай бір аудан халқы қарашаның қара суығында дірдек қағып қалғаны бар. Бұл жолы тек қана тұрғындар емес, сол маңайда орналасқан мектеп пен аурухана сынды бірнеше әлеуметтік нысан жылудан уақытша ажыратылды. Нақтырақ айтар болсақ, 67 көппәтерлі және 2 жеке үй, 6 білім беру нысаны және 20-дан астам басқа нысан жылусыз қалды. Бұл жердегі жылу желісінің де тартылғанына 40 жылға жуық уақыт болған екен. Диаметрі 400 мм ескі құбыр артық қысымға шыдамай, жарылған. Жалпы, осы аумақта соңғы екі жылда жылу құбырының жарылуы бойынша 18 оқиға тіркеліпті. Құбырлар қашан жаңарады? Жауапты мекеме апаттың тым жиілеп кетуінің негізгі себебі ретінде жылу жүретін құбырлардың тозығы жеткендігін алға тартады. Бұл тұрғыда қалалық әкімдік тарапынан қолға алынған шаралар жайында білмек болып, жауапты орынға бірнеше сауал жолдағанбыз. Олардың берген жауабында мегаполистегі жылу құбырларын жаңарту жұмыстары осыдан 16 жыл бұрын басталғаны айтылады. Бірақ сол аралықта атқарылған жұмыстың көлемі тым мардымсыз. Жауапты мекеме берген мәліметке сүйенсек, қалада 2006 жылдан бастап шамамен 200 шақырым жылу желісі ауыстырылған екен. Соңғы бес жылдың ішінде 30,3 шақырым жылу желісі жаңартылыпты. Бір қызығы, жауапты мекеме қаладағы пайдалану мерзімі әлдеқашан өтіп кеткен, тозығы жеткен 811,5 шақырым жылу құбырын толықтай жаңарту туралы жақ ашпайды. Есесіне, «Алматы жылу желілері» ЖШС-інің жылу құбырларын жаңарту туралы берген мәліметін қарапайым математикалық есептеуге салып көрсек, аттай 16 жылда тот басып тозығы жеткен жылу желісінің 25 пайызы да жаңарып үлгермегенін байқау қиын емес. Бұл жауапты мекеменің жайбасарлығы мен қала атқамінерлерінің тұрғындар алдындағы жауапкершілікке жүрдім-бардым қарағанын көрсетеді. Оның үстіне, жылда осылай апаттан соң жамап-жасқап жүруге жауаптылардың еті өліп кеткендей. Әкімдерге «мұра» боп қалған мәселе Келгеніне жыл тола қоймаған Ерболат Досаевтың өзі мен командасына дәл осы мәселе мегаполисті әр жылдары тізгіндеген алдындағы әріптестерінен «мұра» ретінде қалып келеді. Айтпақшы, бұрынғы әкімдер демекші, Алматыны аттай алты жылдан аса басқарған Ахметжан Есімов дәл осы мәселені шешудің жолын таптым деп жарияға жар салғаны бар. Экс-әкім ескірген құбырларды жүз пайыз жаңарту мақсатында бірнеше инвестор тартқанын айтып, мәселеден мезі болған мегаполис халқын мәз қылған. Алайда алматылықтарды қуантқан жаңалықтың аяғы сиырқұйымшақтанып кетті. Ол туралы сол кездің өзінде қала тұрғындары арагідік түрлі кездесулерде әкімнің өзіне айтып та, сұрап та жүрді. Қанша айтылғанымен, әкімнің уәдесінде тұра алмағанын, ондай кейінгілердің де жылумен қамту ісінде жарытып тірлік жасамағанын қазіргі жағдай көрсетіп отыр. Сәйкесінше, бұл бір мәселенің түйінін тарқату – қала әкімдігінің алдында тұрған үлкен міндеті. Бұл мәселеге Мемлекет басшысы да жақында Алматыға жасаған жұмыс сапары кезінде де тоқталып өткен. Президент қала халқымен кездесуі кезінде көшелердегі кептеліс, қаланы қара түтінге көмген экологиялық жағдаймен қатар, тозған коммуналдық жүйені де қалпына келтіруді қала басшылығымен Үкіметке бірлесе шешуді қатаң тапсырған болатын. Қала тұрғындарының қалауы мен талабынан туған Президент тапсырмасы қаншалықты жылдам әрі сапалы орындалатындығы ендігі жерде қала басшылығының іскерлігіне тікелей байланысты.
Алматы қаласы