Алматыда XVI Еуразиялық медиа форумы өтіп жатыр. «Бүгінгі әлем: шынайылық трансформациясы ма?» тақырыбына арналған халықаралық жиынға Сенат спикері, форумның негізін салушы Дариға Назарбаева қатысты. Шара шымылдығы Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың құттықтау сөзімен ашылды. Ресми хатты Ақпарат және коғамдық даму министрі Дәурен Абаев оқып берді. Онда: «Бұл форум –халықаралық, аймақтық деңгейдегі қордаланған мәселелердің мәні мен мазмұнына үңіліп, себебі мен салдарын анықтауға мүмкіндік беретін маңызды алаң. Еуразия қоғамы үшін өмірлік маңызы зор ауқымды шараға айналды.
Биылғы форумның негізгі тақырыбы – сандық дәуірдің дәурені мен бүгінгі әлемдегі ақиқат трансформациясы. Тұрғындардың аталған кезеңнің сын-қатерлеріне қарсы тұратын иммунитетін қалыптастыру қажет, бұл – күнтәртібіндегі өзекті мәселе. Бүгінгі шараның әлемдік медиа қауымдастықтан жиналған қатысушылары 7 500-ден асты, оның ішінде 60-тан астам мемлекеттен 700-ге жуық сарапшылар келді» делінген.
Бірінші пікірталқы «Жаһандану(сыз): әлем дамудың жаңа үлгілерін іздейді» тақырыбында өрбіді. Модератор – АҚШ-тың TRT World телеарнасының жүргізушісі Гида Фахри.
Бірінші болып сөз алған Армения президенті Армен Саркисян форумның маңызына тоқтала келе, «Еуразия медиа форумы жеке институт ретінде қалыптасты, бүгінде журналистік ортаға ғана емес, бүкіл Еуразия аумағына ықпал ететіндей күші бар» деп атап өтті. Жаһанданудың бірнеше жыл бұрынғы кезеңдерден бастау алатынын айтқан Армения президенті Ұлы жібек жолының тарихын ғаламданудың бұған дейінгі дәуірдің үздік мысалы ретінде келтірді. Әрі бұл құбылысқа барлық дамыған, дамушы мемлекет қатысуы қажетін айтты.
Еліміздің Сыртқы істер министрінің орынбасары Ержан Ашықбаев: «Біздің жаһандану(сыз) дәуіріне қосатын өзіндік үлесіміз бар. Қазақстан – Қытай, Ресей, АҚШ пен Еуропа сынды үлкен алпауыттардың арасындағы маңызды платформа» деді.
Бүкілқытайлық халық өкілдері жиналысы Халықаралық қатынастар жөніндегі комитеті төрағасының орынбасары Др.Байге Жао «Біз қыры мен сыры әлі құпия болып отырған жаңа кезеңге қадам бастық. Ғаламданудың жаңа мүмкіндіктері мен тың тетіктерін меңгеру адамзат үшін мүмкін дүние. Бастысы, қоршаған ортаға, ондағы қоғамға пайдалы болатын құндылықтарды анықтап алу» деді.
Медиа форум қатысушыларына бүгінгі дәстүрлі басылымдар мен әлеуметтік желілердің бәсекесі төңірегіндегі сауалдар қызықты болды. Спикерлер бірауыздан бұл екі таған болашақта бір арнаға бірігетіні туралы айтты. Ұлыбританияның Еуропалық одақтағы тұрақты өкілі (2013-2017), премьер-министрдің ЕО жөніндегі бұрынғы кеңесшісі Айвэн Роджере «Әлеуметтік желілерді бір тәртіпке салып, реттеп отыру я болмаса оның бүгінгі қарқынды дамуына тосқауыл қою мүмкін емес, бірақ оны диалог алаңы ретінде пайдалануға болады» деді.
XVI Еуразиялық медиа форумы 22-24 мамыр аралығында Алматыдағы TheRitz-CarltonAlmaty алаңында өтуде. «Бүгінгі әлем: шынайылық трансформациясы ма?» тақырыбына арналған халықаралық шара шеңберінде әлемдік және аймақтық деңгейдегі бірқатар өзекті мәселе ортақ талқыға түспек. Атап айтсақ, дендеген дағдарыс үдерісі, тығырыққа тірелген тұтынушы «күйзелісі», медиа саланың цифрлануы, халықаралық құқық және сын-қатерлер, жаңа технологиялар мен жасанды интеллектің кеңінен таралу тегеуріні турасында салмақты, ойлы пікірталқы болды.
Орта Азиядағы негізгі әрі тәуелсіз пікір алмасу платформасы болып саналатын ЕМФ басты міндеті – саясаткерлер, журналистер және Қазақстандағы, Еуразиядағы және халықаралық қоғамдастықтағы геосаясат, экономика, әлеумет пен мәдениетті дамытуға мүдделі әртүрлі сала сарапшыларының еркін әрі ашық диалог құруына жағдай жасау.
Медиафорумның алғашқы күнінде журналистерге арналған авторлық шеберлік сабақтары өтті. Samruk-KazynaTrust әлеуметтік жобаларды дамыту жөніндегі қорының қолдауымен өткен жиында шетелден арнайы келген спикерлер журналистиканың жаңа құралдарымен, заманауи құпияларымен бөлісіп, өнер, мәдениет, кино өндірісі турасында сөз қозғады.
Жастарға арналған News-Decoder білім беру сервисінің негізін қалаушы Нельсон Грейвс (Франция) «Экологиялық журналистика» тақырыбында дәріс оқыды. 25 жылдай уақыт Reuters агенттігінің корреспонденті, редакторы, аймақтық бюро жетекшісі болып қызмет еткен Нельсон бүгінгі таңдағы экологиялық проблемалардың қауіп-қатерін алдын ала болжау аса күрделі шаруа екенін айтты.
«Моңғол», «Көшпенділер», «Кавказ тұтқыны» сияқты фильмдерімен әйгілі ресейлік танымал кинематографист Сергей Бодров «Кино өндіру өнері» тақырыбында шеберлік сағатын өткізді. «Қазақстанға ықылас-ілтипатым ерекше. Мұнда кино түсіруді бастадым» деген режиссер кино, фильм жасаудың қызығы мен қиындығы туралы тұщымды дәріс оқыды. «Кино өндірісін өнер деп қарау бекер, бұл – күрделі де қиындығы басым жұмыс» дейді кинематографист.
Тәуелсіз журналист Дженни Климан (Ұлыбритания) бүгінгі таңда журналистика саласында аса өзекті тақырып – «Фрилансер болудың артықшылығы мен кемшілігі» атты шеберлік сағатын ұсынды. «Журналистика – күнкөріске нәпақа табудың қызықты тәсілі, алайда бұдан материалдық тұрғыда байып кете алмайсыз, бірақ тәжірибе мен эмоцияға әбден қанығатын мүмкіндік» деп баға берді ол.
«Фотожурналистика құпиялары» атты тақырыбымен дәріс оқыған ТАСС фотоақпарат редакциясының жетекшісі – бас редактордың орынбасары Григорий Дукор (Ресей) бүгінгі медиа технологиялардың қарқын алған тұсында суретке түсіру өнерінің маңызы арта түскенін аңғартты.
Бейнеден тарих тудыруды қолдайтын тағы бір дәріскер – колумнист, продюсер, журналист Иво Бурум (Австралия). Журналистер мен медиа өкілдеріне арналған MoJo шеберлік сыныбының тренері «Мобильді журналистика» турасында дәріс оқыды. Ұялы телефонның тетіктерін толық меңгергенде ғана бүгінгі уақыттың нағыз кәсіби маманы болатыны туралы сөз қозғаған «Мобильді журналистиканың техникалық мүмкіндіктерін санаулы уақытта үйренуге болады» дейді.
Бұл – медиафорумның алғашқы екі күнінде болған, назарымызға ілінген жайттар. Форум жұмысы бүгін қорытындыланады.