Елінің есінде, тарихтың төсінде мәңгілік қалатын Елбасының теңдессіз көшбасшылығына арналған «Кемеңгерліктің 30 жылы» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Оған Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев та қатысты.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Алматыдағы осы форумдағы сөзінде тәуелсіз Қазақстанның тарихы, шын мәнінде, мемлекетіміздің негізін қалаушы Нұрсұлтан Назарбаевтың көшбасшылық тарихы екенін айтты.
– Демек, бүгінгі меже – жай ғана мерейтойлық дата емес, «қазақстандық даму» жолын анықтаған ел тарихындағы аса маңызды белес, – деді Қазақстан Президенті.
Ол Елбасының басшылығымен «посткеңестік кеңістіктегі ең табысты мемлекеттік құрылыс жобасы» жүзеге асырылғанына, мұны шетелдік сарапшылар да мойындайтынына екпін түсірді. Қ.Тоқаевтың байламынша, инфляциясы шарықтаған, кәсіпорындары жұмысын тоқтатқан, тауарлардың жаппай тапшылығына ұшыраған посткеңестік экономиканың үйіндісі орнында әлемнің жетекші 50 елінің қатарына қосылған күшті мемлекет құрылды.
Мемлекет басшысы сондай-ақ Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары кеңесі, Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съезі, Тәуелсіз мемлекеттер достастығы, Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Еуразиялық экономикалық одақ сияқты Елбасының сыртқы саясаттағы бастамаларына жан-жақты тоқталды. Бұл ірі бастамалар қазіргі заманғы халықаралық қатынастардың негізгі факторларына айналды.
– Қазақстан орасан зор ядролық қарудан өз еркімен бас тартып, Жер бетіндегі аса ірі ядролық полигондардың бірін жапты. Елбасы әлемдік дипломатия тарихына жаһандық ядролық қаруға қарсы қозғалыстың көшбасшысы ретінде енді. Тұңғыш Президентіміз Қазақстанның астанасында Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының әзірге осы мыңжылдықтағы алғашқы әрі жалғыз саммитін өткізіп, Еуразиялық қауіпсіздік туралы декларацияның қабылдануына қол жеткізді. Елбасы әлемнің ең биік мінберлерінен халықаралық қатынастарды түбегейлі реформалауға бағытталған ұсыныстарын тұжырымдады, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Мемлекет басшысы сөзінің соңында Нұрсұлтан Назарбаевтың саналы ғұмырын халқына қызмет етуге арнаған елінің адал перзенті әрі жаһандық деңгейдегі саясаткер екенін мәлімдеді.
Конференция қатысушылардың алдында сонымен қатар Қазақстанның Тұңғыш Президенті Н.Назарбаев та сөйледі. Ол еліміздің бірінші басшысы лауазымындағы бүкіл қызметі Қазақстанды дамытуға арналғанын атап өтті.
Елбасының өмірбаянына жүгінсек, Н.Назарбаев 1989 жылдың 22 маусымында Қазақстан КП ОК бiрiншi хатшысы, яғни республика басшысы қызметіне келген болатын.
Елбасы залда ескі, таныс достары, әріптестері отырғанына назар аудартты.
– Естен кетпес 1989 жыл уақыт өткен сайын алыстап барады. Сол кезде сіздер мені Қазақстан Коммунистік партиясы Орталық комитетінің бірінші хатшысы лауазымына сайлап едіңіздер. Өздеріңіз көп жыл бойы куә болған ел мүддесі жолындағы қызметім дәл сол күні басталды. Біз тәуелсіз Қазақстанның іргесін бірлесе қаладық. Егемен еліміздің жаңа тарихын жазуды бірге бастадық. Мен осы жиында жастарды да көріп отырғаныма қуаныштымын. Отыз жыл бойы жас ұрпақтың жарқын болашағы үшін жұмыс істеп, халқымызға қызмет еттік, – деді ол.
Нұрсұлтан Назарбаев мемлекетті құру жолында және егеменді елді қалыптастыруда кездескен қиындықтарды еске түсірді. Соның ішінде, ХХ ғасырдың 90-шы жылдары басында республикадағы ұлттық экономиканың күйрегеніне, этносаралық қақтығыстардың пайда болу қаупі бас көтергеніне тоқталды.
– Қазақстан демографиялық құлдырау шегінде тұрды. 1989 жылғы халық санағына сәйкес, тұрғылықты әрі ұлтқұраушы халық – қазақтар 39 пайыз немесе 6,5 миллионнан сәл ғана астам адам болды. Бұл Кеңес Одағының әр түкпірінен адамдарды, тұтас халықтарды біздің жерімізге қоныс аударту және депортациялау саясатының зардабы еді. Қазақстандағы мектептердің тек 30%-ында ғана сабақтар қазақша жүргізілді. Сол кезеңдегі ауыр экономикалық ахуал халықтың Қазақстаннан көптеп көшіп кетуіне алып келді. Ол жылдары орташа өмір сүру жасы 5 жылға қысқарды, туу көрсеткіші бірден төмендеді. 1999 жылғы халық санағына жүгінсек, Қазақстанда шамамен 14 миллион адам ғана тұрып жатқан, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.