«Басшының бүгінгі бет-бейнесі қандай?» десе, не деп жауап берер едіңіз? «Қол астындағыларға қамқор» деп сипаттай аласыз ба? Сірә, мұндай көшбасшының көп болуы мүмкін емес.
Жер бетін түгел жақұт неліктен қаптамайды дейсіз?.. Ендеше, сондай санаулы басшылар санатына кіретін Нұртөре Жүсіп – біздің сүйікті бас редактор. 11 жыл бойы «Айқынның» абыройы үшін аянбай еңбек етті. «Өмірді өзгерте алмасаң да, өмірбаянды өзгертіп тұру керек» дейтін бастығымыз жаңа қызметке тағайындалды. Қаламы қарымды публицист енді Парламент Сенатының депутаты. Кеуде толы қуаныш болғанымен, айқындықтарда қимастық басым... Әлі күнге дейін сәл босаңси қалсақ, астарлы әзілімен «шымшып» отырады. Қамшыны басатын кез келсе, «үлкен бір дүбір естіледі, байқаңдар» дейді. Көңілге келетін сөз айтқан кезі жоқ.
Ағай демалыс дегенді білмейді. Газеттің бірінші бетінде шығатын «Бас редактор бағанына» күнде материал береді. Тіпті еңбек демалысында жүрсе де, айдарын тұрақты жүргізеді. Осыдан-ақ, жауапкершілік, ісіне деген махаббат, адалдық сезіледі. Бастықтың бізге көрсеткен үлгісі мұнымен тоқтамайды. Әсіресе, қатар отыра қалғанда, ойлантатын дүниелерді көп айтатыны бар. Бергісі – бүгінгі журналистика, арғысы – Адам атаның өмір сүрген кезіне дейін шолып шығамыз. Көнерген сөздерге қатысты білімімізді бағамдайды. «Білетінім – бір тоғыз» деп отырғанын көргенде, біздің білеріміз нөлден төмен-ау деп қалатынымыз да рас.
Белгілі журналист Қайнар Олжай бір мақаласында бас редакторымыздың құпиясын жария етіпті. «Павлодар облыстық «Қызыл ту» газетінің (ол кейін «Сарыарқа самалы» атанса керек) өз дәстүрі қалыптасқан. Талай «мен атайын, сен тұр» дейтін сөз мергендері шыққан шаңырақ. Басқасын айтпағанда Әзілхан Нұршайықовтың ізі сайрап жатқан жер. Сол газетте Нұртөре жедел жазғыш, терең қазғыш тілшіге айналды. Бірде ыстық отты көрікке, бірде қатты балға мен төске түсіп шыңдалған шағында Шерхан Мұртаза «Егеменді Қазақстанға» алды. Ол тұста аймақта танылған журналисті астанаға алдырту үрдісі бар. Өте қажет іс еді. Басын Ұзақ Бағаев, Сапар Байжанов бастаған. Шерағаң сол жақсы мектепті дамытты. Шығыстан – Ермұрат Бапи, Орталықтан – Мағауия Сембай, Солтүстіктен – Нұртөре Жүсіп келгенде бұл газет қалай құлпырды дейсің. Міне, сол кезден бері Нұртөремен жарысып келеміз. Рахат! Журналист үшін самғаудың үшінші, соңғы сатысы бар. Нұртөре жайшылықта көпке жария ете қоймайтын құпия еді. Сондықтан үшінші сатыны да сипаттай кетейік. Нұртөре – өзін оқитын аз ғана қаламгердің бірі. Иә, алдымен ақ қағазға жаңа түскен мақаласын қайта оқиды. Бөлім меңгерушісінің көзімен. Үтір мен нүкте орнына келіп, артық-ауыс сөздер түзеледі. Адамдардың аты-жөні тексеріледі. Қысқартылады. Болды ма? Жоқ! Сәл суып барып, тағы оқиды. Енді Шерхан Мұртазаның көзімен. Бас редактор болып. Бұл жолы мақала мәтіні тақырыппен қиыса ма, басы сәтті басталып, аяғы қисынды біте ме, бәрі айтылды ма, әйтпесе артық кеткен жері жоқ па, осының бәрін қамтып оқиды. Сосын тағы қысқартады. Міне, өз мақаласын өзі үш рет түзеп, үш рет күзеп барып Нұртөре оны бастыққа ұсынатын. Бұл үшін үш күн емес, үш сағат та жетеді. Жедел. Бірақ жауапты. Сосын мақала газетке шығады. Енді Нұртөре өз мақаласын тағы оқиды. «Мына жерін одан да ширатып жазу керек еді» деп түйеді. Келесі жолы солай ширата жазады. Одан тағы ширатылады. Ақыры небір асаудың өзінің мойнына түскенде тырп еткізбес қыл арқан есетін шеберге айналып шықты. «Бір ауыз сөз» жанр ретінде «Егемен Қазақстанда» Шерағаң, Нұртөре, Темірхан, Әмірхан арқылы қалыптасты. Сосын Нұртөре мен Әмірхан ол жанрды «Жас Алашта» жалғастырды. Қазір бұл жанр Нұртөренің қанжығасында бөктеріліп, «Айқынның» беттеріне шығады. Осылай қапысыз жазылған мақалалардың мәні жылдар өткен сайын жарқырай беретіні ғажап» деп жазады Қайнар Олжай.
«Айқынды» айқындаған ағайымыздың депутат болғаны – біз үшін де қуаныш. Сөз арасында «сіз – талай биікке лайық тұлғасыз» деп жиі айтатынбыз. Сол айтқанымыз айдай келіп, бас редакторымыз Сенаттың депутаты болып тағайындалды. «Айқын» десе – бастық, ағайдың аты аталған жерде «Айқын» қатар жүріп, құдды синонимге айналған еді. Енді халыққа жақын, қалаулылардың көшін бастайтын кез келді. Қиын да жауапкершілігі мол қызметте абырой тілейміз! Асқақтай беріңіз, біздің сүйікті бас редактор!
Айқындықтар