Алтын сәуле таратқан арайлы таңда тылсым сезімге беріліп, ұйқысын қимай керіліп жатқан сұлуы үшін махаббат буына мас болған жігіт азанда арнайы ас әзірлеп, кофесімен бірге төсегіне ала келді. Романтика ма? Жоқ! Бұл экологияға қырын қарар көзқарас. Мәжіліс жиынында депутат қызықты ой айтты.
Нұрлан Нығматулиннің төрағалығымен өткен Мәжілістің жалпы отырысында депутаттар «Ақпаратқа кіру, шешімдер қабылдау процесіне жұртшылықтың қатысуы және қоршаған ортаға қатысты мәселелер бойынша сот әділдігіне қол жеткізу туралы конвенцияға Ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімдері туралы хаттамасын» ратификациялайтын заң жобасын мақұлдады. Ол бойынша Экология, геология және табиғи ресурстар министрі Мағзұм Мырзағалиев іш пыстырарлық баяндама жасады.
Зеріктірер жиынның көркін тәжірибелі депутат Қуаныш Сұлтанов келтірді. Ол экологиялық сананың неден басталатынын қарапайым тілмен түсіндіріп берді.
– Бұрын жағдайы мүлдем нашар болған Қытай қазір экологиялық ахуалы қиын өңірлерінде шығарындыларды азайтып, қоқысты қайта өңдеуге баса мән беруде. Бүкіл халық соған жұмыла жұмыс істеуде. Біз де ұлттық экологиялық сананы қалыптастырудан бастауымыз керек. Егер біз халқымыздың санасын Еуропадағыдай етіп өзгертпесек, бұл мәселе ары қарай ушығып, салмағы еңсемізді езе береді. Бұл хаттама неге Данияда қабылданды? Өйткені Дания – тап-таза. Оларда экологиялық проблема жоқ. Скандинавия елдеріне барып жүрсіздер. Не деген тазалық! – деп тамсанды депутат.
Ол қазақстандық ақпарат құралдары табиғатпен үйлесімде өмір сүруді насихаттамайтынына өкініш білдірді.
«Оның орнына не насихатталады? Киноларының өзінде жастар таңертең ұйқысын ашар-ашпастан, төсегінде жатып кофе ішкенді әуес көреді, соны бір жетістік санайды. Керісінше, жастардың ерте тұрып, төсегін жинап, үйін және ауласын тазалағаны жөн. Бұрын ауылда боз ала таңнан тұрған бозбалалар мал қорасын тазартатын, бойжеткендері есігінің алдын сыпыратын. Содан кейін ауыл тіршілікке кірісетін. Әрине, енді қазақ соған қайтып келсін деп айтпаймыз. Қаладағы өмірімізді жөндеуіміз керек. Әйтпесе, мынау «Бәйтеректің» түбіне барсаңыз, жастар балмұздағын жеп, қаптамасын көрінген жерге тастайды. Отырған отырғыш үстінде жегенін шашып кетеді. Ауылдан келген сол балалар. Біз де ауылдан келдік, бірақ бір шырпыны көшеге тастамайтынбыз. Себебі тазалық ауылда еді», – деді Қ.Сұлтанов.
Қазіргі заманғы мемлекетте экология министрі билікте жетекші рөл атқаруы қажет: «Ол идеологиялық жұмыс жүргізуге, сананы тәрбиелеуге тиіс. Министр өз қызметін шенеунік тұрғысынан емес, халық қамы тұрғысынан жасауы керек», – деді қалаулы.
Мәжіліс төрағасы бұл тұжырымды құптады. Қоршаған орта қоғам мен мемлекеттің қаншалықты ұзақ өмір сүретінін анықтайды.
– Шынында, енді осы министрліктің рөлі зор. Экология мәселелері – ұлтымыздың болашағының мәселесі. Экологиялық мәдениеттен бастап, өнеркәсіптік қауіпсіздікке дейінгі түйткілдер шешімін табуға тиіс. 90-жылдары елге шұғыл инвестиция тарту қажет болды. Бірақ ол жылдарда салынған зауыт-комбинаттар бүгінде – табиғатты ластаудың және көптеген ауру-дерттердің қайнар көзі. Экология министрлігі осыны қадағалап, бірінші болып дабыл қағуға, осы іспен кәсіби айналысуға міндетті. Табиғат пен азаматтар денсаулығына зиян келтіріп отырған кәсіпорындар алдына қатаң таңдау қоюға тиіспіз! Қазақстан артта қалған ел емес, мұнда ескі, лас технологияларды енгізуге жол бермеу қажет! – деді Нұрлан Зайроллаұлы.
Мәжіліс төрағасы алда жаңа Экологиялық кодексті әзірлеу кезінде жасқа тән жасампаздық пен жаңашылдық таныту қажетіне министр М.Мырзағалиевтің назарын аудартты: «Формалды көзқарас танытуға болмайды. Дайынсыз ба, әкеліңіз. Дайын емессіз бе, кейінге қалдырайық. Ертең ұялтпайтын құжат қабылдауымыз керек. Мағзұм Маратұлы, жас министр екеніңізді, жаңа келгеніңізді жиі қайталайтыныңызды білемін. Экологиялық кодекс – сіздің тарихи миссияңыз болады. Біз депутаттық корпус болып, көмектесуге әзірміз. Ал сіз жас министр ретінде 90-жылдардағы ауыр кезеңде амалсыз қолданылған, көнерген технологияларға жол берген ескі көзқарастар мен тәсілдерден аулақтаңыз!» – деп кеңес берді Мәжіліс төрағасы.
Мағзұм Мырзағалиев аға ұрпақ ақылына алғысын білдіріп, аманатқа қиянат жасамайтынын білдірді.