МОНОПОЛИЯ ҚҰРМАҚШЫ МА?
Өз мәселелерін шеше алмаған фермерлер Солтүстік Қазақстан облыстық кәсіпкерлер палатасына жүгінді. Фермерлер мен жеткізушінің пікірінше, қалыптасқан жағдай Қазақстан аумағында жұмыс істейтін ресми дилерлер тарапынан лобби жасаудан басқа ештеңе де емес. «Осылайша, олар елде ауыл шаруашылығы техникасын сататын монополиске айналуды көздеп отыр» деген пікірін білдірді Руслан Хасенов. Палатаның өңірлік кеңесі жанындағы агроөнеркәсіптік кешен комитетінің кеңейтілген отырысында осы мәселе бойынша тиісті органдардың өкілдері түсінік берді. Ал John Deere техникасын Қазақстанға ресми жеткізіп беруші «Еуразия Групп» компаниясының өкілдері неге екені белгісіз, бұл жиынға қатысудан бас тартыпты. Облыстық Мемлекеттік кірістер департаментінің бас маманы Сергей Чисенко түсіндіргеніндей, кеден органдары белгілі бір тауарды елге енгізуге рұқсат бере алмайды, әрі тыйым да сала алмайды. «Бұл мәселені шешу тек соттың құзыретінде. Кеден органдары Қазақстан және Еуразия тізіліміне енгізілген зияткерлік меншік нысандарына бақылау жүргізеді. Бұл жерде «ҚР кедендік реттеу туралы» кодекстің 198-бабы туралы сөз болып отыр. Аталған бап зияткерлік меншік тізіліміне енгізілген нысандарды Қазақстанға кіргізу мүмкіндігін реттейді. Онда құқық иеленуші он күн ішінде өз құқығын қорғау туралы сотқа талап-арыз түсірсе, кедендік ресімдеу тоқтатылады делінген. Бұл жерде біз өзімізге заң бойынша жүктелген делдал қызметін ғана атқарамыз. Рұқсатты тек құқық иеленуші ғана береді. Мәселені сот қана шешеді», – деп түсіндірді департамент өкілі. Облыстық Әділет департаментінің зияткерлік меншік құқығы жөніндегі бөлім басшысы Самат Тоққожин да «Тауар белгілері туралы» заң бойынша қорғалатын нысанды иесінің рұқсатынсыз ешкім пайдалана алмайтынын айтты. Әрі бұл жерде тауар белгісі ЕАЭО мүшесі болмайтын Канада аумағына енгізілгеніне тоқталды.ШАРУАҒА ТАУАР БЕЛГІСІ ЕМЕС, ТЕХНИКА ҚАЖЕТ
«Атамекен» кәсіпкерлер палатасы директорының орынбасары Марат Ысқақов фермерлер тауар белгісін емес, техниканы пайдаланғысы келетінін, John Deere-дың тауар белгісін өз еркімен ешкім ешқайда жапсырмағанын алға тартты. Фермерлер тіпті техниканың сыртындағы сол тауар белгісі делінген бұғының суретін бояп тастап ресімдегісі келетіндерін де жасырмады. Алайда бұл дертке дауа бола алмайды екен. Себебі мамандардың түсіндіруінше, техникалық құжаттаманың барлығында трактор John Deere-ға тиесілі екені көрсетілген. «Егер мен трактор жасап шығарып, оның сыртына бұғының суретін жапсырсам, тауар белгісін пайдаланған болар едім. Бірақ біз тауар белгісін қолданып отырған жоқпыз. Бұған дейін пайдаланылған техниканы сатып алдық. «Джон Дир Русь» компаниясына жазған хаттарымыздың бәрінде техниканың қолданыста болғанын тайға таңба басқандай жазып көрсеттік. Бірақ олар мұны елемей, көрсе де көрмегенсіп отыр. Жауаптарында тек жаңа техникаға қатысты шарттарын жазып, мемлекеттік органдарды адастыруда», – деді «Наследие Агро» ЖШС өкілі Сергей Колмаков. Сондай-ақ ол соңғы оқиғаларға байланысты Ресей Федерациясы бүгінде кез келген брендті елге енгізуге рұқсат бергеніне тоқталып, «Джон Дир Русь» қана неге соттасып жүргенін түсінбейтінін жеткізді. Жиынға қатысушылар бұл жерде ымыраласу белгілері бар деген күдіктерін білдірді. Фермерлер байқағанындай, бұған дейін «Еуразия Групп» ресми дилерімен текетіреске түскен агроқұрылымдарға ғана техниканы пайдалануға тыйым салып, басқаларына рұқсат беріліп отыр. Мәселен, бір контейнерде бір күнде бірге келген екі техниканың біреуі еш қиындықсыз ресімделсе, екіншісін ресімдеуге тыйым салынған. Әрі «Еуразия Групп Қазақстан» ресми дилеріне жүгіну қажеттігі көрсетілген. «Неліктен оған жүгінуім керек? Бұл жерде ымыраласу белгілері байқалады. Олар бұл нарықты монополияға айналдырмақшы. Бұл – қазіргідей қиын жағдайда кәдімгі диверсия. Біз енді 6 000 гектар жерге дән сіңіре алмаймыз, нәтижесінде аз өнім аламыз. Кейбіреулер мүмкін тіпті банкротқа ұшырар. Ел Президенті монополия болмасын дегеніне қарамастан, бизнесмендер бір-бірімен ауыз жаласып, біздің қиындықтарымыз арқылы байып қалмақшы», – деп наразылығын білдірді ауыл шаруашылығы тауарын өндіруші Сергей Колмаков. Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің Солтүстік Қазақстан облысы бойынша департаменті тергеу бөлімінің басшысы Айдархан Рақымов бұл мәселені зерделеп, бәсекелестікті қорғау туралы заңнаманы бұзушылық анықталса, шара қолданылатынын жеткізді. «Бұған уақыт керек. Әрине, біреулерге рұқсат беріп, басқаларға тыйым салу заң бойынша дұрыс емес», – деді ол. Солтүстік Қазақстан облыстық прокуратурасының аға прокуроры Егор Поляков та бәсекелестікті қорғау заңнамасын бұзушылық белгілері бар екенін айтып, тиісті агенттікке хат жолдауды, онда техниканың қолданыста болғанына баса назар аударуды ұсынды. Көктемгі дала жұмыстары таяп қалғандықтан, бұл мәселені тез арада шұғыл шешу керек. Сондықтан кәсіпкерлер палатасы екі аптадан соң осы сұрақты қайтадан қарастыратын болып келісті.Солтүстік Қазақстан облысы