«AMANAT» партиясының ХХІІІ кезектен тыс съезінде көтерілген мәселелердің бірі саяси ұйымның жанындағы қоғамдық кеңестердің жұмысын жандандыру болатын. Өйткені олардың кейбірі бірінің қызметін бірі қайталаса, енді біреулерінің нәтижесі төмен. Сол себептен қоғамдық кеңестердің саны ықшамдалып, құрамы жаңарды. Кеше Өңірлік даму бойынша республикалық қоғамдық кеңес жаңа құраммен алғашқы жиын өткізді.
Жиынды Парламент Мәжілісінің депутаты, қоғамдық кеңестің төрағасы Әмірхан Рақымжанов жүргізді. Оған онлайн байланыс арқылы барлық өңірдің өкілдері қатысты. Төраға көтеріліп отырған мәселенің маңызына назар аударта келе, бірінші сөз кезегін Индустрия және инфрақұрылымдық даму вице-министрі Еркебұлан Дауылбаевқа берді.
Инженерлік желіге қосу ісі құрылыс қарқынына ілесе алмай жатыр
Ресми дерекке сүйенсек, 2021 жылы елімізде 151,2 мың тұрғын үй (17,1 млн шаршы метр) пайдалануға берілген. Оның ішінде мемлекеттік инвестициялар есебінен 30,1 мың отбасы әлеуметтік тұрғын үймен қамтамасыз етілсе, «Отбасы банк» АҚ-на 18,4 мың жеңілдікті қарыз берілген. Тұрғын үй құрылысына 2,4 трлн теңге инвестиция тартылды. Бұл алдыңғы жылмен салыстырғанда 19,1 пайызға артып, барлық өңірде тұрғын үйді пайдалануға беру көлемінің өскені байқалады. Оның көшбасында Шымкент қаласы (156%), Қарағанды (125,2%), Павлодар (122,8%) облыстары тұр.
«Қажетті инфрақұрылымның және жер телімінің тапшылығына байланысты 2022 жылы тұрғын үйді іске қосудың жоспарлы көрсеткіштерін 18-ден 15,1 млн шаршы метрге дейін төмендету жоспарланды. Яғни, биылдан бастап біз жер ресурстарын тиімді пайдаланып, көше-жол желісін дамыту және қоғамдық кеңістіктердің сапасын арттыру мақсатында «шаршы метр құрылысын көбейту принципінен» жайлы өмір сүру ортасын қалыптастыруға көшуді жоспарлап отырмыз», – деді вице-министр.
Еркебұлан Дауылбаев мұны құрылыс қарқынды салынғанымен, оған инфрақұрылым тарту жағы кешеуілдеп жатқанын, тіпті жаңа ғимаратты инженерлік желіге қосу жылдарға созылып кететінімен түсіндірді. Осыған орай 2025 жылға дейін жеке тұрғын үй құрылысына арналған 235 мың жер учаскесін қажетті инфрақұрылыммен қамтамасыз ету жоспарланған.
Сондай-ақ кейінгі жылдары құрылыс нысандарының сапасына айтар арыз-шағым артқан. Енді құрылыстың ашықтығын қамтамасыз ету және бақылауды күшейту мақсатында жыл соңына дейін «Е-Құрылыс» ақпараттық жүйесі толық пайдалануға берілуі тиіс. Өткен жылдан бері осы жүйеде МСҚБ (мемлекеттік-сәулет құрылыс бақылауы) органдарының есептілікті тапсыру процесі мен бақылау тетігін автоматтандыру басталды.
Оның айтуынша, министрлік құрылысты бақылауды күшейту және сапасын арттыру үшін біз мемлекеттік бақылауды жоспарлаудан бастап, пайдалануға беруге дейінгі құрылыс процесінің барлық циклін қамтитын заңнамалық түзетулер дайындаған. Осыған байланысты құрылыс жобаларының сараптамасы негізінде қала құрылысы сараптамасы институтын енгізу мәселесі қарастырылып жатқан көрінеді. Бұл шарт аумақтарды салу кезінде тұрғындармен келісілмеген «шикі» жоспарларды бекітуге мұрша бермейтін болады. Бұдан бөлек, құрылыс циклінің барысы тұрақты түрде мемлекеттік бақылаумен қамтылмақ, сондай-ақ мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдары объектілерді пайдалануға қабылдау процесіне қатысады.
Бұл жайтты қоғамдық кеңестің төрағасы Әмірхан Рақымжанов та растады. Ол қазір Мәжіліс қарауына тұрғын үй құрылысына қатысты заң жобасы түскенін, ол қызу талқыланып жатқанын, егер Парламентте жобаның осы нұсқасы қабылданатын болса, онда қолданыстағы заңға 300-ге тарта өзгеріс енгізілетінін айтты.
Бағдарламаға енген ауылдар болашағынан үмітті
Міне, екі жылдан астам уақыт бойы республикада «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы жүргізіліп келеді. Бұл жоба «AMANAT» партиясының Жол картасына енгізілген. Сол арқылы ауылдықтардың өмір сүру жағдайын жақсартып, әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымын жетілдіру, мемлекеттік қызметтер мен әлеуметтік игіліктердің қолжетімділігін арттыру, тұрғындардың жайлы өмір сүру ортасын қалыптастыру мақсат етілді. Республика аумағындағы 6,2 мыңнан астам ауылдың 3,5 мыңы болашағынан үміт күттіретін елді мекен ретінде осы бағдарламамен қамтылды. Мұнда Қазақстандағы жалпы ауыл халқының 90 пайызы тұрады. Бұл жөнінде Ұлттық экономика вице-министрі Азамат Амрин мәлім етті.
«2025 жылға дейін 3,5 мыңнан астам ауылды жаңғырту үшін республикалық және жергілікті бюджеттерден 126,3 млрд теңге бөлінетін болды. Осы қаражатқа 1 мыңнан астам жоба іске асырылып, 480 ауылда 1,7 мың шақырым автомобиль жолдары, 1,3 мың шақырым инженерлік желілер және 302 әлеуметтік нысан жаңғыртылады»,– деді вице-министр.
Оның айтуынша, 2019-2021 жылдар аралығында ауылдық жерлерді дамыту үшін мемлекеттік және жекеменшік инвестицияның есебінен 1,2 трлн теңге инвестиция тартылған. Алдағы 4 жылда тағы 1,3 трлн теңге бөлу қарастырылған. Соның 670 млрд теңгесі «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы бойынша берілмекші.
Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, «Ауыл – ел бесігі» жобасы шеңберінде әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту бойынша батыс және оңтүстік облыстарға 27,4 млрд теңге сомасында қаражат бөлу көзделген. Осы қаражат есебінен салынатын, жаңғыртылатын және жөнделетін әлеуметтік нысандар – мектеп, аурухана, мәдениет үйі, спорт нысандары және тағы басқа объектілер іріктеліп алынды.
Биылға арналған республикалық бюджетті нақтылау шеңберінде қаржы бөлу мәселесі Парламент Сенатының қарауында жатыр. Жалпы, 3,5 мың ауылды жаңғырту бойынша «AMANAT» партиясының сайлауалды бағдарламасының 274 тармағы Үкіметтің тұрақты бақылауында тұр.
Жиналыс барысында АШК Қазақстандық іскерлік кеңес төралқасының төрағасы Арман Евниев, Ауыл аумақтарын тұрақты дамыту қоры жанынан құрылған өңірлік даму бағдарламасының жетекшісі Фатима Герфанова, тағы басқа лауазым иелері сөз сөйлеп, өз ойымен бөлісті.