Медицинасы озық Америкада шарбы майын сорып алу бойынша әр 5 мың операцияның біреуі өліммен аяқталады. Салдарынан жыл сайын АҚШ-та шамамен 75 әйел жантәсілім етеді. Қазақстанда ондай статистика жоқ. Алматыда липосакциядан төрт баланың анасы қаза тапқаны туралы дерек қоғамды дүр сілкіндіріп, пікірталас туғызды.
36 жасар әйел пластикалық хирургия клиникасы қызметіне жүгінген. Полиция департаментінің мәліметінше, Алматы қаласы тергеу басқармасы оның өліміне қатысты тергеу шараларын жүргізуде.
«Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің бірыңғай тізілімінде бұл іс Қылмыстық кодекстің «Медицина немесе фармацевтика жұмыскерiнiң кәсiптік мiндеттерiн тиiсiнше орындамауы» жөніндегі 317-бабы бойынша тіркелді. Сот-медицина сараптамасы тағайындалды. Адам өлімінің себебін сол анықтайды. Алдын ала нұсқа бойынша, өлім медицина қызметкерлерінің кәсіби міндеттемелерін лайықты орындамауы салдарынан болуы ықтимал», – дейді полиция.
Ал алматылық тәуелсіз сот-медициналық сарапшысы Тахир Халимназаров майдан арылудың осы түрінен бас тартуға шақырды. БАҚ хабарлауынша, ол соңғы бір жыл ішінде майдан арылту процедурасынан кейін дүние салған төрт әйелдің мүрдесіне сот-медициналық сараптама жүргізіпті. Т.Халимназаров олардың біреуі – көктемде, екеуі – былтырғы күзде, біреуі – бірнеше күн бұрын өлгенін хабарлады. Барлығы жас кетіпті.
«Төрт күн бұрын менің тексеруіме омырауы мен белі аумағына липосакция жасатқан ананың мүрдесі берілді. Жап-жас әйелдің осылай мерт болғаны өте өкінішті, ол туыс-туғанын, балаларын қуантып, қаншама жыл өмір сүретін еді. Тәуекелді процедураға бел бууы салдарынан опат болды», – дейді Алматы Сот сарапшылары палатасы басшысының орынбасары Тахир Халимназаров.
Ол жүйелі жолға қойылған осы операция пациенттердің өміріне үлкен қауіп төндіретініне сенімді. Өйткені липосакция соңы «май эмболиясына» душар етуі мүмкін. Сараптама жүргізу кезінде барлық құрбандардың өкпесі мен ми тамырларынан май тамшылары табылған.
«Операция барысында тері астының ұлпа қабығына арнайы зонд енгізіледі. Сол арқылы майды ерітетін дәрі құйылады. Содан соң май сорып алынады. Осы кезде қан тамырларына зақым келіп, үзіледі. Соның кесірінен май тамшылары күретамырға енеді. Ұсақ тамырларда 50 грамнан артық май жиналса, адам өміріне қауіп төнеді. Ешқандай да реанимация көмектеспейді. Тіпті пациент аман қалғанның өзінде мүгедекке айналу қаупі бар», – дейді сот-медицина сарапшысы.
Кейінгі уақытта тиісті жабдықтары жоқ жеке клиникалар да, косметикалық орталықтар да липосакция жасай бастайды.
«Әсіресе, 8 наурыз мерекесі қарсаңында көптеген нәзік болмыс иесі бой түзеп алуға тырысады. Әдемілікке ұмтылған жақсы, бірақ басты бәйгеге тігуге болмайды. Көптеген адам жарнамаға сеніп, майдан осы жолмен арылуды оңай көреді. Шынында, бұл өте күрделі операция, онымен тек жоғары білікті дәрігерлер ғана айналысуы тиіс. Медицина және косметология орталықтарының көбеюі нәтижесінде бұл операция тым қолжетімді болып кетті» деген Т.Халимназаров липосакцияға негізінен, 300 келіден артық салмағы бар сырқаттар ғана жүгінгені жөн дейді. Ал өзге адамдар диета, саламатты өмір салты, спорт арқасында артық салмақтан арыла алады.
Мамандар сорып алынған май уақыт өте қайта толатынын ескертеді. Нарықта «липосакцияның ең заманауи ультрадыбыстық әдісі» жарнамалануда. Хирург тері астына түтікше тығып, майды ультрадыбыспен «ұсақтайды» және жартылай еріген күйде сыртқа шығарады. Әйтсе де, бәрібір қауіп бар.
Елдос СЕНБАЙ
