2022 жылы әлемде 2,321 миллиард шина сатылған және көрсеткіш жыл сайын өсуде.
Болашақта шиналардың көлемі өсіп, салмағы ауырлайтыны және оларды жасауға материалдар мен ресурстар көбірек қажет болатыны newatlas.com сайтында жарияланған мақалада айтылған. Aikyn.kz танымал Michelin шиналары қалай өзгеретінін осы материалға сілтеме жасай отырып хабарлайды.
Фото Michelin сайтынан алынды
Трансұлттық Michelin корпорациясы 2030 жылға қарай 40% қайта өңделетін, ал 2050 жылға қарай тек 100% экологиялық таза шиналар жасаймыз деп уәде берді. Бұл Michelin-нен өндірісті тұтастай жетілдіруді талап ететін міндеттеме.
Италияда орналасқан корпорацияның ірі зауыты 925 000 шаршы метр аумақты алып жатыр, онда күніне 40 000 шина шығарылады. Қазіргі уақытта Michelin энергияны үнемдейтін және ұзаққа шыдайтын шиналар жасайды. Олардың сапасын автомобиль өндірушілері де, жүргізушілер де жоғары бағалайды. «Шындығында», – дейді корпорацияның автомобильдерге арналған жабдықтар жөніндегі вице-президенті Бруно де Фероди, – «бүгінгі таңда біздің экологияға қауіпсіз Michelin шиналарының электромобиль нарығындағы үлесі жалпы нарықтағы үлестің үштен бірін құрайды».
Фото Michelin сайтынан алынды
Заманауи шина өндірісі қоршаған ортаға айтарлықтай салмақ салатын ауқымды жүйе. «Енді біз шынымен бірге болуымыз керек», – дейді Michelin-нің бас директоры Флорент Менего. – «Біз бұрын бұл бағытта көп жұмыс жасадық, бірақ қазір бізде әлдеқайда жылдам жұмыс істеу барысында қоршаған ортамен үйлесімді сақтау керек. Материалдарды аз пайдалану, сонымен қатар өндірісте энергия шығынын азайту қажет. Біз үшін қоршаған ортаға тигізетін әсерімізді азайту кезінде өнімділікті төмендетпеу де өте маңызды».
Шиналар жасалатын шикізаттың өзінің де проблемасы айтарлықтай. Әрбір шина 200-ден астам түрлі ингредиенттерден жасалады, табиғи резеңкеден синтетикалық резеңкеге дейін, көміртекті қара және кремний диоксиді, текстиль бұйымдары, қоспалар мен металдар сияқты арматуралық материалдар. «Бүгінде материалдардың жетпіс пайызы мұнайдан келеді», – дейді ғылыми коммуникациялар және инновациялар директоры Сирил Роджер. Шынында да, бірнеше жыл бұрын шина құрамындағы жалғыз таза материал табиғи каучук болды, бірақ әлемдік шина нарығында ол зиянды болуы мүмкін.
Фото Michelin сайтынан алынды
Бүкіл әлем бойынша шиналардың шамамен 90%-ы жарамдылық мерзімі аяқталғаннан кейін қайта өңдеу үшін жиналады екен. Жақында корпорация жаңартылатын энергия бойынша 2030 жылға арналған мақсаттарына сәйкес келетін екі жаңа шина жасады: 45%-ы таза экологиялық заттардан тұратын автокөлік шинасы және 58%-ы табиғи таза заттардан жасалған автобус шинасы. Бұл шиналарда пайдалану мерзімі біткен шиналарды қайта өңдеп алынған техникалық көміртек қолданылады.
«Michelin-ге ғана тән керемет өнімділік деңгейлерін сақтаймыз» дейтін корпорация 2025 жылға қарай әртүрлі өлшемдегі экологиялық таза шиналар шығармақшы. Құрамында төрт құрылықта 85 зауыты бар, 132 000 адам жұмыс істейтін өндіріс Michelin шиналарын жеткізуде де, сатуда да тасымалдау шығындарын азайтуға назар аударады. Корпорацияның жылдық өнімділігі де таңғалдырады: жылына 9000-нан астам әртүрлі типтегі 200 миллион шина жасайды.
Фото Michelin сайтынан алынды
Michelin-нің 2030 жылға қарай белгілеген мақсаттары мынадай: 2010 жылмен салыстырғанда энергия тұтынуды 37%-ға азайту және СО2 шығарындыларын 50%-ға азайту. 2019 жылмен салыстырғанда суды үш есе аз тұтыну, органикалық еріткіштерді 50%-ға және өндірістік қалдықтарды 25%-ға қысқарту жоспарланған.
Бұл ішінара жасыл энергияға көшумен және компанияның үлкен зауыттарында күн батареяларын қолдануымен байланысты болғанмен корпорацияның технологиялық серпілісі маңызды рөл атқармақшы.
Керемет жаңашылдық – Michelin енді өздерінің шиналарының өндірісін қалай өзгерткенінде. Корпорация зауыттарында бұрын газбен қыздырылатын қазандар мен шина қаңқасын жоғары қысыммен сығымдауға керек буға көп көлемде су қолданылатын. Бұл процеске шина жасауға қажет энергияның үштен бірі жұмсалатын.
Жоғары қысымды буды қолдануды төмендегі видеодан көруге болады:
Жаңа технологияның көмегімен енді бұл процесс толығымен электрлік преске ауыстырылған. «Балықты бумен біркелкі пісіруге болады. Өйткені жылу біркелкі бөлініп, таралады», – дейді Michelin-нің өндіріс бойынша вице-президенті Пьер-Луи Дюбурдо. – «Пісіру уақыты шинаның өнімділігі үшін өте маңызды. Осылайша, бу өте ыңғайлы, бірақ өте тиімсіз. Біз электрлік сығымдауға көштік. Бұл өте қиын – тостерде балық пісіруге тырысуды елестетіп көріңіз. Оны сыртынан қуыруға болады, бірақ іші шикі, ыстықты біркелкі беру оңай емес. Сапа мен өнімділікті жоғалтпай осындай шина «пісіретін тостерді» құрастыру үшін бізге 10 жыл қажет болды».
Жаңа электрмен тығыздау технологиясы алдыңғы бумен сығымдағанға қарағанда алты-сегіз есе аз энергия пайдаланады, сонымен қатар суды тұтынуды айтарлықтай азайтады. Бұл технологияны корпорация қолданыстағы кептіргіштерінде қолданып, оны бүкіл әлемге тәжірибе ретінде таратпақшы. 2050 жылға қарай сығымдау жабдықтарының 70%-дан астамы толығымен электрлік болады.
Шина жасау процесін толық мына видеодан көруге болады:
Корпорацияның үлкен зауыттарында жасанды интеллект пен роботтарды қолдану тренді ерекше белсенді енгізілуде. Зауыт аумағында доңғалақтарды тасымалдау роботтарға жүктелген, робот-манипуляторлар шиналарды сығымдау аппараттарына көтеріп, дайындарын шығарады. Жаңартылған Iris жасанды интеллект сапаны бақылау жүйесінде инженерлерге ақауларды анықтауға көмектеседі. Автономды электрлік тіркемелер зауыт аумағында үлкен көлемдегі өнімдерді тасымалдайды.
Фото Michelin сайтынан алынды
Бүкіл әлем таза энергияға және жасыл экономикаға көшкен кезде ірі трансұлттық корпорациялар үлгі болып, жаңарудың драйверлері болуы керек. «Жәй қоғамдық ұйымдар мақсатына жете алмайды, – дейді Италиядағы зауыттың бас директор Флорент Менего. – «Ірі корпорациялар керек. Корпорациялар қызмет немесе өнім болсын, бірдеңе өндіру үшін қаражатты біріктіруге құрылған. Менің ойымша, әлемдегі үлкен проблемаларды шешуде корпорациялар өте қажет. Олар заттарды біріктіруді, жаңашылдық енгізуді және пайда табу жолдарын біледі. Осылайша олар жаңашылдыққа инвестиция жасай алады».
Шина жасау нарығындағы кез келген экологиялық тазалыққа ауысу тек технология мен корпоративтік міндеттемелерге, халықаралық ережелерге, ынталандыру мен стандарттарға ғана емес, сонымен қатар жеке шина сатып алушылардың шешіміне де байланысты. Сонымен бірге, нарықтағы көшбасшылардың ұстанымдары да әлемдегі экологиялық тепе-теңдікті сақтауға қосатын үлесіне де байланысты.