Осы орайда біз әлеуметтік желі арқылы әскери қызметтің күнделікті тіршілігін көрсетіп, жастардың бойындағы жігерді жануға жұмыс істеп жүрген әскери мобилографтарды әңгімеге тарттық. Олардың көзге көрінбейтін жұмысының артында ұрпақ тәрбиелеудегі орасан зор еңбек жатқанына куә болдық.
Идеологиялық жұмыс жемісін беріп келеді
Ұлттық ұлан сапындағы сарбаздардың мойнына жүктелген жауынгерлік міндеттердің қатары көп. Мәселен, олар халықаралық маңызды шаралардан бастап елдегі түрлі мерекелік жиындар кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз етіп, күн сайын ел тыныштығын күзету керек. Сондай-ақ Ұлттық ұлан бөлімшелері сотталған әйелдердің, кәмелетке толмағандардың жазасын өтеуіне арналған қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерін, түрмелерді және тергеу изоляторларын қоспағанда, қылмыстық-атқару жүйесінің қауіпсіздігі орта, барынша жоғары, төтенше және аралас мекемелерін күзетуді қамтамасыз етеді. Тіпті, маңызды мемлекеттiк объектiлердi және арнайы жүктердi күзетуге де қызмет көрсететін оларға төтенше жағдайлар оқиғаларының алдын алу да қоса жүктеледі. Ал арнайы мақсаттағы «Б» бөліністері ел аумағында қарулы қылмыскерлерді залалсыздандыру, заңсыз әскерилендірілген немесе қаруланған құрылымдар, ұйымдасқан қылмыстық топтардың әрекетіне тосқауыл қоятын арнайы операцияларға қатысуы тиіс. Міне, Ұлттық ұлан сапындағы әскерилердің атқарып отырған осындай маңызды қызметтері туралы бейнежазбаны бүгінде Инстаграм әлеуметтік желісіндегі national_guard_kaz парақшасынан көруге болады. Ұлттық ұланда баспасөз қызметінің маманы болып қызмет істейтін Мақсат Насыр ресми парақшаны өзі жүргізіп, мобилограф ретінде әртүрлі видеоролик түсіреді.
– Әлеуметтік желідегі парақшамызды жасөспірімдер мен жастарды әскери қызметтің қыр-сырымен таныстырып, Отан қорғауға шақыру үшін аштық. Қазір де тек сол мақсатта бейнероликтер түсіреміз. Әскери салаға ауысып келгеніме бір жыл болды. Бірақ ер азамат болған соң әскери өмірге бала күннен қызығып өстік. Оның үстіне, бұрын «Жетісу» телеарнасында «Ел қорғаны» деген хабарда жұмыс істедік. Содан бері әскерге деген қызығушылық артып, қоғамдағы сарбаздың оң имиджін қалыптастыруды мақсат еттім, – дейді Мақсат Насыр.
Әскерилердің күндегі қызметін көрсету үшін көп техниканың да қажеті жоқ секілді. Себебі мобилограф ұялы телефоны арқылы да видео түсіріп, монтаждап, желіге салуға мүмкіндік көп. Сөйтіп жүріп-ақ бір жылдың ішінде Ұлттық ұланға кіретін барлық қызмет түрлерін шолып, желі қолданушыларына таныстырып шығыпты. «Жыл сайын өтетін түрлі оқу-жаттығулардан бастап түзеу мекемелеріндегі қарауылдық қызмет, ішкі қауіпсіздіктің қалқанына айналған сарбаздардың күнделікті жұмысын да жеткізуе тырыстым. Ұлттық ұлан дегенде елдің ішкі қауіпсіздігі елестейді. Көпшілік концерттерде немесе халықаралық жиындарда тікеден тік тұрып қызметте тұрған сарбаздарды көреді. Алайда арнайы жасақтағы жігіттер мен кинологтардың оған дейін оқиға орнына барып тазарту жұмыстарын жүргізіп келетінінен хабарсыз. «Тойдың болғанынан боладысы қызық» болатыны секілді, шараға дейін олар халықтың қауіпсіздігі үшін қыруар жұмыс атқарады. Ата-ана үшін баласының амандығы, оның не ішіп, не киіп жатқаны маңызды. Сондықтан біз ата-анасының сұрақтарына жауап беру үшін күн сайын сарбаздың сәлемін, олардың күнделікті режимін, тамақтанып жатқан сәтінен қызықты видеороликтер түсіріп отырамыз», – дейді ол.
Бастапқы кезде «әскери салаға қызығатындарды қалай жинаймыз?» деп бас қатырған сәттер де болған. Бірақ әлеуметтік желідегі жазбаларға қызығушылық танытып, күнделікті пікір қалдыратындардың саны күн сайын өсіпті. Қазір ресми парақшаның 69 мың жазылушысы бар. Олардың арасында Отан алдындағы міндетін атқарып, елі мен жерін қорғағысы келетін жастардан жиі хат келеді. Сондықтан мобилограф әлеуметтік желідегі идеологиялық жұмыстар өз жемісін беріп келе жатқанын жеткізді. Десе де, әрбір бейнежазбаны жарыққа шығарар алдында жеті рет өлшеп, бір рет кесу дұрыс деген сөз. Өйткені жұрттың назарына ұсынуға болмайтын әскери құпияға абай болу аса маңызды.
«Парақшамызда тікелей эфирлерді де ұйымдастырып тұрамыз. Мысалы, сарбаздардың ант беру рәсімін міндетті түрде тікелей эфирде көруге болады. Ондай кезде қаралым жинаушылардың орташа саны 30-50 мыңға дейін жетеді. Бұл 69 мың жазылушысы бар парақша үшін желінің алгоритмі бойынша жақсы көрсеткіш. Әрбір жазбадан соң кері байланысқа шығып жататын жазылушылар да көп. Ұлттық ұлан сапына қызметке тұруға сұранатындар бар. Әсіресе, Құрмет қарауыл ротасына қызығушылық танытатын жігіттер жетерлік. Сосын былтыр арнайы жасақтың балаларымен бірге сұранып, Жамбыл, Түркістан, Қызылорда облыстарындағы «Қарасора» жедел алдын алу шарасынан арнайы репортаж жасадық. Өте жақсы қаралым жинады. Жасақ жігіттерінің қызметіне тәнті болғандардан оң пікірлер келіп түссе, ата-аналары, жақындары байланысқа шығып өз балаларын да осы қызметте көргісі келетіндерін айтып хат жазды», – дейді Мақсат Насыр. Мұндай әдемі кадр түсіру үшін мобилограф кейде дрон мен бейнестудияның көмегіне жүгінеді. Бәрінен маңыздысы кадрдың сәтті шығуы кәсіби жеделдік пен ашықтық қағидасын ұстануға байланысты. Әлеуметтік желідегі әскери тәрбиенің маңызын арттыру жұмысы мұнымен тоқтап қалмайтынын айтқан ол: «Алдағы уақытта Ұлттық ұлан сарбаздары туралы қысқаметражды фильм түсіру ойда бар» деп отыр.
Халыққа көзбояушылық ұнамайды
Қорғаныс министрлігіне қарасты Астанадағы Құрлық әскерлерінің құрамындағы 68665 десанттық-шабуылдаушы әскери бөлімінің бүкіл тынысын жұрт бұл күні Тик ток желісіндегі «Столичная бригада в/ч 68665» парақшасынан көріп отыр. Әскери бөлімшедегі тіршіліктің тамырын телефон арқылы жұртқа көрсетіп, жастардың жігерін жануға, Отан қорғаудағы міндетті мақсат еткісі келетіндердің қатарын көбейтуге жұмыс істеп келе жатқан аккаунтқа 38 мың оқырман жазылған. Ал олардың күнделікті хаты мен ұсыныс-тілектеріне жауап беріп, күн сайын сарбаз өмірін сымсыз телефонға түсіретін кәсіби мобилограф емес, қарапайым әскери қызметкер болып шықты.
Әскери бөлімнің мәдени бос уақыт орталығының бастығы, капитан Әлихан Касенов әлеуметтік желідегі әскери бөлімнің парақшасын ашқанына бір жыл болыпты. «Бұл парақшаны ашудағы мақсат – жастар арасында үгіт-насихат жүргізу, олардың әскери өмірге деген қызығушылығын арттыру. Алғашында аккаунт ашу оңайға соққан жоқ. Себебі Қорғаныс министрлігінің бұйрығы бойынша бөлімшеде ұялы телефон ұстауға болмайды. Сосын бейнеролик түсіретін кезде әскери тәртіппен жүріп қалған жігіттерді камера алдында жүріп-тұрғызу қиын еді. Көбісі камерадан қашады. Дегенмен алғашқы бейнероликтен кейін-ақ әлеуметтік желіде оң пікір жазған оқырманның көптігін аңғардық. Қазір әскерилердің өздері сұранып, өз бөлімшелеріндегі қызметті көрсетуді сұранып жатады. Жақында бейнероликке түскен 15-20 әскери қызметші келіп алғысын айтып жатыр. Әскери қызмет болған соң тәулік бойы қызметте тұрады. Ондай кезде отбасында түсінбестік болуы заңдылық. Ал өз жолдасын, баласын желіде көріп жанұя мүшелері арасында түсініктіп орнапты. Кейбіреуі достарының алдында абыройы артып, жора-жолдастарының арасында маңызды қызметте жүргенін мақтаныш ететіндер бар. Күнделікті әскердегі өмірді, сарбаздардың тыныс-тіршілігін барынша ашық беруге тырысамыз. Балаларының Отан алдындағы міндетті орындап жатқанын мақтан етіп, жылы лебізін білдіріп жататын ата-аналар бар», – дейді Әлихан Нұрымжанұлы.
Әлеуметтік желіде аккаунт жүргізуді әуесқой ретінде бастаған Әлихан қазір тәжірибелі мобилографтардың өзін шаң қаптырып, операторлыққа әбден машықтанған. Өзінің айтуынша, халыққа көзбояушылық ұнамайды. Сондықтан сарбазды шынайы өмірін көрсетуді бірінші кезекке қоятын ол: «Біздің парақшадағы бейнежазбалар арнайы дайындықсыз түсіріледі. Біз көрерменге көзалдау жасағымыз келмейді. Сол үшін барлығы тосыннан түсірілген. Мысалы, жақында сарбаз асханасы туралы ролик түсірдім. Бір түнде ғана 700 мың қаралым жинады. Оқырмандардың тарапынан «комиссия келгендегі тамақ мәзірі», «арнайы түсірілген» деген пікір жазғандар бар. Шын мәнінде бұл видео тосыннан түсірілді. Таңертең жұмысқа келсем, сарбаздар асханаға кіріп жатыр екен, түсіре салдым. Бұл видеоны бірнеше сайттарда да көрсетті. Шынайы шықпаған дүниені оқырманның өзі де көргісі келмейтін еді. Біз әскердегі өмірді ғана көрсетпейміз, жастар арасындағы трендтерге қатысамыз. Мысалы, таяуда сондай бір видеоролик бір дегеннен 1 млн 300 мың қаралым жинады», – дейді.
Бүгінде әскери бөлімшенің әлеуметтік желідегі парақшасы тәулік бойы тынбайды. Бір тәулік қаралмай қалса, хат қоржынға келген хаттарды оқудың өзіне біраз уақыт кетеді екен. Ал әрбір оқырманның сауалына жауап беруге әскери қызметкердің уақыты шектеулі болғандықтан, кейде оқырман сұрағына кешіктіріп жауап беруге тура келеді. Айтпақшы, әскери бөлімшенің әлеуметтік желідегі парақшасы да темірдей тәртіпке бағыну керек. «Азаматтық өмірдегі блогерлер секілді кез келген дүниені өз бетімше сала алмаймын. Түсірген бейнероликті алдымен бөлім командирі, тәрбие жөніндегі орынбасар, құпия бөлімдердің бастықтары көреді. Құпия ақпараттың бар-жоғы тексерілген соң ғана саламыз. Сосын бізге келген хаттар мен пікірлерге де сараптама жасаймыз. Бірақ теріс пікірлерді де ешқашан өшірмейміз», – дейді ол.
Әскери бөлімшенің оқырмандарының арасында десантшы атанып, арнайы мақсаттағы бөлімшелерге жұмысқа тұрғысы келетіндер көп. Олардың арасында әскери қызметке қызығатын қыз балалар да бар. Ал қазақ әскерінің келбеті саналатын десантшы-шабуылдаушы бригаданың бүгінгі келбетіне қызығушылық танытушылардың жас айырмашылығына келсек, жазылушылардың 76 пайызы – еркектер, ал әйелдердің үлесі – 24 пайыз. Оның ішінде 18-24 жастағылар – 28, 25-34 жас аралығындағылар – 38, 35-44 жастағылардың үлесі 22 пайызды құрайды. Парақшаның 91 пайыз оқырманы қазақстандықтар, 54 пайызы украин, 3 пайызы қырғыз, ал Беларусь пен Өзбекстан 1 пайыз екен. Алайда оқырман арқылы аккаунтты коммерциялық мақсатта қолданудың қажет емес екенін айтқан Әлихан Нұрымжанұлы: «Бізге ақша табу мақсат емес, бізге керегі сол, қоғамдағы әскер туралы қатып қалған қатаң түсінікті жойып, жастарды патриоттық рухта тәрбиелеу», – дейді. Сондықтан да болар, Қорғаныс министрлігі арасындағы ресми парақшалардың арасында ол жүргізетін әлеуметтік желідегі аккаунттың қаралымы жоғары.
Жадыра МҮСІЛІМ