Ауыл шаруашылығы – эко­но­ми­каның бір бөлшегі ғана емес, ұлт­тық қауіпсіздіктің де алғы­шар­ты. Сондықтан да мұндағы ме­ха­низмдер, соның ішінде қаржылай те­тіктер де жоғары тиімділікпен жү­зеге асырылуы тиіс. Сондай ұйым­ның бірі – «ҚазАгроҚаржы» ак­ционерлік қоғамы.
Жаңа облысқа дем берген қаржы ұйымы
736
оқылды

Ширек ғасыр тарихы бар ком­пания елімізде жаңа әкім­шілік бір­ліктер ашы­луына орай қана­тын кеңге жайып келеді. Сондай өңірдің бірі – Абай облысы. Ұлы ақынның туған топыра­ғында жұ­мысын бастаға­нына аз уақыт бол­ғанына қара­­мастан, қаржы ұйы­мы жемісті еңбек етіп келеді. Мә­селен, Абай облыстық филиа­лы 2022 жылдың желтоқсан айын­да құрылған. Семей қала­сын­да орналасқан бөлімше 2023 жылдың басынан бері об­лыс­тың кәсіпкерлік субъектілерін жалпы сомасы 7 043 млн теңге болатын 380 бірлік ауыл шаруа­шылығы техника­сын сатып алуға қаржы бер­ген. Сондай нысан­дардың бі­рі – 2013 жылы отбасы­лық шаруа қо­жалығы ретінде құ­­рылған «Ата­су» ШҚ. Он жыл бұ­рын Ая­гөз ауда­ны Мыңбұлақ ауы­лында шаруашылық қызметін бастаған бұл қожалық бидай, сұлы, арпа және тағы басқа да дақылдар егу­ге ден қойған. Ауыл шаруашылы­ғы техникасын үнемі жаңартып оты­ратын «Атасу» шаруа қожа­лы­ғы осы уақытқа дейін «Қаз­Агро­Қаржы» АҚ-мен етене әріп­тес­тікте қызмет етіп, 700 миллион тең­ге­ден астам со­маға ауыл ша­руа­­шы­лығы тех­ни­касын сатып ал­ған. Олар – трак­торлар, тұқым сеп­кіштер, ком­­­­­­­­­­­байн­­дар және та­ғы басқа да ауыл шар­уа­­­­­­­шы­­­­лығы тех­ни­­ка­­лары. Шаруашы­лықпен қ­атар, мар­кетинг қызметін де жол­ға қойған қожалық бас­шы­лығы бұл қызмет­тің ақпараттарын шебер пайдала­нып, өнім өткізу кезінде төлем қабілеті жоғары, сенімді сатып алушыларды таң­дай­ды, өз өнім­де­рін ұтымды ба­ға­мен са­та­ды. Одан бөлек, «Атасу» ШҚ жыл сайын Астана, Алматы жә­не Абай облы­сындағы қала­­лар­да өтетін ауылшаруа­­­­шылық жәр­мең­ке­леріне қатысады. Шар­­уа қожа­лығының өңірдің эконо­ми­­­­­касы­­на, әлеуметтік жағдайына да қол­­­­­­­­­дауы үлкен. Мысалы, Аягөз қаласының да­муына қосқан үлесі үшін 2018 жылы «Аягөз мақта­ны­шы» медалімен және грамо­та­сымен марапатталған, Мың­бұ­­лақ ауылдық округінің әкімі Ж.Есен­жаро­­ва­ның көп жылғы адал ең­бегі үшін алғыс­­хат­­­­тарын алған. 

Әрине, бұл жетістіктерде біз сөз етіп отырған «ҚазАгроҚаржы» компания­­сы­ның да үлесі бар. Осы­­дан 24 жыл бұ­­рын құрылған шақта ауыл шаруашылығы сала­сындағы басты мәселе – техника пар­­­кін жаңарту мис­сиясы жүк­телген қар­жы ұйымы содан бері «Са­палы және бәсе­келі лизингтік қыз­меттер ұсыну жо­­­­лы­мен Қа­зақ­стан Республикасының агро­өнер­кәсіптік кешенін тех­ника­лық жарақтандыруға жәр­­­дем­десу» мін­­детінен айныған емес. Енді бү­гінде ол Қазақ­стан­ның ауыл шаруа­шы­лы­ғын­дағы лизинг на­ры­ғында көш­басшыға айны­лып отыр. Бұл са­ланы қа­зіргі заманғы және жо­ғары техно­логиялық тех­ни­­ка­мен қа­жет­тілігіне қарай қам­­­­­­­­­­­та­масыз етіп ке­­­леді. Қоғам Жар­­­­ғ­ы­­сында көр­сетілген ке­­­лесі­дей қыз­мет түр­лерін жүзеге асы­­­­­ру­да. Бүгінде ком­­­­па­­нияның Қа­зақ­­­­станның бар­­­­­­лық ай­­­­мақ­­­­­тарын­­­­­да 15 филиа­лы бар, еншілес кәсіпорындары жоқ. Құрылған 1999 жылдан бас­тап «ҚазАгро­Қаржы» АҚ агро­өнер­кәсіп ке­шеніне 1 333,4 млрд тең­ге ин­вес­тиция құй­­ған екен. 2000 жыл­­­­­­дан бергі лизингке алын­­ған тех­­­ни­­ка са­ны – 73,5 мың бір­лік. Биыл­ғы 1 тамыз күн­гі жағ­дай бойынша оның 11 856 бел­сенді қарыз алу­шысы бар.

Осынау жетістіктердің таби­ға­тына терең үңіле түсер болсақ, «Қаз­Агро­Қар­жы» АҚ ұсынатын бағдарламалардың кең ауқымы ауыл шаруашылығы қажет­тілік­тері үшін кез келген дерлік маши­­наларды немесе жабдық­тарды са­тып алу­ға мүм­кін­дік береді. Со­­ның ішінде «Экс­пресс лизинг» не­месе «Мастер лиз­­инг» сияқты ар­найы бағдарламалар тұ­ты­­­­ну­шылар үшін техника паркін жаңар­­­туға керек міндетті шығын­дарды дұрыс жоспарлауда үлкен кө­мек. Мәселен, «Экспресс ли­зинг» бағдарламасы бойын­ша өтінімді қарастыру мерзім – 5 күн! Қазақстанда мұндай жыл­дам шешімді тек «ҚазАгро­Қар­жы» акционерлік қоға­мы ғана ұсына алатынын мақтаныш­пен атай кету керек. 

Ал «Мастер лизинг» бағдар­ламасы ар­қылы бір жылға несие желісін ашуға болады. Бұл одан кейінгі несиелеу про­це­сін жеңіл­детеді. Лизингтің стандартты шарт­­тарынан бөлек компа­ния­ның «Жеңіл­­­­детілген лизинг» бағ­дарламасы бар. Ол арқылы ауыл шаруашылығы тауа­­рын өнді­рушілер үшін мемлекеттік қол­­дау бағдарламасын сәтті жүзеге асы­руға болады.

2023 жылдың 26 маусымында «Өзі­міздің жем», «Қазақстанда жа­­сал­ған», «Жа­сыл өнім», «Жеңіл­­­­­­­­­­дікті лизинг» сияқ­­­­­­­­ты 4 бағ­­­­­дарлама іске қосылды. Мал шаруа­­шылығының азық базасы­на қа­­­жет­­­­тілігін қамта­масыз етуге, ауыл шаруа­шылығы жануар­ларының өнімді­­лігі мен мал өнім­дерінің көлемін арттыруға ба­­­­ғытталған «Өзіміздің жем» бағ­­дар­­­­­­­ла­­­масын жүзеге асыруға 20 млрд теңге бө­лін­­ген. Ал «Қазақ­стан­да жасалған» бағ­­­дарламасы отан­дық өндірістен немесе құрау­дан шыққан ауыл шаруа­шылығы тех­никасын лизингке қаржы­лан­дыруға ба­ғытталған. Бағдар­ла­ма­ны қаржы­ландыруға 15 млрд  тең­­­­г­е жұм­сал­мақ. «Жа­­­сыл өнім» бағ­­­­дар­­л­­а­масы әле­уметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерін (көк­өніс­тер, жеміс-жи­дектер, қант қы­зыл­ша­­­­­сы) өнді­рушілерді жеңіл­­дікпен қар­жы­­ландыруды мақсат етеді. Оны жүзеге асыруға 10 млрд теңге қа­растырылып отыр.

«ҚазАгроҚаржы» АҚ мем­ле­кет бас­шысының саясатын бел­сен­ді түрде жүзе­ге асырып, тех­ни­ка сатып алуға лизинг беру ар­қылы Қазақстанның агроөнер­кә­сіп кешенін нығайтуға жан-жақ­ты кө­мек көрсетуде. Компа­ния 1999 жылғы 28 жел­тоқсанда Қазақстан Республикасы Үкіме­тінің «Ауыл шаруашылығының кейбір мәселелері туралы» 1999 жыл­­ғы 24 қара­шадағы №1777 Қау­лысына сәйкес ауыл шаруа­шы­лығындағы негізгі мә­се­ле­лер­дің бірі – техникалық парк­ті жаңар­ту жағдайын шешуге кө­­мектесу мақсатында құрылған. 2022 жылдың 25 шілдесінен бас­тап компания – «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ-ның еншілес ұйымы. Өз кезегінде «Аграрлық несие корпо­рациясы» АҚ-ның Жа­лғыз акционері – «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі. Ком­­пания өз қызметін «Акцио­нер­лік қоғамдар туралы» заңға жә­не әлемдегі корпоративтік бас­қа­рудың үздік тәжіри­бесіне сәй­кес жүзеге асырады. Қоғам жал­ғыз акционердің мүддесі үшін жұ­мыс істейді, жалғыз акционер мен Директор­лар кеңесіне есеп береді.