Шаһар аумағын түгел ыстық сумен қамту бірінші кезекте қыруар қаржыға тірелетіні белгілі. Соның салдарынан, Кеңес кезеңінен бермен қарай бұл түйткілдің түйіні тарқатылмай, кейінге шегеріле берді. Ал ыстық судың азабын тартқан ағайын су жылытқыш құрылғының көмегіне жүгінуге мәжбүр болды.
Ел Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы былтырғы қазан айында өңірге жұмыс сапарымен келіп, Сыр шаһарының дамуына оң бағасын берген еді. Сол кезде қаланы ыстық сумен қамтамасыз ету жайы да қозғалып, осы мәселе төңірегінде нақты тапсырмалар жүктелген болатын. Соған орай Сыр халқын толғандырған мәселе биыл оң шешімін тауып, үзілген үміт қайта жалғанды. Мемлекет басшысының тікелей қолдауымен облыс орталығын ыстық сумен қамту жобасы бастау алғанын естіген жергілікті жұртшылықтың қуанышында шек жоқ. Бұл жұмыстардың бастамасына Үкімет резервінен 11 млрд теңге қаржы да бөлініпті. Осы қаржыға тиісті жұмыстар атқарылып, жыл аяғына дейін 186 көпқабатты тұрғын үй ыстық су жүйесіне қосылады деп жоспарланып отыр.
Аталмыш жобаны жүзеге асыру міндеті «Байқоңыр» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясына артылып отыр. Корпорация тарапынан міндетті жұмыстар межелі уақытында жүргізіліп жатқанын, алаңдауға еш негіз жоқ екенін жеткізді.
«Мемлекеттік сатып алу конкурстары нәтижесінде «Мелиаратор» ЖШС, «BSG инженеринг» ЖШС және «Көкшетаугидрогеология» АҚ жеңімпаз ретінде анықталып, бүгінде аталмыш мердігер мекемелер тұрғын үйді ыстық сумен жабдықтау жұмыстарын жүргізуде. Алдағы уақытта дайын үйлерге ыстық су осылай кезекпен қосыла береді. Жалпы, қала бойынша ыстық су толығымен жылдың соңына дейін іске қосылады», – деді бұл жайында «Байқоңыр» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясының Ыстық сумен жабдықтау басқармасының басшысы Бауыржан Күшенбаев.
Басқарма басшысының мәлімдеуінше, жоспарлы жұмыстар 2 кезең бойынша жүргізіледі. Бірінші кезеңінде биылға 186 үйге ыстық су тарту жұмыстары жүргізілсе, екінші кезең бойынша 2025 жылы 250 үйді орталықтандырылған ыстық сумен қамту жоспарланған.
Жуырда Президент жанындағы орталық коммуникациялар қызметінің көшпелі брифингінде Қызылорда облысының әкімі Нұрлыбек Нәлібаев осы жобаға қатысты ой-пікірін кеңінен түсіндіріп өткен болатын. Брифингте мәлім болғандай, аталмыш жобаны келер жылы толық аяқтау жоспарда тұр. Жалпы құны 26,2 млрд теңгені құрайтын бұл бастамаға биылға бөлінген 11 млрд теңге қаржы игеріліп жатыр. Келер жылы 16 млрд теңге бөлініп, қалған жұмыстар атқарылатыны мәлім болды. Нәтижесінде, 2025 жылы қаладағы көпқабатты тұрғын үйлер түгел ыстық су желісіне қосылады деп күтілуде.
Облыс басшысы өз сөзінде қала аумағында ыстық су жүргізу жұмыстарымен қатар мамандар тарапынан көпқабатты үйлерді жөндеуден өткізу, жертөлелерді кәріз суынан тазалау жұмыстары да қарқын алғанын мәлімдеді.
Негізінен, игі бастаманы жүзеге асыруда «AMANAT» партиясы тарапынан тұрақты түрде бақылау жүргізу жолға қойылған. Бұл тұрғыда партияның облыстық филиалы жанындағы Өңірлік даму жөніндегі аймақтық кеңес мүшелері бағамдау жұмыстарын жүргізіп тұр.
«Бүгінде Қызылорда қаласын орталықтандырылған ыстық су жүйесіне қосу жұмыстары қызу қарқын алды. Қазірдің өзінде игі істің игілігін көрген тұрғындар да бар. Бұл тұрғыда партияның облыстық филиалының ықпалымен Өңірлік даму жөніндегі аймақтық кеңес мүшелері бұған дейін қала аумағындағы көпқабатты тұрғын үйлерді орталықтандырылған ыстық суға қосу және оны жүргізу бағытындағы жұмыстарға партиялық бақылау жасаған болатын. Соның негізінде тұрғындарға түсіндірме жұмыстары да жүргізілді. Нәтижесі көз қуантады. Мониторингтік топ жұмысы алдағы уақытта да жалғасын табады», – деп түсіндірді облыстық партия филиалының баспасөз қызметі.
Ыстық су арманына айналған аймақ тұрғындарының игі іске алғыстан басқа айтары жоқ. Тек тиісті жұмыстар сапалы жүргізіліп, игілігін ел көрсе деген тілегін жеткізіп отыр.
«Көп жылдан бері бұл мәселе толғағы жеткен тақырыпқа айналған еді. Сәтін салып, биыл түйткілдің түйіні тарқатылды. Ендігі кезекте міндетті жұмыстар межелі уақытында талапқа сай жүргізілсе екен дейміз. Құзырлы орындардың айтуынша, халықтың ыстық суға қолын малып отыратын күн алыс емес сияқты. Су жылытқыш құрылғымен жан бағып отырған жамағаттың күткені де осы», – дейді қала тұрғыны Сапарбек Ерімбетов.
Жалпы, мамандар ыстық су жүйесіне қосылу арқылы тұрғындар артық шығын төлеу азабынан құтылатынын да алға тартып отыр. Нақты айтқанда, орталықтандырылған ыстық су жүйесіне жұмсалатын шығын тұтынушыларға электрлі су ысытқышқа қарағанда едәуір тиімді болмақ. Мәселен, бүгінде халық су ысытқыш қондырғысы арқылы 50 литр суды ысытуға орта есеппен күніне 2 кВт, яғни 1 айда орта есеппен 2 м3 су пайдаланғанда 1 айға шамамен – 1 565,6 теңге төлейді екен. Ал жылу энергиясы арқылы су ысыту жүйесі арқылы тариф бойынша 1 м3 – 172,03 теңгеге шығады. Яғни, орта есеппен тұтынушы 2 м3 ыстық суды пайдаланғанда (1 м3 тарифі су, кәріз – 43,1 теңге, 49,69 теңге) қоса алғанда орташа есеппен шамамен – 529,66 теңге жұмсайтынын тілге тиек етеді. Сонымен қатар тиісті жұмыстар талапқа сай жүргізілсе, Сыр халқы ыстық суды жыл он екі ай пайдаланады.
Ербақыт ЖАЛҒАСБАЙ,
Қызылорда облысы