Мәселен, Конституция азаматтардың мемлекеттік мекемелерге, сондай-ақ жария функцияларды жүзеге асыратын басқа да ұйымдарға өтініш беру құқығына кепілдік береді. Өтініштерді қабылдау ҚР азаматтарының мемлекеттік органдарға өтініш берудегі конституциялық құқығын іске асыруға байланысты ұйымдастырылады. Сондай-ақ лауазымды адамдар арасындағы өзара қарым-қатынас тәртібін құқық қорғау органдары бөлімшелерінің қызметкерлері белгілейді. Ал құқық қорғау органдары жүйесінің регламенті азаматтарды қабылдауды жүзеге асыруға, жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін уақытылы әрі толық қарауды және олар бойынша шешімдер қабылдауды қамтамасыз етуге бағытталған.
Жаһанды цифрландыру кезеңінде құқық қорғау органдарына жеке және заңды тұлғалар жазбаша өтініштерден бөлек, кез келген өздеріне ыңғайлы тәсілмен, атап айтқанда, электронды пошта, e-Otinish, Documentolog (ОДО) ақпараттық жүйелері және Call-орталық арқылы жүгінуге құқығы бар. Өз кезегінде, құқық қорғау органдарының лауазымды тұлғалары келіп түскен өтінішті (өтініш, шағым, өтінішхат, ұсыныс, үн қосу) қарау кезінде ведомстволық регламентте және өзге де нормативтік-құқықтық актілерде белгіленген ҚР қолданыстағы заңнамасын қатаң басшылыққа алуға міндетті. Бұл ретте құқық қорғау органдарының лауазымды тұлғалары өтініш берушіге қарау нәтижелері мен қабылданған шешім туралы заңда белгіленген мерзімде жазбаша түрде хабар береді.
Өтініштерді қараудың негізгі мақсаты – құқықтық көмек көрсету, жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен мүдделерін қалпына келтіру. Биыл ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) Абай облысы бойынша департаментіне 646 жазбаша өтініш түсті, ол өтініштерді бейінді ведмоство қызметкерлері тіркеп, қарады және тиісті әрекет ету шараларын қолданды. Мысалға, департамент құзыреті шеңберінде облыс тұрғынына жер учаскесін алу және ресімдеу тұрғысында жәрдем көрсетіліп, оның құқықтары қалпына келтірілді. Бұл ретте өтініш берген азаматтың сыбайлас жемқорлық көріністеріне төзбеушілік ұстанымын танытуының арқасында лауазымды тұлғалардың бюджет қаражатын иемдену және ысырап ету деректерінің жолы кесілді. Осы орайда айтпағымыз, облысымыздың кез келген азаматы өзінің құқығының қорғалуын, түйінді мәселені шешілуін заңды конституциялық тұрғыда қамтамасыз етуі үшін тиісті мекемеге өтініш жазуына болады. Азаматтардың өтініші міндетті түрде заңды негізде тіркеліп, қаралатын болады. Сонымен қатар бекітілген кестеге сәйкес департамент басшылығы күн сайын әртүрлі мәселелер бойынша азаматтарды жеке және бейнеконференция байланысы арқылы қабылдайды.
У.СӘДУАҚАСОВ,
ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің
Абай облысы бойынша департаменті басшысының орынбасары