– Кемпір, жұрттың не­мере­лері былдырлап сөйлеп жүр. Біздің балада әлі тіл жоқ. Жасы болса үшке толды. Тұқымда мұндай жоқ еді.
Баланың тілі
4,113
оқылды

– Шал-ау, ертең нағашы­лары келеді. Сол кезде қара қойды сойып, өңешпен жиенін қылғындыртып ырым жаса­тайық. Сайрап кетеді.

Бүгін демалыс. Айтқандай, келін жағынан қонақтар келді. Құда мен құдағи бар. Баланың нағашы ағасы жаңа сойған қойдың өңешін жиенінің мо­йнына орады. Оқыс әрекеттен сақау бала шошынып кетті.

– Шшсс, – деді тістеніп.

– Ойбай, мынау боқтайын деп жатыр ғой, – деді нағашы атасы.

– «Шал»  деп қойып қалды бала.

– Әй, мына бала не дейді? «Шал» деп кімге айтып тұр? «Ата» деп айт, – деді нағашы әжесі ашуланып. 

– Кет!

– Масқара, бізге кет деп жатыр ма? Қайда кетеміз?

Нағашылары біртүрлі бол­ды. Мұны естіп баланың әкесі жетіп келді.

Ол әкиматта істейді.

– Әликонға тіл шықты ма?

– Жемқорлар...Пара­қорлар... 

Үш жасар баласының мына айтқандарына әкесі біртүрлі болып, астыңғы ерні дірілдеді. 

– Жемеңдер! – деді.

– Ойбай, көтек, нені же­меңдер дейді? Ағайын аң-таң. 

– Ооотанымды, – деді ба­лақай былдырлап.

Асбөлмеде еттің нанын илеп отырған баланың шешесі шо­шыды. 

Ол облыстық мәслихаттың депутаты еді. Қолы дірілдеп, оқтауы жерге түсіп кетті. Бұл үйде мұндай сөздер айтылмауға тиіс.

– Бәрекелді, немеремізге тіл шықты.Тілашар тойын жасай­мыз, – деп атасы мен әжесі қуа­нып жатыр.

– Қарақшылар...

– Мына жиен не дейді? Жетер...

Нағашы жұрты жақтырмай қалды. Жиеннің сөздерін тіке­лей өздеріне қабылдап қалды.

– Бұлай болғанда сөйле­мегені жақсы еді, – деді шешесі.

– Шырағым, келінжан, олай айтпа, «Бала тілі – бал» деген ғой. Сақау болып жүр­геннен тілі шыққаны жақсы емес пе? – деп атасы немере­сінің маңдайынан сүйіп алды. 

Баланың тілі шыққалы әке-шешесінен маза кетті. «Шын­дық. Әділет. Сөз бостандығы» дей ме, әйтеуір, айтпайтыны жоқ. 

Қазір үш жасар баланың сөзінен балабақшадағы тәр­биешілер де қорқып жүр екен...

Н.ЖҰБАТҚАН