– Кореяға келіп, жұмыс істеу жолдасымның ойында бұрыннан болған. Ойлана келе, отбасымызбен осы шешімге тоқтадық. Күйеуім де күнделікті жұмыстан, мардымсыз жалақыдан шаршаған болатын. Мұнда елімізге қарағанда, орташа есеппен жалақы 6-7 есеге көп. Есесіне азық-түлік те қымбат. Бірақ техникалық заттар арзанға түседі, – дейді ол.Тіпті, әлемге танымал кореялық көлік шығарушы компаниялардың бөлшек құрастырушы зауыттары заңсыз жұмыс күшімен толығыпты. Жұмыс берушілердің өзі де оларға қолайлы жағдай жасайды екен.
– Үй шаруасында болған соң, өзім жұмыс істемеймін. Жолдасым Hyundai, Kia Motors көліктерінің орындығын құрастыратын зауытта жұмыс істейді. Айына теңгеге шаққанда 800 мыңға жуық жалақы алады. Естуімше, сол зауытта заңсыз жүрген қазақстандықтар да бар екен. Заңсыз жүргендердің кейбірі пәтер жалдайды, көбіне жұмыс берушілер жатақханаға орналастырып, мезгіл сайын тамақ та береді. Күйеуім отандастарымызбен жолығып қалып жатады. Соған қарағанда көп секілді, – деді.Одан бөлек Ырысты Кореядағы коронавирусқа байланысты жағдайдың қандай екенін баяндап, елге қашан оралатынын да жеткізді.
– Қазақстанда карантин енгізілгенін естідім. Кореяда карантин болған жоқ, тек қоғамдық орындарда арақашықтық ұстап, сақтанып жүру керек. 2 метрден әрі жақындамасаң болды. Ара-тұра жұмыс көп жерде дұрыс болмай қалады, бірақ кәсіпорындар тоқтаған жоқ. Қайтадан реттеліп жатыр. Байқағаным, мұнда медицина саласы өте қатты дамыған. Үкімет те барлығын дұрыс орындап отыр. Ал Кореяда түбегейлі қалатын ой жоқ. Елімізде жақсы өмір сүруге жететін қаражат жинағаннан кейін, қайта ораламыз, – дейді отандасымыз.Бұл Кореяға барып табыс тапқысы келетіндердің соңғы көші емес екені анық. Баруды жоспарлап жүргендер жетерлік. Біз оларды кінәлай алмасымыз белгілі. Себебі материалдық қажеттілік кімді болмасын алаңдатады. Осыған дейін қазақстандықтарға Кореяда балық және ауыл шаруашылығы саласында жұмыс істеуіне мүмкіндік беру жайы қаралған. Алайда 30 күнге ғана визасыз жүру құқығы жұмыс жайын қамтамасыз етпейтіні тағы айтылды. Мәселе жайында түрлі пікір білдірген адамдар да болды. Кетіп жатқандардың ішінде жоғары, орта білімі барлар да бар. Бір анығы, ол жақтағылар отандастарымызға тек қара жұмыс ұсынады. Бірақ жалақысы жақсы болса, азаматтарға істің ауыртпалығы әңгіме емес сияқты. Мысалы, тағы бір Азамат есімді Қызылорда қаласының тұрғыны Кореяға кету жайлы жоспары бар екенін жасырмады.
– Мамандығым – журналист. Оқуды аяқтаған соң 5 жылға жуық облыстағы түрлі басылымдарда қызмет еттім. Кореядағы жалақының көптігі басты себеп болып тұр. Барып жұмыс істеп жатқан жігіттерді білеміз. Алдын ала келісіп қойғанбыз, тек карантин басталып, жол түспеді. Барсам, өкінбес едім. Қара жұмыс жасасам да жер көріп, ел танып қайтармын, – дейді.Түйін:
Қалтаны толтырудың жайын ойлап шетелге кетіп жатқандарды «қаңғыды» дей алмаспыз. Не де болса, нәпақасын еңбекпен табады. Дегенмен бұл – алаңдатарлық дүние. Заңсыз жүрген жерде олардың бас амандығы толғантпай қоймасы белгілі. Ендігі кезек оларды елге қайтарудың жолын ғана қарастырмай, азаматтардың шетелге кетпеуінің жолын ойластырған жөн шығар.
Мадияр ТӨЛЕУ