Шығыс Қазақстан облысындағы Глубокое ауданына қарасты Белоусовка кенті тұрғындары бүгінде ауызсуға жете алмай отырған жайы бар. Ауызсу тек кестемен ғана беріледі. Халықтың айтуынша, оның өзі өте сапасыз. Оның үстіне, әбден ескірген су құбырында тазалық талабы сақталмайды. Бұған жақында аталған кентте арнайы болған тілшілер тобы нақты көз жеткізіп қайтты.
Глубокое ауданының әкімдігі көпқабатты үйлерге келетін су құбырын жаңалауды 3 жыл бұрын жоспарлаған. Алайда ол әлі сөз жүзінде қалып отыр. Сонымен, 10 мыңға жуық тұрғыны бар үлкен елді мекен тұрғындары сапалы ауызсуға қашан қол жеткізеді?
– Қыста біз жұмысқа кірісе алмадық, қазір күн райы бір қалыпқа түскеннен соң құбырды іске қосамыз, – дейді Глубокое аудандық сәулет және қала құрылысы бөлімі басшысының міндетін атқарушы Дамир Ордаханов. Бұл – құбырды іске қосу жөнінде аудандық құрылыс бөлімі басшысының тура екі ай бұрын берген уәдесі. Бірақ проблема сол қалпы қалып қойды. Бөлім басшысының міндетін атқарушы шамасы қыстың қашан аяқталғанын есінен шығарып алғандай, одан да құрылысты жүргізуге коронавирус індеті кедергі келтірді десе нанымдырақ болар еді. Дегенмен қауіпті пандемия кезінде де өңірде құрылыс жұмыстары тоқтамағанын айта кетейік.
Ал халықтың бүгінде әлі кенезесі кеуіп отыр. Су тек кесте бойынша сағатпен ғана беріледі. Сапасы да күмәнді. Өйткені орталық құбырдың 70 пайызы ескі. Аудан әкімдігіндегі осы салаға жауаптылар елді мекенге 2013 жылдан бері су жүйесін жаңалау туралы айтып келеді. Бірақ нақты жұмыстың басталатын түрі жоқ. Өкініштісі, бүгінгі ХХІ ғасырда облыс орталығы Өскемен қаласынан жиырма-ақ шақырымда орналасқан кент тұрғындары ауызсудың азабын бір кісідей-ақ тартып келе жатыр.
– Мынадай індет кезінде не дұрыстап қолымызды жуа алмаймыз, не дұрыстап тамақ қайната алмаймыз, ең бірінші мәселе осы су болып тұр, – дейді Белоусовка кентінің тұрғыны Роза Рахметова.
Тұрғындар ескі құбырдың суы сапасыз болса да, тоқтаусыз берілуін сұрап отыр. Өйткені күн қатты ысығанда көршілердің бір-бірінен су сұрайтын кездері болады.
– Қазір вирус жұқпауы үшін қолды жиі жуу керек деп жатыр. Бірақ су жоқ болса қалай жуасың. Ал берген кезде шүмектен тот араласқан батпақ ағады, – деп ашынады тағы бір кент тұрғыны Людмила Архипова.
Батпақ аралас судың кесірінен істен шыққан тұрмыстық техниканы тұрғындар үйлердің кіреберісіне тізіп қойыпты. Жөндеуге де келмейді. Ал құбырдағы қысым аз болғандықтан, көпқабатты үйлердің жоғары жағына су көтерілмейді. Сондықтан тұрғындар ұзын сорғыны да пайдаланады. Елді мекендегі жалпы су құбырының ұзындығы – 118 шақырым. Осы ауқымды жұмысты ерте көктемде бастауға ауа райы кедергі келтірсе, мамырда елдегі пандемия қолбайлау болып отырған көрінеді.
Осылайша, кентке ауызсу тарту жылдан-жылға, айдан-айға созылып келеді. Айтпақшы, бұл кентте әкім де жоқ. Тек міндетін атқарушы ғана. Аудандық құрылыс бөлімінде де міндетін атқарушы жүр. Мұның өзі жауапты шаруаның алға басуына кері әсерін тигізіп жатқандай әсер қалдырады.
– Қазақстан бойынша төтенше жағдай жарияланғандықтан, жұмысты уақытында бастай алмадық. Ал қазір карантин болып тұр. Осы шектеулер алынған бойда біз су құбырын тартуды қолға аламыз, – дейді Белоусовка кенті әкімінің міндетін атқарушы Анатолий Ташниченко.
Жергілікті шенеуніктер құбыр тартуды қолға алып болғанша, тұрғындар орталық жүйеден келген суды арнайы сүзгі қойып, пайдалана тұруға мәжбүр.
Ендігі бар үміт биыл сәуір айында ауданға жаңадан әкім болып тағайындалған, оған дейін облыс әкімінің бірінші орынбасары қызметін атқарған Ерлан Аймұқашев мырзада. Мемлекеттік қызметте, басқару саласында тәжірибесі мол әкім кент тұрғындарының өзекті мәселесін ұзаққа созбай шешеді деген сенімдеміз.
– Қазір вирус жұқпауы үшін қолды жиі жуу керек деп жатыр. Бірақ су жоқ болса қалай жуасың. Ал берген кезде шүмектен тот араласқан батпақ ағады, – деп ашынады тағы бір кент тұрғыны Людмила Архипова.
Батпақ аралас судың кесірінен істен шыққан тұрмыстық техниканы тұрғындар үйлердің кіреберісіне тізіп қойыпты. Жөндеуге де келмейді. Ал құбырдағы қысым аз болғандықтан, көпқабатты үйлердің жоғары жағына су көтерілмейді. Сондықтан тұрғындар ұзын сорғыны да пайдаланады. Елді мекендегі жалпы су құбырының ұзындығы – 118 шақырым. Осы ауқымды жұмысты ерте көктемде бастауға ауа райы кедергі келтірсе, мамырда елдегі пандемия қолбайлау болып отырған көрінеді.
Осылайша, кентке ауызсу тарту жылдан-жылға, айдан-айға созылып келеді. Айтпақшы, бұл кентте әкім де жоқ. Тек міндетін атқарушы ғана. Аудандық құрылыс бөлімінде де міндетін атқарушы жүр. Мұның өзі жауапты шаруаның алға басуына кері әсерін тигізіп жатқандай әсер қалдырады.
– Қазақстан бойынша төтенше жағдай жарияланғандықтан, жұмысты уақытында бастай алмадық. Ал қазір карантин болып тұр. Осы шектеулер алынған бойда біз су құбырын тартуды қолға аламыз, – дейді Белоусовка кенті әкімінің міндетін атқарушы Анатолий Ташниченко.
Жергілікті шенеуніктер құбыр тартуды қолға алып болғанша, тұрғындар орталық жүйеден келген суды арнайы сүзгі қойып, пайдалана тұруға мәжбүр.
Ендігі бар үміт биыл сәуір айында ауданға жаңадан әкім болып тағайындалған, оған дейін облыс әкімінің бірінші орынбасары қызметін атқарған Ерлан Аймұқашев мырзада. Мемлекеттік қызметте, басқару саласында тәжірибесі мол әкім кент тұрғындарының өзекті мәселесін ұзаққа созбай шешеді деген сенімдеміз.