Нәтижелер жоқ
Барлық нәтижелерді қарау
RU
«Айқын» республикалық қоғамдық-саяси газеті
  • Жаңалықтар
    • Басты жаңалықтар
    • Қазақстан
    • Әлем
  • Экономика
  • Саясат
  • Әлеумет
  • Жаһан
  • Мәдениет
  • Спорт
  • Сұхбат
  • Nur Otan-ның жаңа депутаттары
  • Жаңалықтар
    • Басты жаңалықтар
    • Қазақстан
    • Әлем
  • Экономика
  • Саясат
  • Әлеумет
  • Жаһан
  • Мәдениет
  • Спорт
  • Сұхбат
  • Nur Otan-ның жаңа депутаттары
Нәтижелер жоқ
Барлық нәтижелерді қарау
Aikyn.kz | Жаңалық жаршысы. Ресми ақпарат. Жаңалықтар
Нәтижелер жоқ
Барлық нәтижелерді қарау
Басты бет Мәдениет

Мықты музей

«Айқын» ақпарат
Тамыз 13, 2019
Мәдениет
1.6k
қаралым

Алтын әшекейлер табылды

Сыр елінің жыраулары топ жарды

Тайлақ батырдың тегі қандай?

Жамбыл Жабаев әдеби-мемориалды музейінің меңгерушісі Салтанат Жамбыловамен сұхбаттасып, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласы бойынша «Қазақстанның киелі жерлер географиясындағы» 100 нысанның бірі болып анықталған аталған музейдің жұмысы, құрылу тарихы, «ХХ ғасырдың Гомерінің» ұлылығы мен әулиелігін дәлелдейтін аңыз-әңгімелер туралы жан-жақты сұраған едік.

– Салтанат Тезекбайқызы, Жамбыл Жабаев әдеби-мемо­риал­ды музейінің құрылу тари­хы туралы айтып берсеңіз.

– 1938 жылы Жамбыл Жа­баев 92 жасында шығарма­шылығының 75 жылдығын атап өткен-тұғын. Сондықтан үкімет ақынның туған ауылынан 12 бөлмелі үй мен көлікті сыйға тартқан. Бұл халық ақынының беделін, асқақ абыройын көрсетеді. Қазір музейге айнал­ған үйдің 6 бөлмесі бастапқы қалпынан өзгермеген. Сондай-ақ мұнда ақынның киген киім­дері, ұстаған затта­рына дейін сақталған. Жасының егде тартуы­на байланысты сыйға алған көлікпен жыр алы­бын Алматыға, ауыл арасына тасы­малдау үшін екі жүргізуші бекітілген. Жарты ғасыр бойы музейде экспонат болған көлік 2008 жылы сырланып, күрделі жөндеуден өтті.

1946 жылы Жамбыл Жабаев­тың 100 жылдығы Мәскеуде, Алматыда, өз ауылында тойлан­ған. Бір жылдан кейін, яғни 1947 жылдың 25 мамырында ақынның тұрған үйі музей болсын деген шешім шыққан­нан бері 72 жыл өтті. Осы уақыт аралығында Жамбыл мұрасы жаңғырып, халықтың рухани қазынасының жауһары­на айналды.

– Жамбыл Жабаев әдеби-мемориалды музейінің құрылға­нына биыл 72 жыл толды деп отырсыз. Осы кезге дейін музей қанша рет жөндеуден өтті?

– Әрине, бірнеше рет күр­де­лі реставрациядан өтті. Мәсе­лен, жыр алыбының 150 жыл­ды­ғына орай, 1996 жылы музейге жапсар­лана үлкен конференц-зал салынды. Онда Жамбыл бабаның жеке заттары, әр жыл­дарда белгілі қоғам қайрат­керлерінен, дүниежүзін­дегі әртүрлі мемлекеттерден музейге қонаққа келген өкіл­дер­ден сыйға берілген карти­на­лар, сувенирлер қойылған. Конфе­ренц-залдың іргетасын Елбасы Н.Назарбаев қалаған. 1971 жы­лы халық ақынының 125 жыл­ды­ғының алдында кесе­не­нің іші-сырты ақ-қара мәрмәр тастармен қапталды. 1984, 1996 жыл­­дары кесене күм­безі 5 метр­ге дейін биік­тетіліп, ұлт­тық ою-өрнек­тер­мен на­қыш­­талып, қабыр­ғалары Ираннан әке­лінген плиткалар­мен қап­тал­­ды. 1996 жылы жыр алыбы­ның киелі қызыл жол­ба­рысы мен екі домбыра­сының мүсіні қойыл­ды. Есте­ріңізге сала ке­тейін, Жамбыл баба кесене­сінің эскизін қазақтың әйгілі кескін­демешісі, график-суретші, қазақ бейнелеу өнері­нің негізін салушылардың бірі Ә.Қастеев жасаса, сәулет­шісі – И.Бело­цер­ковский деген архитек­тор.

– «ХХ ғасырдың Гомері» атан­ған ұлы бабамыздың киесі – «Қызыл жолбарысы», ақын­ның әулиелігі туралы халық арасында сақталған аңыз-әңгімелер бар ма?

– Жамбыл бабаның әулиелі­гі, көріпкелдігі туралы халық аузында көп аңыздар сақталған. Ұрпақтарына аманаттап: «Мені үйімнің ауласына жерлеңдер, басыма көп адам зиярат жасап келеді. Ортақ қорымға жерле­сең­дер, бабаларымның қабірі тапта­лып қалады», – деп бола­шақты айқын болжаған. Расын­да, қазір музейдің іргесінде ұлы ақынның көзі тірісінде егілген ағаштар, сол қалың баудың түк­піріне таман алма мен ал­мұрт бағының арасында 1946 жылы салынған кесене орна­лас­қан. Қай­талап айтамын, Құран ба­ғыш­­тап, зиярат қылып келу­ші­лердің санында шек жоқ.

Қызырлы қызыл жолбарыс Жамбыл бабаның қолдаушысы, қорғаушысы болып саналған. Ақынның айтуынша, ол өзіне ғана көрінген. Қызыл жолба­рыс әуелі Қарасай бабаға, Сарыбай биге, жыр сүлейі – Сүйінбайға, содан Жамбылға қонған дейді. Бұл – аңыз. Ал аңыз шындыққа негізделеді. Қызыл жолбарыс кейін қыр­ғыз­дың атақты жазушысы Шың­ғыс Айтматовқа қонып­ты деген аңыз бар. Тылсым дүниенің біз түсінбейтін қырлары көп қой. Мәскеуге барған сапарында қызыл жолбарысы демеп, қасында бірге жүрген. Қазақ халық поэзиясының әйгілі тұлғасы, жырау, жыршы бабамыз қайтыс болар ша­ғында түсіне қызыл жол­барысы кірген дейді. Үйінде үнемі босағасын­да отыратын қызыл жолбары­сы есіктен шығып кеткен екен. Екі-үш рет әдеттегідей «күшейт-күшейт» деп шақыр­са да, қайырылмай кеткен деседі. Бұл ақынның түсі ме, әлде көзіне көрінген елес пе, бел­гі­сіз. Осы жағдайдан кейін Жамбыл ақын бала-шағасын қасына жинап: «Қызыл жол­ба­рысым маған қарамай кетті» деген екен. Көп ұзамай ақын бұл дүниемен қош айтысып, бақилық сапарға аттанды.

– Музейге жылына шама­мен қанша турист келеді?

– Жамбыл бабаның кесе­не­сіне келушілердің көптігі сонша, санын болжау қиын. Көпшілігі Құран бағыштап келеді. Егер музейге кірсе, санауға болушы еді. Бірақ көбі­сі музейге кірмей кетеді. Жам­был Жабаев әдеби-мемо­риалды музейі – Талды­қор­ған қаласында орналасқан М.Тыныш­паев атындағы тари­хи өлкетану музейінің филиалы. Облыс бойынша 20-дан астам музей болса, со­лардың арасында келуші­ле­рі­нің саны ең көбі – осы музей.

– Музейге келушілер көбі­не Жамбыл ақынның құдіре­тін, шығармашылығын ұғы­нып келетіндер ме, әлде қы­зық­тап келушілер басым ба?

– Әрине, халық болған соң, Жамбылдың өмір тари­хын, шығармашылығын біл­мей келетіндер кездеседі. Олар­­ға біздің қызметкерлер түсін­діріп, жан-жақты таныс­ты­рады. Қазір келушілердің басым бөлігі – жастар, олар­дың қызығушылығы жоғары. Олар­дың арасында атүсті келу­­­шілер жоқтың қасы. Бала­бақ­ша жасындағы балалардан егде жастағыларға дейін әр­түр­лі буын өкілдеріне жас ерекше­ліктеріне қарай қызмет көрсетеміз. Ақпаратты әрқай­сы­сына түсінікті тілмен жет­кізе­міз. Кейбір туристер екі-үш сағат бойы әрбір деталь­ға мән беріп, музей ішін­де ұзақ жүреді.

– Әңгімеңізге рақмет!

Сұхбаттасқан 
Майра АЛДАБЕРГЕНОВА

 
Тегтер: «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру»100 нысанның біріЖамбыл Жабаев әдеби-мемориалды музейіМықты музейСалтанат Жамбылова
Алдыңғы жаңалық

Құрыш білекті құрылысшыларға құрмет

Келесі жаңалық

Құр шатаққа құмарланып барамыз

Ұқсас жаңалықтар

коронавирус
Жаңалықтар

Мейрамбек Бесбаев коронавируспен ауырып қалды

Қаңтар 17, 2021
Димаш
Жаңалықтар

Димаш алғаш рет онлайн концерт беріп, 6 тілде ән шырқады  

Қаңтар 17, 2021
Нью-Йорк
Жаңалықтар

Данияр Алшынов Нью-Йорктегі конкурста үздік атанды

Қаңтар 16, 2021
мектеп
Жаңалықтар

Атыраулық мектеп оқушысы АITYSTAR тележобасында жеңімпаз атанды

Қаңтар 16, 2021

СОҢҒЫ ЖАҢАЛЫҚТАР

Алматыда 2 тұрғын табиғи газдан уланып қайтыс болды

Қаңтар 17, 17:00

18 қаңтардан бастап ескірген ауыл шаруашылығы техникаларын өткізуге болады

Қаңтар 17, 16:37

Балмұздақтан COVID-19 табылды

Қаңтар 17, 16:07

Дәрігер коронавируспен ауырған адам инсульт алуы мүмкін екенін айтты

Қаңтар 17, 15:22

Қарағандыда 7 адам иістен уланды

Қаңтар 17, 14:46

Индонезиядағы жер сілкінісі құрбандарының саны артты

Қаңтар 17, 14:13

Мейрамбек Бесбаев коронавируспен ауырып қалды

Қаңтар 17, 13:19
ТОЛЫҒЫРАҚ ЖАҢАЛЫҚТАР
«Айқын» республикалық қоғамдық-саяси газеті
  • РЕДАКЦИЯНЫҢ МЕКЕНЖАЙЫ:
  • 010000, Нұр-Сұлтан қаласы, Қонаев көшесі, 12/1.
  • Байланыс телефоны: (7172) 72-95-46.
  • E-mail: aikyngazeti@gmail.com, aikyn_nurmedia@mail.ru
  • www.aikyn.kz
  • www.facebook.com/aіkyn.kz
  • www.twitter.com/aikyn_gazeti

Бұл желі ресурсының ақпараттық өнімдері 18 жастан асқан азаматтарға арналған.

Басты жаңалықтар

Алматы

Алматыда 2 тұрғын табиғи газдан уланып қайтыс болды

Қаңтар 17, 2021
ауыл

18 қаңтардан бастап ескірген ауыл шаруашылығы техникаларын өткізуге болады

Қаңтар 17, 2021
NurMedia Nur otan
Яндекс.Метрика
  • РЕДАКЦИЯ
  • ЖАРНАМА
  • БАЙЛАНЫС
  • ЖАЗЫЛУ

© 2020 ТОО «АЙҚЫН-ЛИТЕР»

Нәтижелер жоқ
Барлық нәтижелерді қарау
  • Онлайн жазылу
  • Жаңалықтар
    • Әлеумет
    • Саясат
    • Экономика
  • COVID-19
  • Nur Otan-ның жаңа депутаттары

© 2020 ТОО «АЙҚЫН-ЛИТЕР»